شعر رحیم معینی کرمانشاهی و ایلیا ابوماضی در آیینه ادبیات تطبیقی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه زبان و ادبیات عرب، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران

چکیده

ایلیا ابوماضی و رحیم‌ معینی کرمانشاهی، از مکتب رمانتیسم متأثّر بوده‌اند و برخی از اصول مکتب رمانتیسم را در آثار خود بازتاب داده‌اند و همین امر باعث ایجاد وجوه مشترکی در آثار و اشعار این دو شاعر لبنانی و ایرانی شده و امکان بررسی و مقایسه تطبیقی مضامین شعری آن‌ها را فراهم ساخته است. نوشتار پیش رو با رویکردی توصیفی – تحلیلی براساس مکتب آمریکایی ادبیات تطبیقی به بررسی و مقایسه مضامین مشترک در اشعار این دو شاعر پرداخته و تشابه و تفاوت اندیشه و دیدگاه هر دو شاعر را در مضامین به‌دست‎آمده بیان می‌دارد. عشق و محبّت، شکوه از تنهایی، زن، طبیعت‌گرایی، وطن‌دوستی، توجّه به تاریخ و دین، مدح، رثا و داستان‌های شعری از مضمون‌های مشترکی است که در شعر ابوماضی و رحیم معینی کرمانشاهی نمود یافته‌اند. یافته‌های پژوهش حاضر، بیانگر این است که اگرچه اندیشه و افکار دو شاعر در مضامین ذکرشده به هم نزدیک است، امّا نقطه متفاوت در نگاه آن‌ها تأمّل و تفکّر مشهود و وجهه اجتماعی برجسته در اشعار ابوماضی و درمقابل، وجهه فردی غالب و احساس و عاطفه پررنگ‌تر در اشعار معینی کرمانشاهی است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Poetry of Rahim Moeini Kermanshahi and Iliya Abu Madi in the Mirror of Comparative Literature

نویسنده [English]

  • Hasan Soori
Assistant Professor, Department of Arabic Language and Literature, Faculty of Literature and Humanities, Kermanshah Branch, Islamic Azad University, Kermanshah, Iran
چکیده [English]

Iliya Abu Madi and Rahim Moeini Kermanshahi have been inspired by the school of Romanticism and have reflected some of the principles of this school of thought in their work. This, as the result, has led to a number of commonalities in the works of art and poems of these two poets from Iran and Lebanon. The present article, integrating a descriptive-analytical approach based on the American school of comparative literature, examines and compares the common themes in the poems of these two poets and expresses the similarities and differences between the thoughts and views of both poets in the obtained themes. Love and affection, the glory of loneliness, woman, naturalism, patriotism, attention to history and religion, praise and mourning, and poetic stories are some of the common themes that have been expressed in the poetry of Abu Madi and Moeini Kermanshahi. The findings of the present study indicate that despite the similarity found in the thoughts and ideas of the two poets respecting the mentioned themes, a distinct point in their views is the prominent social aspect in Abu Madi's poetries and, in contrast, the dominant individual aspect and feeling, and more colorful emotions in certain poetries of Kermanshahi.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Rahim Moeini Kermanshahi
  • Ilia Abu Madi
  • Comparative Literature
  • Common Theme

عنوان مقاله [العربیة]

أشعار رحیم معینی الکرمانشاهی و إیلیا أبی‌ماضی فی مرآة الأدب المقارن

چکیده [العربیة]

