بررسی تطبیقی تصویر دگر جنسیتی از منظر سیمین بهبهانی و سعادالصباح

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه ادبیّات عرب، پژوهشکدة زبان و ادبیّات، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران

2 استادیار گروه زبان و ادبیّات عربی، دانشکدة ادبیّات و علوم انسانی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران

3 دانشجوی دکتری زبان و ادبیّات عربی، دانشکدة ادبیّات و علوم انسانی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران

چکیده

امروزه شعر، نه به­مثابة امری تفننّی یا علاقة شخصی، بلکه به­منزلة ابزاری فرهنگی است که درراستای القای تفکّر و یا اصلاح روند خاصّی و گاهی معیوب در جامعه به­کار می­رود و همگان از اهمّیّت آن آگاه‌اند. منادیان برابری جنسیتی نیز متناسب با حال و مقام از این ابزار بهره برده­ و خواسته­های خویش را با آن مطرح کرده­اند. سیمین بهبهانی و سعاد الصّباح دو شاعر معاصری هستند که از این ابزار استفاده کرده و به تصویر مرد را در شعر خود ترسیم کرده­اند. پژوهش حاضر به مقایسة تطبیقی تصویر مرد به­مثابة دگرجنسیتی در شعر این دو شاعر ‌پرداخته است. برای دستیابی به این هدف از شیوة تحلیلی – توصیفی استفاده شده است. یافته­های پژوهش، نشانگر آن است که این دو شاعر با شعرشان چهره­ای واقعی از مرد معاصر و خصوصیاتش نشان داده و دو جنبة نکوهیده و ستوده­شده از وی ارائه داده­اند. سیمین و سعاد، اعتراض­هایی نسبت به مردان داشته‌اند و وضعیّت نابسامان زنان را حاصل رفتارهای نادرست مردان دانسته‌اند و خواسته‌اند که زنان نیز مثل مردان از حق و حقوق خود برخوردار باشند. درکنار این مسائل، هردو شاعر همسران خود را ستوده­اند.
 


کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

دراسة تطبیقیّة لصورة الجنس الآخر من منظور سیمین البهبهانی وسعاد الصّباح

نویسندگان [English]

  • رمضان رضائی 1
  • علی قهرمانی 2
  • معصومه قهرمان بور 3
1 أستاذ مساعد فی قسم اللّغة العربیّة وآدابها، معهد اللّغة والأدب، آکادیمیة العلوم الانسانیة والدّراسات الثّقافیة، طهران، إیران
2 أستاذ مساعد فی قسم اللّغة العربیّة وآدابها، کلّیة الآداب والعلوم الإنسانیّة، جامعة الشّهید مدنی بأذربیجان، تبریز، إیران
3 طالبة الدّکتوراه فی فرع اللّغة العربیّة وآدابها، کلّیة الآداب والعلوم الإنسانیّة، جامعة الشّهید مدنی بأذربیجان، تبریز، إیران
چکیده [English]

الشّعر فی یومنا الحالی لیس مصلحة شخصیّة، ولکن یعتبر کأداة ثقافیّة تستخدم لغرس تفکیر خاص أو إصلاح عملیة معیّنة أو إصلاح عیب من العیوب فی بعض الأحیان فی المجتمع، والجمیع یدرکون أهمّیتها. قد استفاد أیضًا أنصار المساواة بین الجنسین من هذه الأداة وفقًا للحالة وقد قدموا طلباتهم من خلالها. سیمین البهبهانی وسعاد الصّباح هما شاعرتان معاصرتان استخدمتا هذه الأداة لتوضیح صورة الرّجل فی قصائدهما. تتناول هذه الدّراسة المقارنة، المقارنة لصورة المرء کنوع آخر فی شعر کلتی الشّاعرتین، وتستخدم المنهج التّحلیلیة الوصفیّة لتحقیق هذا الهدف. نتائج البحث تشیر إلى أنّهما فی قصائدهما، أظهرتا الوجه الحقیقی للإنسان المعاصر وخصائصه، وقدّمتا له وجهین الممدوح والمذموم. کانت سیمین وسعاد فی شعرهما تحتجان على الرّجال واعتبرتا حرمان المرأة ولیدة ظلم الرّجال لها وطالبتا أن تتمتع النّساء مثل الرّجال بحقوقهنّ. أضف إلی ذلک أنّهما أشادا بزوجیهما فی مواطن من أشعارهما.

