نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• نعیم عموری ¹
• طاهره آهیخته ²

¹ دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

² دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

چکیده

ازآنجا که ساختار نمایش‎نامه بر پایه داستان است، هر نمایش‎نامه بایستی دارای ساختاری معین باشد تا خللی در داستان آن به وجود نیاید؛ بنابراین نمایش‎نامه‌ها نیز به‌مانند داستان‌ها دارای عناصری ویژه هستند که بررسی و تحلیل آن‌ها در پژوهش‌های امروزی، امری مهم تلقی می‌شود. پژوهش حاضر با روش تحلیلی- توصیفی به بررسی مقایسه‌ای عناصر نمایش‎نامه در دو نمایش‎نامه تنگنا اثر محمود دولت‌آبادی از نویسندگان بزرگ معاصر ایران و بائع الدبس الفقیر اثر سعدالله ونوس نمایش‎نامه‌نویس معاصر سوری، با تکیه بر دیدگاه ارسطو، می‌پردازد. بر اساس یافته‌‌های این پژوهش، هر دو نویسنده، نمایش‎نامه ­های خود را برمبنای یک‌‌سری اصول و عناصر نگاشته‌‌اند. در این میان، همۀ عناصر ارسطو در دو نمایش‎نامه وجود دارد مگر ریتم و آواز که جایگاه ویژه‌‌ای در نمایش‎نامه تنگنا ندارد امّا تفاوت‌‌‌هایی در برخی عناصر دیگر به چشم می‌‌‌آید؛ آنگاه که در عنصر شخصیت، تمام شخصیت‌های نمایش‎نامه دولت‌‌‌آبادی، فرعی هستند؛ در حالی که نمایش‎نامه ونوس، دارای شخصیتی محوری است که تمامی شخصیت‌های فرعی پیرامون وی می‌‌‌گردند و همچنین نوع بیان در دو اثر متفاوت است و اینکه منظره نمایشی نمایش‎نامه ونوس در چند پرده آمده در حالی که کلّ نمایش‎نامه دولت‌‌‌آبادی در صحن خانه‌‌‌ای قدیمی به نمایش درآمده است.

کلیدواژه‌ها

• عناصر
• نمایش‎نامه
• ارسطو
• تنگنا
• بائع الدبس الفقیر

20.1001.1.26766515.1401.12.2.5.7

موضوعات

• ادبیات تطبیقی

عنوان مقاله [English]

A Comparative Study of the Elements of the Play in the Plays of Mahmoud Dolatabadi and Sadollah Venus Based on Aristotle (Case study: the play Tangna and the play Ba'i Al-Dabs Al-Faqir(

نویسندگان [English]

• Naeem Amouri ¹
• Tahereh Ahikhteh ²

¹ Associate Professor, of Arabic language and literature, Faculty of Theology & Islamic Studies, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran

² PhD student, of Arabic language and literature, Faculty of Theology & Islamic Studies, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran.

چکیده [English]

Since the structure of the play is based on the story, each play must have a certain structure so that there is no gap in the story. Therefore, plays, like stories, have special elements that are important to study and analyze in today's research. The present study uses a descriptive-analytical method to compare the elements of the play in the two plays "Tengna" by Mahmoud Dolatabadi, one of the great contemporary writers of Iran, and Bae ol-debs al-Faqir by Sadollah Venus, a contemporary Syrian playwright, based on Aristotle's view. Based on the findings of this study, both authors have written their plays based on a series of principles and elements. In the meantime, all the elements of Aristotle are present in the two plays, except rhythm and song, which have no special place in the play "Tengna", but there are differences in some other elements, when in the character element, all the characters of Dolatabadi's play , Are subsidiary While the play of Venus has a central character that all the sub-characters revolve around him and also the type of expression in the two works is different and that the theatrical scene of the play of Venus appears in several scenes while the whole play of Dolatabadi in the courtyard of an old house On display.

کلیدواژه‌ها [English]

• Elements
• the play
• Aristotle
• Tangna
• Ba'i Al-Dabs Al-Faqir

عنوان مقاله [العربیة]

دراسة مقارنة لعناصر المسرحیة فی مسرحیات محمود دولت‌آبادی و سعدالله ونوس علی ضوء نظریة أرسطو (مسرحیة تنگنا وبائع الدبس الفقیر أنموذجا)

چکیده [العربیة]

علماً بأن بنیة المسرحیة مبنیة على القصة، یجب أن یکون لکل مسرحیة بنیة معینة حتى لا تکون هناک فجوة فی القصّة. لذلک، تحتوی المسرحیات، مثل القصص، على عناصر خاصّة تعتبر دراستها وتحلیلها مهمة فی بحث الیوم. تستخدم الدراسة الحالیة طریقة وصفیة- تحلیلیة لمقارنة عناصر المسرحیة فی مسرحیتین، تنگنا (الضیق) لمحمود دولت آبادی، أحد الکتّاب الإیرانیین العظماء المعاصرین و «بائع الدبس الفقیر» للکاتب المسرحی السوری المعاصر سعد الله فینوس، بناءً على وجهة نظر أرسطو. بناءً على نتائج هذه الدراسة، کتب المؤلفان مسرحیاتهما بناءً على سلسلة من المبادئ والعناصر. فی هذه الأثناء، جمیع عناصر أرسطو موجود فی المسرحیتین، باستثناء الإیقاع والأغنیة التی لیس لها مکان خاص فی المسرحیة، ولکن هناک اختلافات فی بعض العناصر الأخرى، عندما تکون فی عنصر الشخصیة، جمیع الشخصیات فی مسرحیة دولت‌آبادی شخصیات فرعیة بینما مسرحیة فینوس یتمتع بشخصیة مرکزیة تدور حوله جمیع الشخصیات الفرعیة وکذلک یختلف نوع التعبیر فی العملین وأن المشهد المسرحی لمسرحیة فینوس یظهر فی العدید من المشاهد بینما یتم عرض مسرحیة دولت‌آبادی بأکملها فی فناء منزل قدیم.

کلیدواژه‌ها [العربیة]

• العناصر
• المسرحیة
• أرسطو
• تنگنا
• بائع الدبس الفقیر