بررسی تطبیقی مؤلّفه های معنایی «سرزمین مادری» در شعر صلاح عبدالصّبور، عبدالوهّاب البیاتی و نیما یوشیج

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای زبان و ادبیّات عربی، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران

2 استاد گروه زبان و ادبیّات عربی، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران

3 دانشیار گروه زبان و ادبیّات عربی، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران

چکیده

عشق به وطن، از مهم‌ترین مؤلّفة شعری صلاح عبدالصبور و عبدالوهاب البیاتی است، آن‌ها به‌خوبی شور و اشتیاق خود را نسبت به وطن بیان کرده­ اند. از شاعران وطن­ گرای ادب فارسی می­توان به نیما یوشیج اشاره کرد که با تمام عشق و علاقه، وطن خود را به تصویر می­کشد. پژوهش حاضر، مبتنی بر روش تحلیلی - تطبیقی است. نتیجة پژوهش این است که وطن، موضوع اصلی شعر صلاح عبدالصّبور، البیاتی و نیما یوشیج است. زادگاه برای آنان که چندین سال به‌اجبار شرایط سیاسی از آن دور مانده­اند، به­سان مدینة فاضله است. آن‌ها همگان را به وطن‌دوستی و دفاع از وطن فرامی‌خوانند؛ لذا این پژوهش می­کوشد تا نحوة بازیابی و به‌کارگیری مؤلّفة وطن را به روش تطبیقی در آثار و اندیشه ­های صلاح عبدالصّبور، عبدالوهّاب البیاتی و نیما مورد بررسی قرار دهد.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

الوطن فی شعر صلاح عبدالصّبور وعبدالوهّاب البیاتی ونیما یوشیج (دراسة مقارنة)

نویسندگان [English]

  • سکینة صارمی گروی 1
  • سید حسین سیدی 2
  • مرضیه آباد 3
  • أحمدرضا حیدریان شهری 3
1 طالبة الدّکتوراه فی فرع اللّغة العربیّة وآدابها، جامعة فردوسی مشهد، ایران
2 أستاذ فی قسم اللّغة العربیّة وآدابها، جامعة فردوسی مشهد، ایران
3 أستاذ مشارک فی قسم اللّغة العربیّة وآدابها، جامعة فردوسی مشهد، ایران
چکیده [English]

حبّ الوطن یعدّ أهم میزة یتمیّز بها شعر صلاح عبدالصّبور وعبدالوهاب البیاتی. لقد عبّر الشّاعران عن حبّهما الطّاغی حیال الوطن. من جهة أخری، أفصح الشّاعر الإیرانی «نیما یوشیج» عن حنینه إلی الوطن أجمل تصویر. یرمی هذا البحث الّذی یعتمد علی المنهج الوصفی – التّحلیلی، إلی دراسة الحب فی شعر هؤلاء المذکورین. ومن أبرز معطیات البحث، أنّ الحب هو الموضوع الرّئیس الّذی یدور حوله شعرهم. أضف إلی ذلک أنّ الابتعاد عن الوطن ولأسباب سیاسیة، جعلهم ینظرون إلی مسقط رأسهم کمدینة الأحلام. وفی السّیاق ذاته أنّهم أنّهم یحاولون فی شعرهم حثّ المخاطب علی حبّ الوطن والذّود عنه. لذلک یمکن اعتبار هذا المقال، دراسة مقارنة سعی إلی مقارنة أشعار الشّعراء یما یتعلّق بموضوع الحبّ.  
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • الأدب المقارن
  • الوطن
  • صلاح عبدالصّبور
  • عبدالوهّاب البیاتی
  • نیما یوشیج

عنوان مقاله [العربیة]

Comparative Analysis of the Semantic Component of the "Motherland" in the Poems of Salah Abdul Sabor, Abdul Wahhab al-Bayati and Nima Yoshij

چکیده [العربیة]