کلیدواژه‌ها [English]

  • الادب المقارن
  • الشّعراء الفارسی والکویتی المعاصرة
  • سیمین البهبهانی
  • سعاد الصباح

عنوان مقاله [العربیة]

The Comparative Study of Transgender in the View of Simin Behbahani and Al Sabah

چکیده [العربیة]

Today poems, not as a personal interest, but as a tool to instill a culture that sometimes faulty thinking or amend a particular trend in society, and everyone knows its importance. The precursors of gender equality have used this tool according to their conditions and positions to define their demands. Simin Behbahani and Saad al-Sabah are two contemporary poets who used this tool to draw a picture of a man in their poems. This research is used descriptive analysis comparative study of the man as the other gender in the poems of these two poets. Findings show that these two poets or their poems are true pictures of contemporary man, they have tried to depict two cursed and praised views of them. Simin Behbahani and Saad complained against men and the bad conditions of women resulting of incorrect behaviors of men in order to provide the equal rights for women. Besides, they exalted their husbands.

کلیدواژه‌ها [العربیة]

  • Comparative Literature
  • Poem
  • Contemporary poem
  • Iran and Kuwait
  • Simin Behbahani
  • Saad Al-Sabah

مراجع

ابوشاور، احمد (2010). موسوعة امیرات الشّعر العربی. اردن، عمان: دار أسامة للنّشر والتّوزیع.
ابومحبوب، احمد (1382). گهواره سبز افرا، زندگی و شعر سیمین بهبهانی. تهران: ثالث.
اکبری، سهیلا (1394). بررسی تطبیقی جنبه­هایی از رمانتیسم در شعر سعاد الصّباح و سیمین بهبهانی. پایان­نامة کارشناسی­ارشد، دانشگاه حکیم سبزواری.
بهبهانی، سیمین (1367). جیب­بر، گزیدة اشعار. تهران: مروارید.
---------- (1382). مجموعۀ اشعار. تهران: نگاه.
بهفر، مهری (1378). عاشقانه­های فروغ و پنج شاعر زن ایرانی. گلستانة هفتم، (7)، 63-74.
پورخالقی چترودی، مهدخت و حمید تقی­آبادی (1389). فروغ فرخزاد و سعاد الصباح در مثلّث عشق، سیاست و زنانه­نویسی. مجلّة الدّراسات الأدبیة، (70 و 71 و 72)، 9-34.
جمال­الدّین، محمّد السعید (1389). ادبیّات تطبیقی، ترجمه و تحقیق سعیدحسام پور و حسین کیانی. شیراز: دانشگاه شیراز.
حسین­زاده بولاتی، شهر بانو (1387). بررسی شعر بانوان در ادبیّات معاصر. شیراز: نوید.
حسینی­نسب، سیّدرضا (بی­تا). حقوق زن در اسلام. بی­جا.
خلف، فاضل (1994). سعاد الصّباح الشّعر والشّاعرة. بیروت: منشورات شرکة النور.
دهباشی، علی (1383). گفتگو با سیمین دانشور مندرج در «بر ساحل جزیرة سرگردانی». تهران: سخن.
ذوالقدر، فاطمه (1389). بینامتنی دینی در ادبیّات زنان کویت (بررسی موردی سعاد الصّباح). مجلّة انجمن ایرانی زبان و ادبیّات عربی، (16)، 15-32.
الصّباح، سعاد (1991). القصیدة أنثی والأنثی القصیدة. الکویت: دار سعاد الصّباح للنّشر والتّوزیع.
-------- (2000). فی البدء کانت الأنثی. الکویت: دار سعاد الصّباح للنّشر والتّوزیع.
-------- (2005). دیوان: والورود تعرف الغضب. کویت: دار سعاد الصّباح للنّشر والتّوزیع.
عابدی، کامیار (1379). ترنّم غزل، بررسی زندگی و آثار سیمین بهبهانی. تهران: نادر.
علوی مقدم، مهیار؛ سیّد ابوالفضل موسوی فرد؛ حسین محمّدیان و پوران رضایی (2012). بررسی تطبیقی درون‌مایه‌های شعری پروین اعتصامی و سعاد الصّباح. مجلّة الدّراسات الأدبیة، (79 و 80 و 81)، 194-220.
فتوحی، محمود (1391). سبک­شناسی. تهران: سخن.
فرهمند، مریم (1387). پژوهشی در ادب سعاد الصباح. پایان­نامةکارشناسی­ارشد. دانشگاه فردوسی مشهد.
قزلباش، علی­کمیل (2006). ارزش مطالعۀ تطبیقی در ادبیّات. اسلام­آباد: سروش.
محمود غیلان، حیدر (2006). الأدب المقارن ودور الأنساق الثّقافیة فی تطوّر مفاهیمه وإتّجاهاته. مجلّة دراسات یمنیة، (80)، ینایر-مارس، (80)، 36-57.
مدنی، نسرین (1385). درکوچه­های خاکی معصومیت. تهران: چشمه.
ملک­زاده بیانی، ملکه (1363). تاریخ مهر در ایران از هزاره چهارم تا هزاره اول ق. م.. تهران: یزدان.
یزدانی، زینب (۱۳۸۷). زن وشعر. چاپ دوم، تهران: تیرگان.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 09 شهریور 1395
  • تاریخ بازنگری: 03 شهریور 1397
  • تاریخ پذیرش: 31 شهریور 1398

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار