بررسی نقش مضامین در ادبیّات و کاربرد‌های آن در ادبیّات تطبیقی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری ادبیّات انگلیسی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

2 دانشیار گروه ادبیّات انگلیسی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

چکیده

گسترۀ پژوهش حاضر، بررسی و تشریح اهمّیّت به‌کارگیری بُن‌مایه یا مضمون، به‌ عنوان روش تحقیق در مطالعات تطبیقی است. هرچند به ظاهر این موضوع شاکلۀ از پیش تعریف‌شده‌ای دارد و در نگاه اوّل سبک و سیاق جدیدی را در مطالعات ادبی تطبیقی فراهم نمی‌آورد، پژوهش حاضر، به اثبات این موضوع می‌پردازد که با بررسی مضامین در آثار ادبی (به عنوان یکی از عناصر مهم در مطالعۀ ادبیّات) می‌توان به نظامی پیچیده و غنی از ارجاعات و مفاهیم دست یافت که در نتیجۀ سازمان‌بندی آن‌ها شرایط مطالعۀ تطبیقی فراهم می‌شود. بخش مهمّی از این نظام، به بافت فرهنگی و اجتماعی در پس آثار ادبی باز‌می‌گردد که منبعی قابل ‌ارجاع و نامحدود از معانی را برای خوانندۀ نکته‌بین فراهم می‌سازد. این نکته، فرصت را برای بحث و گفتگو در زمینۀ چند نکتۀ اساسی در حوزۀ ادبیّات تطبیقی فراهم می‌آورد و به پرسش‌هایی از این دست پاسخ می‌دهد که هدف از انجام یک مطالعۀ تطبیقی چیست؟ در انجام آن باید چه موضوعات و عناصری را مورد بررسی قرار داد و چه روشی را در پیش گرفت؟ و اینکه نتایج این پژوهش چه کمکی به مطالعات آینده در زمینه‌های مربوطه می‌کنند؟ پاسخ به این دسته از پرسش‌های کلیدی، زمینۀ یکپارچگی در روش و چارچوب مطالعات ادبی تطبیقی، به‌ویژه جنبه‌های فرهنگی آن‌ را، به وجود می‌آورد؛ همچنین، این مطالعه در پی آن است تا چگونگی استفاده از مضامین به عنوان راهکاری خلاّقانه و بنیادی در بحث کاربرد و روش در ادبیّات تطبیقی را به بحث و گفت‌وگو گذارد.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Exploring the Role of Themes in Literature and Their Application in Comparative Literature

نویسندگان [English]

  • Pouria Torkamaneh 1
  • naser Maleki 2
1 PhD Scholar of English Language and Literature, Razi University, Kermanshah, Iran
2 Associate Professor, Razi University, Kermanshah, Iran
چکیده [English]


 
The present research examines the application of themes and images as an effective methodology in comparative literature. Although, on the surface, this strategy seems, to some extent, outdated in comparative literature, we claim that by the evaluation of these literary features we reach a complex group of internally-linked meanings from which robust accounts of function and value can emerge that can set the tone for a comparative study in literature. This thematic approach to literature finds its true expression when it is compared with its immediate cultural context, which can provide, for the attentive reader, rich sources of meaning. This can engage us in a wider debate on method and scope of comparative literature, and can help us answer questions like, what is the overall aim of a comparative literary research? What is the subject matter and how should we choose our methodology for comparison? And eventually, how do the results of our analysis broaden the horizons for future comparative interpretations? Responding to such fundamental questions enables us to follow shared sets of principles specifically when it comes to wider cultural matters. This all, as we intend to demonstrate, can be made possible when we employ themes and images as creative means to achieve greater literary and cultural ends.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Comparative Literature
  • Method of Comparison
  • Cultural Context

عنوان مقاله [العربیة]

دور المضامین فی الأدب وتوظیفه فی الأدب المقارن (دراسة وتحلیل)

چکیده [العربیة]