Love to the hometown is one of the most important components of Salah Abdul Sabur’s and Abdul Wahhab al-Bayati’s poems, they have expressed their passion and longings to their homeland. Among the patriotic poets of Persian literature, everyone can mention Nima Yoshij, who, with all of his love and affection, portrays his homeland. The present research is based on an analytical-comparative method. The result of the research is that the homeland is a major issue in Salah Abdul Sabur, Al-Bayati and Nima Yoshij’s poems. The hometown of those who have non-voluntarily been away from politics for many years now is a utopia. They call everyone to patriotism and to defend their hometown. Therefore, this study examines the way of restoring and using the components of the hometown in an comparative way in the works of Salah Abdul Sabor, Abdul Wahhab al-Bayati and Nima.

کلیدواژه‌ها [العربیة]

  • Comparative Literature
  • Hometown
  • Salah Abdul Sabur
  • Abdul Wahhab al-Bayati
  • Nima Yoshij
1. آتشی، منوچهر (1382)؛ نیما را بازهم بخوانیم (خیال روزهای روشن)، تهران: آمیتیس.
2. اسوار، موسی (1381)؛ از سرود باران تا مزامیر گل سرخ، تهران: سخن.
3. الیاده، میرچا (1382)؛ اسطوره و رمز در اشعار میرچا الیاده، ترجمة جلال ستاری، تهران: مرکز.
4. البیاتی، عبدالوهّاب (1995)؛ الأعمال الشّعریة، بیروت: مؤسّسة العربیّة للدّراسات والنّشر.
5. ---------- (1926)؛ سفر الفقر والثّورة، بیروت: دار الآداب.
6. ترابی، ضیاءالدین (1375)؛ نیمایی دیگر، تهران: مینا و دنیای نو
7. توفیق بیضون، حیدر (1413)؛ صلاح عبدالصّبور، بیروت: دار الکتب العلمیّة.
8. داوران، ناصر (1383)؛ نیمای نظریّه‌پرداز، نیمای شاعر، تبریز: شایسته.
9. دستغیب، عبدالعلی (1385)؛ پیام‌آور امید و آزادی (نقد و تحلیل شعر نیما)، تهران: آمیتیس.
10. شفیعی کدکنی، محمدرضا (1380)؛ شعر معاصر عرب، تهران: سخن.
11. صالح، مدنی (1986)؛ هذا هو البیاتی، الطّبعة الأولی، بغداد: دار الشّؤون الثّقافیّة العامة.
12. الصّائغ، یوسف (1978)؛ الشّعر الحرّ فی العراق منذ نشأته حتّی عام 1958، بغداد: مطبعة الأدیب البغدادیّه.
13. صدری افشار، غلامحسین؛ نسرین حکمی و نسترن حکمی (1383)؛ فرهنگ فارسی اعلام، تهران: معین.
14. طاهباز، سیروس (1375)؛ پر درد کوهستان (زندگی و هنر نیما)، تهران: زریاب.
15. ----------- (1368)؛ برگزیدة آثار نیما یوشیج به انضمام یادداشت‌های روزانه، تهران: بزرگمهر.
16. عبدالصّبور, صلاح (1998)؛ الدّیوان، بیروت: دار العودة.
17. ---------- (1969)؛ الدّیوان، بیروت: دار العودة.
18. ندا، طه (1383)؛ ادبیّات تطبیقی (الأدب المقارن)، ترجمة هادی منظم، تهران: نشر نی.
19. الیسوعی، روبرت.ب کامل (1996)؛ أعلام الأدب العربی المعاصر، بیروت: مرکز دراسات للعالم العربی المعاصر.
20. یوشیج، نیما (1370)؛ مجموعة کامل اشعار نیما، به کوشش سیروس طاهباز، تهران: نگاه.
21. -------- (1368)؛ نامه‌های نیما، گردآورنده سیروس طاهباز، تهران: دفترهای زمانه.
22. -------- (1351)؛ کشتی و طوفان، تهران: امیرکبیر.