نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری زبان و ادبیّات عربی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
2 دانشیار گروه زبان و ادبیّات عربی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج، ایران
3 دانشیار گروه زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
چکیده
روحِ ادبیّات مقاومت، زندهکردن احساسات ملّی و امید در مردم و مدافعان وطن علیه دشمنان خارجی و رهبران خیانت‌کار داخلی است تا آن‌ها را به پایداری و مقاومت در راه وطن وادار کند. سیّد اشرفالدّین حسینی معروف به نسیم شمال و ابراهیم طوقان، معروف به شاعر ملّی فلسطین، در دو مقطع حسّاس تاریخی ایران و فلسطین، ازجمله نمایندگان شعر مقاومت هستند. پژوهش حاضر میکوشد با روش توصیفی - تحلیلی و با تکیه بر رویکرد «ما و دیگران»، شعر این دو شاعر را با هم مقایسه و صف دشمنان داخلی و خارجی وطن را از دوستان، حامیان و فداکارانش جدا کند و بهعبارتی، روش تحقیقی، «ما و دیگری» را در شعرهای وطنی آن‌ها، شناسایی و معرّفی نماید. دشمنان وطن، همدستانی داخلی دارند که یا در لباس دوست ظاهر می‌شوند و یا بر مرکب جهل، خرافه، استبداد و زر و زور سوارند. این دو شاعر، نابسامانی و چالش وطن را تنها به استعمار خارجی و استبداد داخلی منحصر نمی‌کنند، بلکه مزدوران داخلی و حتّی خود مردم و برخی خصلتهای منفی، مانند جهل و سرسپردگی را، در ایجاد مصیبتها و شرایط ناگوار تاریخی وطن، شریک میدانند. صف مدافعان وطن در شعر هر دو شاعر تقریباً مشابه است؛ ولی درخصوص دشمنان، طوقان بر دشمن خارجی و همدستان داخلی‌اش و نسیم شمال بر استبداد و عوامل داخلی و خصلتهای منفی جامعه، تأکید بیشتری دارد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
مقارنة عناصر «نحن والآخرون» فی شعر نسیم الشّمال وإبراهیم طوقان
نویسندگان [English]
- معصومه حاجی عموشا 1
- ابراهیم آرمن 2
- فرهاد طهماسبی 3
1 طالبه الدّکتوراه فی فرع اللّغة العربیة و آدابها، جامعة آزاد الاسلامیه،علوم وتحقیقات، تهران، ایران
2 استاذ فی جامعه ازاد الاسلامیه کرج ایران
3 استاذ مشارک فی قسم اللغه الفارسیّة و آدابها، جامعة آزاد الاسلامیّة، علوم وتحقیقات، تهران، ایران
چکیده [English]
روح (جوهرة) أدب المقاومة، إحیاء للمشاعر والآمال الوطنیّة للشّعب والمدافعین عن الوطن، ضدّ الاعداء الأجانب والخونة لحثّ أبناء الشّعب على المقاومة والصّمود. السّیّد أشرفالدّین الحسینی (نسیم الشّمال) وإبراهیم طوقان المعروف به شاعر فلسطین الوطنی عاشا فی فترتین حسّاستین من تاریخ إیران وفلسطین ویعتبران نموذجین من شعراء المقاومة فی هذین البلدین. یسعى هذا البحث من خلال الوصف والتّحلیل معتمدا على منهج «نحن والآخرون» مقارنة أسس المقاومة والقوّة فی شعر هذین الشّاعرین. ووضعت شعرهما من خلال الوصف حاجزا ً بین أعداء الوطن خارجا وداخلا والمدافعین عنه والمؤیّدین له. وذلک وفقا ً لأسلوب البحث (نحن والآخرون) فی المعرفة والتّعریف، بأعداء ومحبّی الوطن فی شعرهما. إنّ أعداء الوطن، حلفاء فی داخل البلاد، تراهم یظهرون فی لباس الأصدقاء، أو یسیرون فی طریق الجهل والخرافة والاستبداد أو الثّروة والقمع. کلا الشّاعرین لا یقتصر مشاکل الوطن علی الاستعمار والاستبداد. بل تعود إنّ للعملاء فی الدّاخل وحتّى أبناء الشّعب ببعض خصالهم السّلبیّة مثل الجهل والاستسلام ودورهم فی مصائب الأوطان. ولموالی الوطن فی شعر الشّاعرین، الصّفات نفسها ولکن فیما یتعلّق بأعداء الوطن یرکز طوقان على العدوّ الخارجی والدّاخلی ونسیم الشّمال یرکز فی الأغلب على الاستبداد الدّاخلی والصّفات السّلبیّة للمجتمع.
کلیدواژه‌ها [English]
- الأدب المقارن
- شعر المقاومة
- حبّ الوطن
- أنا والآخرون
)