نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری زبان وادبیّات فارسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، مدرس مدعو دانشگاه پیام نور آبادان، ایران
2 دکترای زبان و ادبیات فارسی- استادیار دانشگاه شهید چمران اهواز گروه زبان و ادبیات فارسی
چکیده
گفتاشنود نمایشی، از عناصر اساسی و تفکیکناپذیر هنر تئاتر است که دیگر عناصر نمایشی در آن نمود مییابند. تیپ‌سازی شخصیّتها، کنشها و کارکردهای نمایشی در سایة گفتگوهای نمایشی معنا و مفهوم میپذیرند؛ به عبارتی، نمایش، بیش از آنکه در گرو نشان دادن حالات افراد و بازنمایی شخصیّتها باشد، سعی در شناسایی آنها به کمک زبان دارد. سه نمایشنامۀ «صندلی‌ها»، «زاویه» و «یا طالع الشّجرة» (ای درخت شانس) جزء آثار پرمایه و ماندگار تئاتر پوچیاند که به ترتیب، اوژن یونسکو، غلامحسین ساعدی و توفیق الحکیم در آنها والاترین شگردهای نمایشی و به‌ویژه گفتاشنود را به کار بردهاند. نگارندگان در این پژوهش، با روشی توصیفی - تحلیلی و با توجّه به مفاهیم تئاتر پوچی، به تطبیق رویکردهای زبانی و گفتاشنود نمایشی پرداخته‌اند. در تحلیل نهایی آشکار شد که هر سة این نمایشنامهنویسان، در کاربرد دامنههای زبانی و معنایی گفتاشنود نمایشی، اشتراکاتی داشتند؛ هرچند شباهتهای زبانی «زاویه» اثر ساعدی و «صندلی‌ها»ی یونسکو بیش از «یا طالع الشّجرة» توفیق الحکیم نمود یافته است؛ امّا هرسه نمایشنامه، از لحاظ دامنۀ معنایی شباهت بسیاری به هم دارند.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
A Study on Comparing the Dramatic Discourse of Eugene Ionesco’s the Chairs, Gholam Hossein Saeedi’s the Corner, and Tawfiq al-Hakim’s O, the Tree of Luck
نویسندگان [English]
- Nasrin Gobanchi 1
- Mohammad Reza Salehi Mazandarani 2
1 PhD Scholar of Persian language and Literature, Ahvaz Shahid Chamran University, Iran
2 Assistant Professor of Persian Language and Literature, Ahvaz Shahid Chamran University, Iran
چکیده [English]
Dramatic dialogue is an essential and undeniable element of the performing arts in which other performative elements are represented. Determining the type of characters, the dramatic functions and actions get their meaning from dramatic conversations. In other words, a play depicts the individuals’ moods and to represent the characters by language more than to show them. The three plays of the Chairs, the Corner and Ya Tale’o-Alshajara (O, the Tree of Luck), written by Eugene Ionesco, Gholam Hossein Saeedi, and Tawfiq al-Hakim, respectively, are among the rich and perdurable works of absurdist theater in which the highest theatrical techniques, especially discourse, have been implemented. In a descriptive study, the present author tries to compare the linguistic approaches and dramatic discourses, with an eye to the concepts of the absurdist theater. The final analysis showed that all these three playwrights had in common the use of semantic and linguistic domains of dramatic discourse. Although the linguistic similarities of the Corner by Saeedi and the Chairs by Ionesco are more evident than O, the tree of Luck by Tawfiq al-Hakim.
کلیدواژه‌ها [English]
- Dramatic Discourse
- Comparative Literature
- Ionesco
- Saeedi
- Tawfiq al-Hakim
عنوان مقاله [العربیة]
دراسة تطبیقیة لمونولوج مسرحیة «الکراسی» لاوجین یونسکوو«زاویة» لغلامحسین ساعدی، و«یا طالع الشّجرة» لتوفیق الحکیم
چکیده [العربیة]
المونولوج هو أحد أهمّ عناصر المسرح الّذی لا ینفصل عنه. تحدید هیئة الشّخصیّات والأحداث المسرحیّة یتکوّن فی ظلّ الحوارات المسرحیّة، بتعبیر أصحّ إنّ المسرحیّة بدل أن تقیّد نفسها بتبیین أحوال الشّخصیّات وإظهارها تسعی إلی تعریفها بالحدیث والحوار. المسرحیّات الثّلاث؛ «الکراسی»، و«الزّاویة»، و«یا طالع الشجرة» تُعدّ من أقوی وأرقی نماذج مسرح اللّامعقول الّذی استخدم یونسکو، وساعدی، وتوفیق الحکیم، فیها أعلی التّقنیات المسرحیة وخاصة المونولوج. من خلال هذا البحث المقدّم علی أساس المنهج التوصیفی – التحلیلی، وفی ضوء مفاهیم مسرح اللامعقول، إستطعنا أن نعرض تطبیقاً للجوانب اللغویة والمونولوج الموجود فی المسرحیات. وفی التحلیلات المطروحة تبیّن أنّ الکتاب المسرحیین الثّلاثة کان لهم إشتراکات وتشابهات فی استخدام المستویات اللّغویّة والمعنویّة فی المونولوج؛ ومع أنّ المسرحیّات کانت مشابهة بشدّة لبعضها فی مستوی المعنی والمفهوم ولکن کان التّشابه اللّغوی الموجود فی مسرحیّة «الزّاویة» لساعدی و«الکراسی» لیونسکو أکثر وضوحاً من مسرحیّة «یا طالع الشّجرة» لتوفیق الحکیم.
کلیدواژه‌ها [العربیة]
- الأدب المقارن
- المونولوج
- دراسة تطبیقیّة
- یونسکو
- ساعدی
- توفیق الحکیم
)