توظیف الاستعارة النّحویة فی قصص المستخدمة للمرحلة الابتدائیة؛ کتاب فارسی (خوانداری) للصف الثّالث للمرحلة الابتدائیة فی إیران وکتاب قراءتی للصف الثّالث الابتدائی بالعراق

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 طالبة الدکّتوراه فی فرع اللّغة العربیة وآدابها، کلّیة الآداب واللّغات الأجنبیة، جامعة کاشان، کاشان، ایران.

2 أستاذ فی قسم اللّغة العربیة وآدابها، کلّیة الآداب واللّغات الأجنبیة، جامعة کاشان، کاشان، ایران.

3 أستاذ مساعد فی قسم اللغة الفارسیة، کلّیة الآداب واللّغات الأجنبیة، جامعة کاشان، کاشان، ایران

چکیده

تمثّل هذه الدراسة مفهوم الاستعارة النّحویة علی عینیة من قصص الأطفال، وینتمی هذا المفهوم إلی النّحو الوظیفی النّظامی. کما یهدف تعریف الاستعارة النحویة بما یمتاز بقدرته علی إیصال المعنی. إنّ هذا المقال عبر استخدام المنهج الوصفی- التحلیلی، یسعی إلی دراسة تطبیقیة من توظیف الاستعارة النّحویة فی نمازج من قصص المستخدمة فی کتب المرحلة الإبتدائیة (الکتاب الفارسی للصف الثالث الإبتدائی ایران وتاب قراءتی للصف الثّالث الإبتدائی عراق). من النّتائج الّتی وصلت الدراسة إلیها: أنّ فی القصص المدروسة یکثر استخدام التّحویل الإسمی، فتحتجب هویة الفاعل ومسؤلیته وتصیر الدّلالة من حیث الزّمن والمشارکین مخفیاً تماماً ویلجأ الکاتب إلی الحیادی. فیستخدم هذه الإستراتجیة انسجاما للنّص فیؤدّی إلی خلق نص فنیّ. 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The usage of grammatical metaphor in the stories of Persian book for third grade of elementary school and Iraqi book for third grade of elementary school

نویسندگان [English]

  • Batol Ghorbani 1
  • Abbas Eghbali 2
  • Hosin Ghorbanpor Arani 3
1 Ph.D. Candidate, Department of Arabic Literatures, Faculty of Literature and Foreign Languages, University of Kashan, Esfahan, Iran
2 Associate Professor, Department of Arabic Literatures, Faculty of Literature and Foreign Languages, University of Kashan, Esfahan,, Iran
3 Assistant Professor, Department of Persian Literatures, Faculty of Literature and Foreign Languages, University of Kashan, Esfahan, Iran.
چکیده [English]

Grammatical metaphor is marked as one of the outstanding issues in the systematic grammar function. Creating a new semantic system with the usage of new functions is claimed as one of the most attractive facilities that the language may provide. In addition to creating attractive expressions, it expands the semantic values of the text. With that in mind, these types of figures of speech and their analyses lead to a better identification of the text in textual studies. Considering the fact that such grammatical metaphors are exquisitely used in the Persian book for third grade of elementary School, this article explores this figure of speech by describing and analyzing it in the stories of Persian books and the Iraqi book for third grade of elementary school. The research expresses the concept of grammatical metaphor on the sample of children’s story. One of the major consequences of using grammatical metaphor of nominalization type is the coherence and magnification of the text. More precisely, nominalization hides the identity of the text doer and provokes the readers` thinking.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Grammatical
  • nominalization
  • linguistic
  • Persian book for third grade of elementary school
  • Iraqi book for third grade of elementary school

عنوان مقاله [العربیة]

کاربرد استعارة دستوری در قصّه‎های کتاب‎های دوره دبستان؛ کتاب فارسی سوم دبستان ایران و کتاب قرأتی للصف الثالث الإبتدائی عراق

چکیده [العربیة]

