نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی، واحد ایلام، دانشگاه آزاد اسلامی، ایلام، ایران
چکیده
سبک هندی، بستری مناسب برای رونق غزل بهشمار میآید. عبدالقادر بیدل دهلوی با سرودن 2859 غزل، یکی از معروف‌ترین شاعران سبک هندی و پیشرو در غزلسرایی است که به تغزّل، توسعة صوری و معنایی بخشید. تفاوت عمدة غزلسرایی وی با دیگر غزلگویان بزرگ سبک هندی، جنبة توحیدی و عرفانی آثار اوست. او در غزلیّاتش به سیره و سیمای امامان و پیامبران اشاره کرده دربین آنان، تلمیح بیشتری به حضرت موسی (ع) دارد (چنانکه در قرآن نسبت به سایر پیامبران، بیشترین اشاره به موسی (ع) شده است). پژوهش تحلیلی - توصیفی حاضر نشان می‌دهد که بیدل در غزلیّاتش گاهی به نیروی صنعت اقتباس به گفتوگوی حضرت موسی (ع) با خداوند: ﴿لَن تَرَانِی﴾، ﴿أرِنِی﴾، ﴿إِنِّی أَنَا اللَّهُ﴾ و... پرداخته است؛ گاه به معجزات عصا، شکافتن دریا، آوردن مائدة سیر، عدس، منّ و سَلوی و... اشاره می‌کند. بیدل، شعر خویش را با اعلام قرآنی عصر موسی (ع) همچون خضر، قارون، سامری و... عجین ساخته است و بهطور مستوفایی به کوه طور، آتش طور، درخت منادی آن (شجر ایمن)، وادی ایمن پرداخته، با نگاهی نمادین، طور را سرزمین عاشقان، مظهر هردو جهان، دبستان محبّت و دانش، رمز ادب، مظهر دل، نماد خلوت و... دانسته است.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
The Impact of Qur’anic Narrative Story of Moses’s in the Lyrics of Biddel Dehlavi
نویسنده [English]
- مالک شعاعی
أستاد مساعد فی قسم اللّغة الفارسیّة وآدابها، کلّیّة العلوم الانسانیة، فرع ایلام، جامعة آزاد الااسلامیّة، ایلام، ایران
چکیده [English]
The Hindi style is considered an appropriate context for the prosperity of sonnets. By composing 2859 sonnets, Bidel Dehlavi is one of the most well-known poets of Hindi style of Persian poetry and he is considered a pioneer of sonnet composition who formally and semantically expanded the style of composing sonnets. The main difference between his sonnets and those of other great sonnet composers of Hindi style is the theological and spiritual tone of his works. In his sonnets, he draws upon the lifestyle and behaviors of Imams (PBUT) and the Holy Prophets (PBUT), among which his allusion to Moses is more significant (as in the Holy Qur’an, Moses is mentioned more than any other prophet). This analytic-descriptive study shows in his sonnets, Bidel sometimes utilizes literary adaptation to refer to the conversation between Moses and Allah, “You shall not see me”, “Show me”, “I am Allah”, and so on. Sometimes he alludes to the miracles performed by Moses including his cane, splitting the sea, bringing about garlics and lentils, and peace and prosperity. Bidel intermingled his poetry with the Qur’anic characters in the era of Moses such as Khidr, Korah, Samiri, and so on, and he constantly refers to Mount Sinai, Sinai’s fire, the tree on that mountain, and the peaceful land. With a symbolic look he called Mount Sinai, the land of the lovers, the manifestation of both worlds, the school of love and kindness, the secret of decorum, the symbol of heart, the symbol of loneliness, and so on.
کلیدواژه‌ها [English]
- Qur’an
- Comparative literature
- Moses
- Bidel Dehlavi
- Sonnets
عنوان مقاله [العربیة]
تأثیر الرّوایات القرآنیّة لقصّة النّبی موسى (ع) فی غزلیات بیدل دهلوی
چکیده [العربیة]
.یعتبر الأسلوب الهندی کحقل مناسب لإزدهار الغزل. عبدالقادر بیدل مع أنّ لدیه 2859 غزلاً، هو من أشهر شعراء الأسلوب الهندی وهو رائد فی إنشاد الغزل، والّذی أعطى الغزل تطوّراً صوریاًّ ومعنویاًّ. والفرق الأساسی بینه وبین شعراء الغزل الکبار الآخرین فی الأسلوب الهندی هو من النّاحیة التّوحیدیة والعرفانیّة لأعماله. وهو فی غزلیاته یشیر إلى سیرة الأئمّة والأنبیاء ومن بینهم لدیه أکثر تلمیحاً له هو النّبی موسی (ع)، کما هناک فی القرآن أشیر إلى موسى (ع) أکثر إشارة من غیره. هذا البحث التحلیلی - الوصفی یدلّ على أنّ بیدل تارة قد تناول فی غزلیاته قوّة صناعة الاِقتباس إلى مشافهة موسى النّبی (ع) مع الله: ﴿لَن تَرَانِی﴾، ﴿أرِنی﴾، ﴿إنِّی أنَا اللّهُ﴾ وغیر ذلک. وتارة یشیر إلى المعجزات: العصا، وشقّ البحر، والإتیان بمائدة الثّوم والعدس ومنّ و سَلوى وغیرها. وقد مزج بیدل أشعاره مع الشّخصیّات القرآنیّة فی عصر موسى (ع) نحو: خضر وقارون والسّامری وغیر ذلک، وقد تطّرق إلى جبل الطّور ونار الطّور والشّجرة المنادیة له (شجر أیمن) ووادی أیمن، وهو قد اعتبر الطّور أرض العشّاق، ومظهر العالمین کلیهما، ومدرسة المحبّة والمعرفة، ورمز الأدب، ومظهر القلب ورمز الخلوة وغیر ذلک.
کلیدواژه‌ها [العربیة]
- الأدب المقارن
- القرآن
- موسى (ع)
- بیدل و الغزلیات
)