مفهوم‏ شناسی تطبیقی حزن در آینه چکامه‏ های احمد مطر و نصرالله مردانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری زبان و ادبیّات عربی، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران

2 دانشیار گروه زبان و ادبیّات عربی، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران

3 استادیار گروه زبان و ادبیّات عربی، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران

4 استاد گروه زبان و ادبیّات عربی، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران

چکیده

احمد مطر، از شاعران معاصر عراقی و نصرالله مردانی، شاعر و نویسندۀ معاصر ایرانی است. این دو شاعر با توجّه به شرایط خفقان‌آور و نابسامان جامعه، حزن و اندوه مردم را با بیان خویش به تصویر کشیده‌اند؛ مطر، با رعایت جانب ادب، توانسته حقایق تلخ روزگار خویش را آشکارتر سازد و برخلاف مردانی، شعر خود را تنها برای مبارزه با حکومت به کار گیرد و حسّ مخالفت مردم ضدّ اوضاع نابسامان را بیشتر برانگیزد. مردانی نیز توانسته با نوآوری‌های خود، افق‌های تازه‌ای را پیش روی شاعران انقلاب اسلامی و دفاع مقدّس بگشاید و سروده‏های پایداری او مورد توجّه همگان قرار گیرد. این پژوهش بر بنیان مکتب ادبیّات تطبیقی آمریکایی و با تکیه بر دیوان‌های دو شاعر به بررسی و تحلیل اشعار حزن‌آلود آنان همّت گماشته است. نگارندگان در این پژوهش بر آن بوده‏اند تا مفهوم حزن را در اشعار مطر و مردانی که تصویرگر چهرة خونین و ویران میهن این دو شاعر در بحبوحة جنگ و هجوم متجاوزان است، مورد بررسی قرار دهند. نتایج پژوهش، حاکی از این است که دو شاعر در توصیف حزن و اندوه ناشی از ستم دشمنان بیدادگر خویش توفیق یافته‏اند و به نیکی تصویر مظلومیّت میهن خویش را در مقابل متجاوز پدیدار ساخته‌اند؛ نگارندگان در بخش پایانی جستار حاضر کوشیده‏اند تا مشابهت‌ها و تفاوت‌های اشعار حزن‌آلود دو شاعر را مورد بررسی و تحلیل قرار دهند.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Comparative Conceptualism of Grief in Ode of Ahmed Matar and Nasrollah Mardani

نویسندگان [English]

  • Mohammad Bostan 1
  • Ahmad Reza Heydarian Shahri 2
  • Kolsum Seddighi 3
  • Seyyed Hossein Seyedi 4
1 PhD Scholar of Arabic Language and Literature, Ferdowsi University of Mashhad, Iran
2 Associate Professor of Arabic language and literature, ferdowsi University of Mashhad, Iran
3 Assistant Professor of Arabic language and literature, ferdowsi University of Mashhad, Iran
4 Professor of Arabic Language and Literature, Ferdowsi University of Mashhad, Iran
چکیده [English]

Ahmed Matar is a revolutionary Iraqi, contemporary poet and Nasrollah Mardani is one of the famous Iranian contemporary poet and writer. According to the shocking and disorienting conditions of the society; they clarified the grief of the people in their poems, Matar, in a polite manner, has been able to reveal the bitter truths of his time, unlike Mardani, who uses his poetry against the government and he helps to stimulate the sense of the people’s opposition toward the bad situation. Mardani by his innovations have also been able to open up new horizons for the poets of the Islamic Revolution and the Holy Defense, and his poems of stability are of interest to everyone. The present research aims to review both poets’ sad poems in their Diwans based on American style of comparative literature. In this research, the authors have attempted to examine the concept of sadness in the poems of Matar and Mardani who depict the bloody and devastating face of the two poet’s nations in the midst of the war and invasion of the invaders. The results of the research indicate that these two poets succeeded in describing the sadness and the grief resulting from being oppressed by their fierce enemies, and they well clarify the image of their oppressed people against the aggressors. In the final section of this research, the authors have tried to analyze and compare the similarities and differences between both poets’ poignant poems.
 

 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Comparative Literature
  • Sadness
  • Nasrollah Mardani
  • Ahmed Mattar
  • Resistance Poems

عنوان مقاله [العربیة]

دراسة مقارنة لمضمون الحزن فی مرآة أشعار أحمد مطر ونصرالله مردانی

چکیده [العربیة]