تأثر إیلیا أبی‌ماضی و رحیم معینی‌الکرمانشاهی بمدرسة الرومانسیة و عکسا بعض مبادئ مدرسة الرومانسیة فی أعمالهما ، مما خلق سمات مشترکة فی أعمال و أشعار هذین الشاعرین الإیرانیین و اللبنانیین ذلک یوفر. إمکانیة الدراسة المقارنة لأشعارهما. یفحص المقال التالی و یقارن الموضوعات المشترکة فی آشعارهما مع نهج وصفی تحلیلی قائم على المدرسة الأمریکیة للأدب المقارن و یعبر عن أوجه التشابه و الاختلاف فی أفکار و آراء کلا الشاعرین فی الموضوعات التی تم الحصول علیها منها. الحب و العاطفة، شکوة من الوحدة، المرأة، الطبیعیة، حب الوطن، الاهتمام بالتاریخ و الدین، المدح، الرثاء، القصص الشعریة هی بعض المواضیع المشترکة التی ظهرت فی شعر أبی‌ماضی و رحیم معینی‌الکرمانشاهی. تشیر نتائج البحث اإلى أنه بالرغم من أن أفکار الشاعرین متقاربة فی المواضیع المذکورة، إلا أن هناک الوجوه الإفتراق فی وجهات نظراتهما نری التأمّل و التفکّر الواضح و الجانب الاجتماعی البارز فی أشعار أبی‌ماضی و فی المقابل نجد الشعور الفردی و العاطفة و المشاعر أقوی و أبرز فی الأشعار معینی‌الکرمانشاهی.

کلیدواژه‌ها [العربیة]

  • رحیم معینی‌الکرمانشاهی
  • إیلیا أبی ماضی
  • أدب المقارن
  • مواضیع المشترک

مراجع

قرآن کریم.
ابوماضی، ایلیا (1984). دیوان ایلیا ابی‌ماضی. بیروت: دارالعوده.
ابوماضی، ایلیا (1986). الجداول. الطبعة السابعة عشر، بیروت: دارالعلم للملایین.
ابوماضی، ایلیا (1987). الخمایل. بیروت: دارالعلم للملایین.
ابوماضی، ایلیا (2010). دیوان ایلیا ابوماضی. جمعهُ و حقَّقهُ و شرحهُ الدکتور عفیف نایف ظاحوم. الطبعة الأولی. بیروت: الصادر.
بهروز، اکبر (1359). تاریخ ادبیات عرب. تبریز: دانشگاه.
رحیمیان، محبوبه (1390). بررسی و نقد سروده‌های معینی کرمانشاهی. محمدرضا نجّاریان. یزد.
سجادی، جعفر (1369). نقد تطبیقی ادبیات ایران و عرب. تهران: شرکت مؤلفان و مترجمان.
سوری، حسن (1399). وطن‌گرایی در شعر ایلیا ابوماضی و رحیم معینی کرمانشاهی. ششمین همایش ملی پژوهش‌های نوین در حوزه زبان و ادبیات ایران. تهران.
شراره، عبداللطیف (1965). ایلیا ابی ماضی. بیروت: الصادر.
شفیعی کدکنی، محمدرضا (1380). ادوار شعر فارسی از مشروطیت تا سقوط سلطنت. تهران: سخن.
کفافی، محمد عبدالسلام (1382). ادبیات تطبیقی. ترجمة عبدالمحمّد آیتی. تهران: توس.
معینی کرمانشاهی، حسین (1382). حکایت نگفته. تهران: سنایی.
معینی کرمانشاهی، رحیم (1370). فطرت، اندیشه‌ای در معنوی. تهران: سنایی.
معینی کرمانشاهی، رحیم (1375). ای شمع‌ها بسوزید. تهران: سنایی.
معینی کرمانشاهی، رحیم (1377). خورشید شب. تهران: سنایی.
معینی کرمانشاهی، رحیم (1380). شاهکار (تاریخ منظوم ایران: از جنبش سربداران و یورش تیمور لنگ تا چگونگی تشکیل سلسله صفویه). به کوشش حسین معینی کرمانشاهی. چاپ اول. تهران: سنایی.
میرزا، زهیر (1954). ایلیا ابی ماضی شاعر المهجر الاکبر. بیروت: دارالعوده.
میرقادری، سید فضل‌الله؛ دهقانیان، جواد (1386). عشق، وطن و فلسفه هستی در شعر ایلیا ابوماضی. مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز (ویژه‌نامه زبان و ادبیات فارسی)، 26 (2)، 227-241.
الناعوری، عیسی (1959). ادب المهجر. قاهره: دار المعارف.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار