نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار گروه زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه زابل،
2 دانش‌آموختة کارشناسی‌ارشد زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه زابل
چکیده
رمان‌های پل ناتمام اثر عبدالرّحمان منیف و سفر به گرای 270 درجه، نوشتة احمد دهقان رمانهایی هستند که به سبب رویکرد واقعگرایانه به جنگ، بسیار به هم شبیه هستند. با بررسی تطبیقی،افزون بر آشنایی با شیوههای روایت‌شناسی این دو رمان، شناخت ادبیّات پایداری مردم مشرق‌زمین جهت افزایش روحیّة پایداری و استقامت محقّق میگردد. هدف اصلی پژوهش حاضر، کشف اختلاف زمان تقویمی و زمان متن بر پایة نظریّة روایت‌شناسی ژرار ژنت در این آثار و تطبیق آنها با یکدیگر است. روش پژوهش، بر مبنای یادداشتبرداری کتابخانهای و به شیوة تحلیلی - تطبیقی است و تحلیل بر اساس مضمون است. نتایج پژوهش نشان میدهد که بر اساس معیار نظم در هر دو رمان، تعدّد بخش‌هایی که با نگاهی گذشته‌نگر روایت شده‌اند وجه غالب این نوع از زمان‌پریشی را به اثبات می‌رساند. بر اساس معیار تداوم، این نتیجه به دست آمد که در گسترة روایت‌های هر دو رمان، مصادیق متعدّدی برای دامنه‌های زمانی روایت‌شدگی مربوط به صحنه وجود دارد. بر اساس معیار بسامد این نتیجه حاصل شد که بیشتر بخشهای هر دو رمان بسامد مفرد دارند. رمان سفر به گرای 270 درجه از تکنیک بسامد مکرّر یا چندمحور بهره نبرده است؛ ولی در رمان پل ناتمام، تعدّد یادآوری خاطرات مربوط به پل، سبب ایجاد بسامد مکرّر شده است؛ همچنین میزان استفادة رمان پل ناتمام از تکنیک بسامد بازگو یا تکرارشونده بیشتر از رمان سفر به گرای 270 درجه است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
نظام الزّمن السّردی فی روایتی حین ترکنا الجسر ورحلة إلی 270 درجة
نویسندگان [English]
- فائزه عرب یوسف آبادی 1
- فاطمه روزخوش 2
چکیده [English]
روایتا حین ترکنا الجسر ورحلة إلی 270 درجة من الرّوایات الّتی لها أوجه التّشابه مثیلة بسبب اتّجاهمها إلی موتیف الحرب. والدّراسة المقارنة للرّوایتینِ بالإضافة إلی معرفة أسالیبهما السّردیّة تؤدّی إلی معرفة أدب المقاومة للبلدان الشّرقیّة وذلک لزیادة روح المقاومة لدی شعوبها. والدّراسة مستندة إلی تدوین الملاحظات عبر المنهج الوصفی - التّحلیلی وتلک علی أساس تحلیل المضمون. الهدف الرّئیسی من الدّراسة استکشاف وجوه الخلاف بین زمن القصّة وزمن الخطاب فی الرّوایتین علی أساس رأی جیرار جینت. أظهرت النّتائج أنّه على أساس معیار النّظام فی الرّوایتینِ العربیّة والفارسیّة، یؤکّد تعدّد الاسترجاعات الرّوائیّة علی المفارقات الزّمنیّة للرّوایتین. ووفقاً لمعیار المدّة، فإنّ الرّوائی فی الرّحلة إلی 270 درجة لم یستخدم تقنیة المدّة التّکراریّة فی حین الرّوائی فی حین ترکنا الجسر استخدم تقنیة المدّة التّکراریّة لاعتماده علی تعدّد الذّکریات المتعلّقة بالجسر. وکذلک تعکس تقنیّة السّرد المتکرّر فی روایة حین ترکنا الجسر أکثر ممّا تکون فی روایة الرّحلة إلی 270 درجة.
کلیدواژه‌ها [English]
- الأدب المقارن
- حین ترکنا الجسر
- الرّحلة إلی 270 درجة
- الرّوایة
- عبدالرّحمان منیف
- أحمد دهقان
)