نوع مقاله : مقاله پژوهشی
چکیده
چکیده
آوازه و تأثیر شعر خواجة شیراز تنها به ایران و ادب فارسی محدود نمیشود، بلکه در سرزمینهای دیگر، از جمله جهان عرب، نیز بازتاب گستردهای داشته است؛ این نوشتار، بر آن است تا به معرّفی توصیفی - تحلیلی پژوهشهای ادب عربی و جهان عرب دربارة حافظ و در برخی موارد به نقد دیدگاههای آنها بپردازد؛ و همچنین تلاش میکند که بر اساس مکتب فرانسوی ادبیّات تطبیقی به بررسی میزان و گسترة حافظ پژوهی در ادب عربی و جهان عرب و نیز اثر گذاری شعر و اندیشه حافظ را بر ادب عربی، به ویژه ادب عربی معاصر، بررسی کند.
یافتههای اساسی این جستار در این است که پژوهشهای حافظشناسی در ادب عربی و جهان عرب در چهار حوزه، انجام شده است: 1. کتاب 2. ترجمه 3. مقاله 4. پایان نامه.
افزون بر این، نویسندگان پژوهشهای ذکر شده، بیشتر با نگاهی مثبت و موازی و به دور از فرانگری یا فرونگری به تحلیل شعر حافظ پرداختهاند و شعر و شخصیّت حافظ بر اندیشة برخی از بزرگان و معاصران ادب عربی از جمله: الشّواربی، طه حسین، سیّد قطب، البیاتی، الصّاوی و... نیز تأثیرگذار بوده است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
نبذة من الدّراسات العربیّة حول حافظ الشیرازی
چکیده [English]
الملخّص
لم تنحصر شهرة حافظ الشّیرازی فی إیران والأدب الفارسی فحسب، بل ذاعت صیته ودوت شهرته فی سائر أقطار العالم بما فیها العالم العربی. یرمی هذا البحث إلی تقدیم الدّراسات الأدبیّة العربیّة الّتی تمّت حول حافظ مع نقد الآراء أحیاناً ویُعنی أیضاً بدراسة أثر حافظ وشعره فی الدّراسات الأدبیة العربیّة وخاصة فی الأدب العربی المعاصر مدی سعة هذه الدّراسات. من أهمّ النّتائج الّتی توصّلنا إلیها عبر هذا البحث هی: أنّ الدّراسات الّتی أعدّت حول حافظ فی الأدب العربی برزت فی أربعة حقول هی: الکتاب، التّرجمة، المقالة والأطروحة الجامعیّة.
زدْ علی ذلک أنّ تلک الدّراسات تتّسم بالرّؤیة المقارنیّة والإیجابیّة والحیادیّة فی تحلیل شعر حافظ وشخصیّته. وأنّ لحافظ وشعره تأثیراً فی آراء کبار الأدباء المعاصرین العرب کالشّورابی، طه حسین، سیّد قطب، البیاتی، الصّاوی و...
کلیدواژه‌ها [English]
- الکلمات الدّلیلیّة: حافظ (الشّیرازی)
- الأدب العربی
- العالم العربی
- الأدب المقارن
- معرفة الصّور
)