نوع مقاله : مقاله پژوهشی
چکیده
اصطلاح «نوستالژی» یا همان «غمغربت» و «دلتنگی» در دورهی معاصر و به دلیل رویدادهای سیاسی و اجتماعی، رنگی دیگر به خود گرفته است. سیّاب و اخوان ثالث، به دلیل مواجه شدن با ناکامیهای سیاسی مشترک، نوعی دلتنگی سیاسی در سرودههای آن دو سایه افکنده است؛ و ناامیدی سیاسی، از بنمایههای اصلی شعر این دو سراینده به حساب میآید. استفاده از نمادهای طبیعی و اسطورهها، از ابزارهای دو شاعر در ترسیم نوستالژی سیاسی است. آن دو اسطوره را از فضای اسطورهای خود خارج نموده و به عنوان نمادی تأثیرگذار در صحنهی سیاسی و اجتماعی، از آن بهره گیرند. پناه بردن به آرمانشهر، از دیگر ابزارهای دو شاعر برای کاستن از دغدغههای سیاسی خویش است. افزون بر آن، احساس شکست و نومیدی سیاسی در شعر اخوان، نمود بارزتری نسبت به شعر سیّاب دارد؛ اما در نهایت، هر دو شاعر، نگاهی امیدوارانه به فردایی بهتر و روشنتر دارند.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
النوستالیجیا السیاسیة فی شعر بدر شاکر السیّاب ومهدی أخوان ثالث
چکیده [English]
أخذ مصطح النوستالیجیا، الّذی یعبّر عنه بالاغتراب والتضایق، اکتسب لوناً جدیداً إثر الأحداث السیاسیة والاجتماعیة التی مرّ بها فی الآونة الأخیرة من العصر الحدیث. لقد خیّم علی شعر السیّاب وأخوان ثالث، نوعٌ خاصٌ من النوستالیجیا وهو الاغتراب السیاسی الذی یُعتبر مکوّناً من مکوّنات شعرهما، وذلک عبر الإخفاقات والهزائم السیاسیة التی واجهاها أثناء تجاربهما السیاسیة. ویُذکر أنّ توظیف عناصر الطبیعة والأساطیر آلیةٌ أساسیة من آلیات الشاعرینِ للتعبیر عن النوستالیجیا السیاسیة التی یعیشانها.لقد نجح الشاعران فی إخراج الأسطورة من کونها أسطورة خرافیة بعیدة عن واقع الحیاة إلی رمزٍ حیّ مؤثّر علی ساحة السیاسیة والاجتماعیة. أضف إلی ذلک، أنّ لکلّ من الشاعرین مدینة الحلم یلجأ إلیها تخفیفاً عن همومه وآلامه. ثم أنه من الملاحظ أنّ الأحلام والآمال فی شعر أخوان ثالث أبرز منها فی شعر السیّاب، مهما یکن، فإن الشّاعرین یتطلّعان فی نهایة المطاف إلی مستقبل مشرق وغدٍ أفضل، تبلور وتجلّی فی أشعارهما.
کلیدواژه‌ها [English]
- الکلمات الدّلیلیة: بدر شاکر السیّاب
- مهدی أخوان ثالث
- النوستالیجیا السیاسیة
- أدب المقارنة
)