شناسنامه علمی شماره
چکیده
چکیده
پژوهش حاضر سعی دارد که براساس مکتب آمریکایی با تکیه بر رویکرد نقد اجتماعی، به بررسی ویژگیهای شخصیّتی لیلی، میزان حضور و ظهور او در دو داستان، شیوه و نوع تلاشهای او برای دیدار با مجنون و نقض قاعدۀ ازداوج سنّتی بدون عشق و عوامل مؤثّر در عفّتورزی او را مورد بررسی قرار دهد.
در هر دو منظومه، لیلی با وجود دربند بودنش و برخلاف تصوّر عامیانه، حالتی بین تسلیمپذیری و طغیانگری دارد، گرچه این طغیانگری در منظومۀ نظامی اوج میگیرد. او با کمال عفّتورزی که در داستان عربی بیشتر جنبۀ عرفی دارد ولی در فارسی جنبۀ شرعی، بسیار فکورانه و با حالتی محتاطانه و شجاعانه، در متن داستان حضور مییابد و پا به پای مجنون ابراز وجود میکند تا بلکه قاعدۀ حاکم بر جامعه را نسبت به خود نقض کند، گرچه زن بودنش در نهایت نقشههای او را ناکام میگذارد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
مقدار التنشئة الإجتماعیة للیلی فی المنظومة العربیة ومنظومة النّظامی دراسة مقارنة
چکیده [English]
الملخّص
یستهدف هذا المقال علی أساس المدرسة الأمریکیة معتمداً علی أسلوب النّقد الإجتماعی دراسة ملامح شخصیة لیلی ومدی حضورها فی کلتا المنظومتین ونوعیّة محاولاتها لزیارة المجنون ونقض قاعدة الزّواج التّقلدی الّذی لا یعتمد علی الحبّ والعوامل المؤثّرة فی التزامها بالعفّة.
فی کلتا المنظومتین إنّ لیلی، رغم کونها أسیرة وخلافاً للإعتقاد العام، تقضی حالة بین الخضوع والتّمرد، إذ إنّ هذا التّمرّد یبلغ ذروته فی منظومة نظامی. وإنّها مع شدّة التزامها بالعفّة الّتی تنطبع بالطّابع العرفی فی العربی وتتمیّز بالطّابع الشّرعی فی الفارسی، تحاول متفکّرة أن تلعب دوراً بارزاً فی صمیم القصّة بکلّ شجاعة وحذرٍ وتثبت ذاتها جنباً إلی جنب المجنون، عسی أن تبادر بنقض القوانین الحاکمة علی المجتمع إذ إنّ کونها امرأة یحبط جمیع خططها.
کلیدواژه‌ها [English]
- الکلمات الدّلیلیّة: المرأة
- لیلی
- المنظومات الغنائیّة
- مجنون لیلی
- لیلی و مجنون
- النّظامی
)