نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• اسماعیل علی پور ¹
• عباس نیک بخت ²
• مریم شعبانزاده ³

¹ دانشجوی دکتری زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

² استادیار زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

³ دانشیار زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

چکیده

پژوهش حاضر، پیشنهادهایی برای نگارش «تاریخ ادبیّات تطبیقی فارسی و عربی» براساس «الگوی انواع ادبی» است. نوشتار پیش رو آن دسته از گونه­های ادبیّات فارسی و عربی را که می­توانند در نگارش تاریخ ادبیات تطبیقی مورد مطالعه باشند را نشان داده است. پژوهش حاضر به­دنبال یافتن معیارهایی برای تفکیک و طبقه­بندی انواع ادبی در ادبیّات فارسی و عربی است که قابلیّت بررسی تطبیقی در درون یک بافت تاریخی را داشته باشند. این جستار ازلحاظ داشتن رویکرد تطبیقی در بررسی سیر تحوّل تاریخی انواع ادبی فارسی و عربی، متمایز است. یافته­های پژوهش پیش رو نشان می­دهد که انواع ادبی قابل طرح در این حوزه را می­توان به دو گروه تقسیم کرد: «انواع ادبی مشترک» و «انواع ادبی موازی». گروه نخست، آن­هایی هستند که از جهاتی اصالت و ریشۀ فارسی یا عربی دارند و گروه دوم، انواع ادبی‌ای که یا درون‌مایه‎شان جزء مسائل عامّ بشری است یا اینکه از انواع ادبی وارداتی غربی - اروپایی به حوزۀ ادبیات فارسی و عربی به‌شمار می­روند.
 

کلیدواژه‌ها

• ادبیّات تطبیقی
• تاریخ ادبیّات­ نویسی
• نظریّۀ انواع ادبی

20.1001.1.26766515.1398.9.1.6.5

موضوعات

• ادبیات تطبیقی

عنوان مقاله [English]

کتابة تاریخ الأدب الفارسی والعربی المقارن على نمط الأجناس الأدبیّة

نویسندگان [English]

• اسماعیل علی بور ¹
• عباس نیک بخت ²
• مریم شعبانزاده ³

¹ طالب الدّکتوراه فی فرع اللّغة الفارسیّة وآدابها، جامعة سیستان و بلوتشستان، زاهدان، إیران

² أستاذ مساعد فی قسم اللّغة الفارسیّة وآدابها، جامعة سیستان و بلوتشستان، زاهدان، إیران

³ أستاذ مشارک فی قسم اللّغة الفارسیّة وآدابها، جامعة سیستان و بلوتشستان، زاهدان، إیران

چکیده [English]

یمکن اعتبار هذا البحث محاولة لکتابة الأدب الفارسی والعربی بصفة مقارنة وعلى أساس الأجناس الأدبیّة المتداولة. هذا البحث یرید إیجاد المقائیس والمعاییر الّتی یتمّ بها تألیف الموضوعات المشترکة فی الأدبین الفارسی والعربی ثمّ تألیفها وتبویبها بهدف کتابة تاریخ للأدب المقارن. یعدّ بحثنا هذا بحثاً متمیزاً فی نطاق الدّراسات الّتی تتعلّق بکتابة خطّ السّیر التّاریخی للأدبین الفارسی والعربی وهو یعتمد بطبیعة الحال على المنهج الوصفی التّحلیلی وفی ضوء نظریّة الأجناس الأدبیّة. وقد أفادت نتائج البحث أنّه یمکن تقسیم الأجناس الأدبیّة إلى قسمین القسم الأوّل هو الأجناس المشترکة وهی الّتی لها جذور فارسیّة أو عربیّة اصیلة. والثّانی هو الأجناس المحاذیة أو الموازیة. والمقصود به هو الأدب الّذی ورد من البلاد الغربیّة والأوروبیّة ثمّ أضیف تدریجیاً إلى حیّز الأدب الفارسی والعربی.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

• الأدب المقارن
• کتابة تاریخ الأدب
• نظریّة الأجناس الأدبیّة

عنوان مقاله [العربیة]

Writing about History of Comparative Persian and Arabic Literature Based on the Pattern of Genres

چکیده [العربیة]

The present research is a suggestion for writing about “The History of Comparative Persian and Arabic Literature” based on the “Pattern of Genres”. The main question of the article is which genre in Persian and Arabic literature can be the subject of study in writing the history of comparative literature? This article seeks to find criteria for the separation and categorization of genres in Persian and Arabic literature that have the capability of comparative study within a historical context. In spite of the researchs that we've been discussing in the history of the article, this essay is distinguished for having a comparative approach in examining the historical evolution of Persian and Arabic literary types. The findings of this research show that the literary types that can be designed in this area can be divided into two groups: “Common Genres” and “Parallel Genres”. The first group is those who have some originality and Persian or Arabic origin and the second group is genres that their theme is one of the general human issues or from the Western-European imported genres to the Persian and Arabic literature.

کلیدواژه‌ها [العربیة]

• Comparative Literature
• History of Literature
• Comparative Approach
• Theory of Genres
• Persian and Arabic Comparative Literature