نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
دانشیار گروه زبان و ادبیّات عربی، دانشکدة الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
چکیده
در بررسی معناشناختی تطبیقی، شناخت زبان بهمثابة پدیدهای پیچیده و در حال تحوّل است و چگونگی درک ویژگیهای این پدیده نیازمند رویکردی جزءنگر و ژرفکاوی در بنمایههای زایش، شکلگیری و تولید واحدهای زبانی است؛ ضرورتی که در گذر زمان با پیشرفت مداوم زبانشناسی و رشتههای مرتبط بیش از پیش رخ مینماید. پژوهش حاضر، تحلیلی نشانه - معناشناختی از دو داستان ماهی سیاه کوچولو اثر صمد بهرنگی و الشّحاذ نوشتة نجیب محفوظ است و کوشیده است تا فرایند نشانه - معناشناختی این گفتمان را براساس الگوی مطالعاتی گرمس بررسی کند. وجه اشتراک این دو اثر، رهایی از وضعیّت موجود است، قهرمان رمان الشّحاذ (عمر الحمزاوی)، در پی آن است تا از بیماریای که به آن دچار شده و هیچ سبب طبیعی و هیچگونه عوارضی ندارد، رهایی یابد و برای رهایی و تغییر وضعیّت موجود میکوشد. در داستان ماهی سیاه کوچولو، ماهی کوچولو که قهرمان داستان است نیز در پی گذر از مرحلهای است که توقّف در آن را نابودی خود میداند. این وجه اشتراک، رهایی از وضع موجود، کنش کنشگر را به تکاپو وامیدارد و زایش معنایی صورت میگیرد، نوشتار پیش رو در پی بررسی عناصر اصلی و دخیل در تولید معنا در این دو اثر است؛ روش پژوهش، توصیفی - تحلیلی است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
دراسة سیمیولوجیة ذاتیة تطبیقیة علی روایة الشحاذ لنجیب محفوظ و قصة «ماهی سیاه کوچولو»لصمد بهرنگی
نویسنده [English]
- نعیم عموری
أستاذ مشارک فی قسم اللّغة العربیّة وآدابها، کلّیة اللّاهوت والدّراسات الإسلامیّة، جامعة شهید تشمران أهواز، أهواز، ایران
چکیده [English]
دراسة الدّلالة المقارنة لمعرفة اللّغة کظاهرة صعبة المنال فی الدّراسات وأنّها بنموّ وتطوّر مستمر حیث تحتاج هذه الظّاهرة إلی دقّة نظر وتمحیص فی تولید المفردات واشتقاقاتها؛ وهذه ضرورة ملحة علی مرّ الزّمن ومع تطوّر علم اللّغة والفروع المرتبطة، هذا بحث تحلیلی حول سیمیولوجیة الدّلالة المقارنة فی قصّة (ماهی سیاه کوچولو) لصمد بهرنگی و (الشّحاذ) لنجیب محفوظ. تحاول هذه الدّراسة السّیمیو - دلالیة المقارنة تحلیل هذین العملین علی أساس رؤیة «جرمس» والرّکیزة المشترکة فی هذین العملین هی الهروب من الوضع الحالی إلی وضع أحسن، بطل روایة الشّحاذ هو «عمر الحمزاوی» حیث یحاول الهروب من المرض الّذی لم یعرف له سبب ویحاول تغییر الواقع الموجود أمّا فی «ماهی سیاه کوچولو» السّمکة الصّغیرة السّوداء هی بطلة القصّة تحاول الهروب من واقعها المریر إلی أمر أحسن؛ وهذا قاسم مشترک بین هذین العملین حیث الحرکة عند البطل لا تتوقّف ولا تتوانی وبذاک تتولّد المعانی، فی هذا البحث أدرسُ العوامل الرّئیسة والدّخیلة فی تولید المعنی فی هذین الأثرین الأدبیین والمنهج المتبع هو توصیفی - تحلیلی.
کلیدواژه‌ها [English]
- الأدب المقارن
- السّیمیولوجیة الدّلالیة
- الشّحاذ
- ماهی سیاه کوچولو
عنوان مقاله [العربیة]
The Comparative Study of Semantic Sign; Alshehaz by Naguib Mahfouz and the Little Black Fish by Samad Bahrangi
چکیده [العربیة]
Recognition and explanation of language is a complex, vivid, fruitful, and evolving phenomenon in the study of comparative semantics,. Understanding the characteristics of this phenomenon requires a detailed approach and a deep mining in the motifs of creation, formation, and production of linguistic units. It is a necessity which is revealed more than before in the passage of time and with the steady progress in linguistics and the related fields. Along with these studies and researches, several branches and linguistic approaches such as analysis of speech, semantics, pragmatics, and critical analysis of speech have been crystallized. This study is an analysis of typology – semantics of two story, Al-Shehaz by Naguib Mahfouz, and The Little Black Fish by Samad Behrangi. The study tries to examine the process of typology – semantics of the discourse based on the study model of Greimas. Getting rid of the current situation is the common point between these two works. In this paper, I seek to review the major elements involved in the production of meaning. In other words, what are the mechanisms for meaning production in these two works? The purpose of this study is to evaluate the traditionary features of these two works, Omar Al-Hamzavi, the hero of the novel Al-Shehaz, wants to get rid of a disease that has no natural cause or complications and is merely an attempt to escape and change the status quo. In “Little Black Fish”, the black fish, which is also the hero of the story, tries to escape a stage any stoppage at which will bring him down to the pit of destruction. This common ground and escape from the status quo make the activist struggle to free himself and consequently a meaning is created. In order to determine how the narration passes through itself to break the siege of narrative and to create narrative diversity. The research method is descriptive - analytical.
کلیدواژه‌ها [العربیة]
- Signs - Semiotic
- Al-Shehaz
- The Little Black Fish
)