یعتبر أحمد مطر من شعراء العراق المعاصرین کما یُعدّ نصرالله مردانی شاعرا وکاتبا إیرانیّا معاصرا. فصوّر الشّاعران أحزان الشّعب وهمومَه فی تعبیرهما نظرا لظروف المجتمع الخانقة وغیر المستقرّة؛ فتمکّن مطر من إظهار وقائع عصره المرّة إظهارا جلیّا ملتزما بالأدب واستخدم شعرَه أداةً للنّضال مع الحکومة خلافاً لمردانی، الشّاعر الأیرانیّ کما تمکّن مطر من أن یثیر مشاعر النّاس للمناهضة وعلی الظروف السیّئة. واستطاع مردانی أیضا أن یفسح آفاقا جدیدة بإبداعاته لشعراء الثّورة الإسلامیّة والدّفاع المقدّس وتتمتّعت قصائده فی مجال المقاومة بشعبیّة واسعة. عالج هذا المقال دراسة أشعار الشّاعرین المحزنة وتحلیلها فی ضوء المدرسة الأمریکیّة للأدب المقارن وفق دواوین الشّاعرین. استهدف الباحثون فی هذا المقال دراسة ظاهرة الحزن فی أشعار أحمد مطر ونصراللّه مردانی والّتی تصوّر وجه وطن الشّاعرین المدمّی والمدمّر فی معمعة الحرب وعدوان المعتدین. تشیر نتائج الدّراسة إلی أنّ الشّاعرین قد نجحا فی وصف الحزن والهمّ الناتج عن ظلم اعدائهما المستبدین وقد جسّدا صورة مظلومیّة الوطن أمام المعتدیّ؛ ولقد حاول الباحثون فی الجزء الأخیر من هذا المقال معالجة وجوه المشابهة والافتراق فی قصائد الشّاعرین الحزینة.

کلیدواژه‌ها [العربیة]

  • الأدب المقارن
  • الحزن
  • نصراللّه مردانی
  • أحمد مطر
  • شعر المقاومة
  • الف: کتاب‌ها

    • ·  قرآن کریم.

    1. بیدج، موسی (1389)؛ مقاومت و پایداری در شعر عرب از آغاز تا امروز، تهران: بنیاد حفظ آثار و ارزش‏های دفاع مقدس.

    2. بیگی حیب‌آبادی، پرویز (1382)؛ حماسه‌های همیشه، تهران: فرهنگ گستر.

    3. الخلیل، سمیر (1370)؛ جمهوری وحشت، سیاست عراق امروز، ترجمه احمد تدین، چاپ اوّل، تهران: طرح نو.

    4. سنگری، محمد رضا (1390)؛ ادبیّات دفاع مقدس، تهران: صریر.

    5. عایش، محمّد (2006)؛ احمد مطر، شاعر المنفی، بیروت: دار الیوسف.

    6. غنیم، کمال احمد (1998)؛ عناصر الإبداع الفنّی فی شعر أحمد مطر، الطّبعة الأولی، القاهرة: مکتبة مدبولی.

    7. کاظمی، محمد کاظم (1389)؛ ده شاعر انقلاب، تهران: سورة مهر.

    8. کافی، غلامرضا (1381)؛ دستی بر آتش (شناخت شعر جنگ)، شیراز: نوید شیراز.

    9. کفافی، محمّد عبدالسلام (1382)؛ ادبیّات تطبیقی، ترجمة حسین سیدی، چاپ اوّل، مشهد: به‌نشر.

    10. مردانی، نصرالله (1364)؛ خون‌نامۀ خاک، چاپ دوّم، تهران: کیهان.

    11. ---------- (1370)؛ آتش نی، چاپ اوّل، تهران: اطّلاعات.

    12. ---------- (1371)؛ ستیغ سخن، چاپ اوّل، تهران: علاّمه طباطبایی.

    13. مطر، أحمد (1989)؛ المجموعة الشّعریة الکاملة، لندن.

    14. ------ (2011)؛ المجموعة الشّعریة الکاملة، لبنان: دار العروبة.

    ب: مجلاّت

    15. ابراهیم‌تبار، ابراهیم (1396)؛ «تحلیل مؤلفه‌های ادبیّات پایداری در اشعار سیمین بهبهانی»، مجلّة ادبیّات پایداری کرمان، دانشگاه شهید باهنر کرمان، سال نهم، شمارۀ شانزدهم، صص 1-20.

    16. سعدون‌زاده، جواد (1388)؛ «مظاهر أدب المقاومه فی شعر أحمد مطر»، مجلّة ادبیّات پایداری کرمان، دانشگاه شهید باهنر کرمان، سال اوّل، شمارة 1، صص 51-69.

    17. صدقی، حسین و امیرعلی عظیم‌زاده (1392)؛ «بررسی موسیقی و صور خیال در شعر جنگ نصرالله مردانی»، مجلّة ادبیّات پایداری کرمان، دانشگاه شهید باهنر کرمان، سال پنجم، شمارۀ نهم، صص 187-211.

    18. مجد، امید و هادی درزی رامندی (1394)؛ «خسرو فرشیدورد و ادبیّات پایداری معاصر»، ادب فارسی، سال 5، شمارۀ پیاپی 15، صص 61-80.

    ج: منابع مجازی

    19. مقاله دربارة «مفهوم ادبیّات پایداری و مقاومت»http://www.daneshchi.ir.