لقد کرّسنا هذا المقال للبحث فی دور المضامین ومکانتها کمنهج أدبیّ فی الدّراسات المقارنة. یبدو موضوع المقال بادئ ذی بدء موضوعا نمطیا وشکلیا لا یحتوی على نقطة جدیدة، ألّا أنّه یرید الکشف عن حقیقة هامّة وهی الدّراسة المضمونیّة للنّصوص الأدبیّة کإحدى الآلیات الهامّة الّتی تتکفّل دراسة الأدب. من المؤکّد أنّ أهمّیّته ناجمة عن أنّه یعدّ من الآلیات البحثیّة الّتی تمکننا من العثور على منظومة دلالیّة رائعة تکمن فی خبایا النّصوص الأدبیّة. والّتی تتوفّر فی ظلّها الظّروف المواتیة للانخراط فی الدّراسات الأدبیّة المقارنة. علماً أنّ أجزاء هامّة من هذه المنظومة الدّلالیّة تتعلّق بالنّسیج الثّقافی والاجتماعی الّذی یختبئ وراء النّصوص الأدبیّة. والّذی یعتبر معینا عذبا لا ینضب یستقی منه القارئ حتّى الارتواء. هذه المعطیات تمهد الطّریق للإجابة عن أسئلة أساسیّة یدور حولها هذا المقال. الا وهی، ما هو الهدف الرّئیسی الّذی یظلّ وراء الدّراسات المقارنة؟ وما هی العناصر الّتی نتفحصها من خلال البحوث المقارنة؟ وما هو المنهج الّذی نعتمده أثناء الدّراسة؟ وما هی الآفاق الجدیدة الّتی تفتحها هذه الدّراسة أمام المخاطب؟ والاجابة على التّساؤلات المذکورة لتتوفّر الأرضیّة الملائمة للوصول إلى منهج موحّد وإطار محدّد للدّراسات المقارنة وخاصّة فیما یخصّ جوانبها الثّقافیّة. بناء على ذلک یرمی هذا المقال إلى استخدام الدّراسة المضمونیّة کتقنیّة حدیثة وبنیویّة نستمدّها عبر إنجازنا للبحوث المقارنة.

کلیدواژه‌ها [العربیة]

  • الأدب المقارن
  • المنهج المقارن
  • المضمون
  • النّسیج الثّقافی
References
1. Bassnett, Susan (1993); Comparative-literature: a critical introduction. Oxford-UK; Blackwell.
2. Bortolussi, Marisa and Peter Dixon (2003); Psychonarratology: Foundations for the Empirical Study ofLiterary Response. New York: Routledge.
3. Cooke, Brett and Frederick Turner, eds. (1999); Biopoetics: Evolutionary Explorations in the Arts. Lexington. KY: ICUS.
4. Hogan, Patrick Colm (2003); Cognitive Science, Literature, and the Arts: A Guide for Humanists. New York: Routledge.
5. Leitch, Vincent B., William E. Cain, eds. (2010). The Norton Anthology of Theory and Criticism. WW Norton & Company.
6. Ming, Xie [Ming Xie]. (2007); “Trying to Be on Both Sides of the Mirror at Once: I. A. Richards, Multiple Definition, and Comparative Method”, Comparative Literature Studies 44, pp. 279-97.
7. Posnett, Hutcheson Macaulay (1886); Comparative literature. London: K. Paul, Trench.
8. Said, Edward (1994); Culture and Imperialism. New York: Vintage Books.
9. Saussy, Haun (2015); Introducing Comparative Literature: New trends and Application. London & New York: Routledge.
10. Spolsky, Ellen (2002); “Darwin and Derrida: Cognitive Literary Theory as a Species of Post-Structuralism” Poetics Today 23.1, pp. 43-62.
11. Steiner, George (1993); Roncevaux” in The Return of Thematic Criticism. Werner Sollors (Ed.). Cambridge: Harvard University Press, pp. 299-300.
12. Tötösy de Zepetnek, Steven (1999); “From Comparative Literature Today toward Comparative Cultural Studies” CLCWeb: Comparative Literature and Culture 1.3, 2.
13. Wellek, René (1963); “The Crisis of Comparative Literature” Concepts of Criticism, pp. 282-295.
14. Wellek, René, and Austin Warren. (1956); Theory of literature. New York: Harcourt, Brace & World.
15. Wolf, Maryanne (2007); Proust and the Squid: The Story and Science of the Reading Brain. New York: Harper Collins.
16. Zunshine, Lisa (2010); Introduction to Cognitive Cultural Studies. Baltimore: Johns Hopkins University Press.