نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیاز زبان و ادبیات عربی دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)- قزوین
2 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)
چکیده
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
نویسندگان [English]
الملخّص
الصّورة الشّعریة هی إحدی العناصر الجمالیة للشّعر، الّتی قد عُنِی بها النقّاد منذ القدیم. محمّد رضا شفیعی کدکنی وجابر عصفور من هولاء النّقاد المعاصرین بایران ومصر، اللّذان تناولا هذه القضیة برؤیة جدیدة وبیّنا مواقفهما النّقدیة فی هذا المجال. ونظراٌ لأهمیّة المواقف النّقدیة لهذین النّاقدین فی مجال الصّورة الشّعریة وعدم الدّراسة فی هذا الحقل، یحاول هذا البحث بمنهج توصیفی - تحلیلیّ الدراسة وتحلیل مواقفهما النّقدیة فی موضوع الصّورة الشّعریة فی إطار کتابین أی کتاب صور الخیال فی الشّعر الفارسی لمحمّد رضا شفیعی کدکنی وکتاب الصّورة الفنّیّة فی التّراث النّقدی والبلاغی عند العرب لجابر عصفور. فنتائج هذا البحث تدلّ علی أنّ المواقف النّقدیة لشفیعی هی أکمل من المواقف النّقدیة لجابر عصفور فی عناصر الّتی تشکّل الصّورة الشّعریة، لکنّ کلا النّاقدین قد بیّنا تعریفاً مشترکاً ومفهوماً واحداً عن الصّورة، وتناولاً کثیراً مبحث التّشبیه والإستعارة من خلال عناصر الصّورة الشّعریة، وهما یعتقدان بأنّ الصّورة یجب أن تکون لها علاقة مع العناصر الأخری للشّعر کالمعنی والعاطفة والموسیقی. فالمواقف النّقدیة لجابر عصفور هی أکمل من المواقف النّقدیة لشفیعی کدکنی فی مبحث توظیف الصّورة الشّعریة، وهو یعدّ الوظائف الکثیرة والهامّة للصّورة الشّعریة کالشّرح والتّوضیح، وإقناع المتلقّی، والمبالغة فی المعنی، والتّحسین والتّقبیح. الملحوظة الأخری أنَّ المواقف النّقدیة لشفیعی کدکنی متأثّرة بعبد القاهر الجرجانی لکنَّ المواقف النّقدیة لجابر عصفور تعود جذورها إلی الآراء النّقدیة للقدماء من أمثال الجاحظ وعبد القاهر الجرجانی وحازم القرطاجنی.
کلیدواژه‌ها [English]
)