استعارة دستوری یکی از موضوعات محوری و مطرح در دستور نقش‎گرایی نظام‎مند است و ازجمله امکاناتی که زبان در اختیار کاربران خود قرار می‎دهد این است که با استفاده از ساخت‎های جدید در حوزة معنایی، نظامی نوین پدید آورد و گذشته از خلق جذّابیت عبارت‎ها، افق‎های معنایی متن را گسترش دهد. از این رو در گستره متن‎پژوهی، توجّه به این نوع آرایه‎های بیانی و واکاوی آن‎ها به شناسایی بهتر متن‎ها می‎انجامد. ازآنجاکه در متن‎های کتاب‎های خوانداری، استعاره‎های دستوری چشم‌نواز است؛ نوشتار پیش رو به واکاوی این آرایه پرداخته است و از رهگذر توصیف و تحلیل، به شناسایی و بررسی آن‎ها در داستان‎های فراهم‎آمده در کتاب‌های خوانداری سوم ابتدائی ایران و کتاب قراءتی للصف الثالث الابتدائی عراق برآمده است. پژوهش بیانگر مفهوم استعارة دستوری بر روی نمونه‌ای از داستان‌های کودکان است، ازجمله نتایج به‎دست‌آمده این است که استعارة نحوی از نوع اسم‌سازی، باعث انسجام، پیوستگی و برجسته سازی متن است. اسم‎سازی باعث پنهان‌ماندن هویت کنش‎گر متن و به‎حاشیه‎راندن وی می‎گردد و مخاطب را به درنگ سوق می‎دهد.

کلیدواژه‌ها [العربیة]

  • استعارة دستوری
  • اسم‎سازی
  • زبان‌شناسی
  • کتاب فارسی سوم دبستان
  • کتاب قرأتی

مراجع

سازمان پژوهش و برنامه‎ریزی آموزشی (1397). فارسی سوم دبستان. چاپ ششم.
شبایک، عید محمّد (2005). الإستعاره فی الدرس المعاصر وجهات النظر العربیة والغربیة. الطبعة الاولی. القاهرة: دار حراء للنشر.
عید عبده، منی (2020). الإستعارة التصوریة، إعادة تشکیل إدراکی للواقع دراسة فی نماذج من قصص الأطفال العربیة. منی سعید عبده، المجلة العربیة مـــــــداد، 4 (10)، 1-38.
عبدالشهید، هیلا (2016). الأبعاد التّاویلیة لنظریة الاستعارة المفاهیمیة فی الفن الرقمی ودورها فی إثراء القیم الجمالیة للمتعلّم. مجلة کلیة التربیة الاساسیة، 22 (96)، 379-412.
عبدالشهید، هیلا (2010). من نحو النص إلی تحلیل الخطاب النقدی. ترجمة: أحمد صدیق الوادی، مجلة الفصول، (77)، 20-50.
عزیز خانی، مریم (1440). معالجة اللسانیات الوظیفیة فی آیات متحلیة بأشراط الساعة الجزء التاسع والعشرون والثلاثون من القرآن الکریم نموذجا. مجلة اللغة العربیة وآدابها، 15 (1)، 47-68.
قائمی، مرتضی (2017). توظیف الاستعارة المفهومیة لتکوین المنظومة الأخلاقیة فی نهج البلاغة، مجلة اللغة العربیة وآدابها، 12 (4)، 695-720.
عبدالجاسم، عبد العبّاس وترکی عبدالغفور (2017). قراءتی للصّف الثّالث الإبتدائی، الطبعة العاشرة.
الکوفحی، یوسف (2016). التّلمیح بالأفعال اللغویة غیر المباشرة فی الخطاب القُرآنی: سورة المائدة نموذجا. دراسات العلوم الإنسانیة والاجتماعیة، المجلّد 43.
کرتوس، جمیلة (2011). الاستعاره فی ظل النّظریة التفاعلیة: «لماذا ترکت الحصان وحیدا» لمحمود درویش أنموذجا. رسالة الدکتوراه، جامعه مولود معمّری، الجزائر.
لایکوف، جورج ومارک جونسن (2009). الاستعارات الّتی نحیا بها، ترجمة عبدالمجید جحفة، دارتوبقال للنشر، د.م.
محمّد الثلب، حمزه وخالد ابوالقاسم (2019). آلیات تحلیل الخطاب الإعلامی للصحف اللیبیة دراسة تحلیلیة لصحیفتی الصّباح ولیبیا الاخباریة، مجلة کلیة الفنون والإعلام، 4 (8)، 71-88.
المتوکّل، احمد (1995). قضایا اللغة العربیة فی اللسانیات الوظیفیة، دارالأمان، الرباط، د.ط.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار