نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار گروه زبان و ادبیّات عربی دانشگاه اراک
2 کارشناس ارشد زبان و ادبیّات عربی، دانشگاه اراک
چکیده
ادبیّات تطبیقی در پی یافتن جوهرۀ اصلی ادبیّات انسانی است تا با شناخت آن بر غنای فکر و اندیشۀ انسان بیافزاید و با نزدیک ساختن فکر و اندیشۀ انسانها، زمینۀ تفاهم و صلح جهانی را فراهم سازد. پروین اعتصامی و نازک الملائکه از شاعران بنام و صاحب سبک در ادب فارسی و عربی هستند. پژوهش حاضر با فرض بر این اصل که بین متغیّرهای اجتماعی جنس و ویژگیهای زبانی گروههای آن، ارتباطی مستقیم و قاعدهمند وجود دارد، سعی دارد تا با تکیه بر گرایشهای عام حاکم بر رفتارهای کلامی گروه زنان، ثابت نماید که پروین اعتصامی و نازک الملائکه در بیشتر مختصّات زبانی از جمله: استفاده از صورتها و اقلام واژگانی، کاربرد ساختها و الگوهای زبانی، انتخاب موضوع و ویژگیهای کاربردی و فرازبانی، کاملاً موافق با روحیّات و خلق و خوی زنانه عمل کردهاند؛ بنابراین میتوان آثار پروین اعتصامی و نازک الملائکه را نموداری واقعی از گزیدههای کلامی یک زن دانسته و نشان داد که اشعار این دو شاعر بیانگر خلق و خوی و سبک زنانه است و بیشتر ویژگیهای زبان جنسیّتی گروه جنس خود را منعکس نموده است. تفاوت اشعارآن دو در کمّیت به کارگیری مضامین زنانه است و این مضامین در اشعار پروین اعتصامی برجستهتر مینماید. این پژوهش براساس مکتب آمریکایی ادبیّات تطبیقی صورت گرفته است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
دراسة مقارنة للأسلوب اللغوی والفکری وتحلیل اللغة الجنسیة فی أشعار بروین اعتصامی و نازک الملائکة
نویسندگان [English]
- قاسم مختاری 1
- معصومه درخشان 2
چکیده [English]
الأدب المقارن یبحث عن الجوهر الرئیسی للأدب حتّی یوفّر التّفاهم والسّلام العالمی بتقریب الفکر البشری. إن بروین إعتصامی و نازک الملائکة من شهیرات الشاعرات فی الأدب الفارسی والأدب العربی. هذا البحث مع افتراض أن بین المؤشر الإجتماعی الجنسیّ وخصائص لغة المرأة علاقة مباشرة ومنتظمة؛ عبر اتکائه علی النّزعات العامة المؤثرة علی التّصرفات الکلامیة فی لغة النّساء یحاول أن یُثبت أن بروین إعتصامی ونازک الملائکة تتبعان مواصفاتهما الرّوحیّة النّسویّة فی کثیر من الخصائص اللغویة کإستخدام الصور والمعجم اللغوی، والتراکیب، والأنماط اللغویة، واختیار المواضیع وتطبیق خصائص ماوراء اللغة فی شعرهما بحیث یمثل شعرهما تماماً الأسلوب النسوی. إذن یمکننا القول أنَّ شعر بروین اعتصامی ونازک الملائکة نموذج حقیقی لانتقاءاتٍ لغویةٍ نسویةٍ وأن شعرهما یمثّل الخُلق والأسلوب النسوی وتتمثل فیه اللغة التابعة لجنسهما. هذا البحث یقارن الأسلوب النّسوی فی أشعار هاتین الشاعرتین. یرجع اختلاف أشعارهما فی کمیة استخدام المواضیع النّسویّة وهذه المواضیع أکثر وأبرز فی أشعار بروین إعتصامی. وقد تم هذا البحث استناداً إلى المدرسة الأمریکیة فی الأدب المقارن.
کلیدواژه‌ها [English]
- الکلمات الدّلیلیّة: الأدب المقارن
- الأسلوب النسوی
- اللغة الجنسیّة
- بروین إعتصامی
- نازک الملائکة
)