نوع مقاله : مقاله پژوهشی
چکیده
چکیده
شوقی و بهار دو شاعر برجستۀ ادبیّات معاصر پارسی و عربی، در شرایط مشابهی چون همزمان بودن، مسلمان بودن، زندگی در شرایط استبداد سیاسی، درگیری با کشورهای استعمارگر، آزادیخواهی، داشتن مبارزات انقلابی و تحمّل تبعید، زندان و... از نظر فکری و ادبی نزدیکی فراوانی به یکدیگر یافتهاند. بررسی تطبیقی اشعار این دو شاعر، نشاندهندۀ آن است که مضامینی همچون: ملّیگرایی، تقابل شرق و غرب، جنگ، زن، آزادی، علم، عدالت و فقر، جلوههای بارز مشترک در اندیشۀ آنها را تشکیل میدهد. نگارنده در این پژوهش کوشیده است با تصویرشناسی دو جهان شرق و غرب در شعر شوقی و بهار، به تطبیق این رویکرد به عنوان یکی از رهیافتهای فکری عصر حاضر بپردازد. نتایج بهدستآمده نشان میدهد: الف) ایستادگی در برابر زیادهخواهی استعمارگران از اصول مورد اتّفاق در اندیشۀ دو شاعر است. ب) بهار و شوقی ضمن اشاره به جنبههای مثبت و منفی تقلید از غرب، به بیان نمونههایی در هر دو حیطه پرداختهاند.
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
مقارنة الشرق والغرب فی شعر شوقی وبهار دراسة تصویریة
چکیده [English]
الملخّص
شوقی وبهار شاعران ممتازان فی الأدبین: العربی والفارسی المعاصر. لقد ترعرع الشاعران فی ظروف متشابهة مثل المعاصرة، الإسلام، الحیاة فی حالة الاستبداد السیاسی، مجابهة الدول الإستعماریة، التحرر، المناضلات الثوریة وتحمّل النفی والسجن، فلذلک اقتربا من الآخرین فکریاً وأدبیاً اقتراباً تاماً. دراسة مقارنة لشعرهما تدلّ علی أنّ بعض المضامین المشترکة کالقومیة،تقابُل الشرق والغرب، الحرب، المرأة، الحریة، العلم،العدالة والفقر هی تجلیات مشترکة بارزة فی فکرهما. تحاول الکاتبة فی هذه المقالة أن تقوم بدراسة تصویریة فی شعر شوقی وبهار بکونها أسلوبا فکریا فی العصر الحدیث.
إن النتائج الحاصلة هی:
الف) المقاومة أمام تهوّر المستعمرین هی أحد المبادیء الفکریة لدی الشاعرین.
ب) لقد أشار الشاعران إلی الجوانب السلبیة والإیجابیة لتقلید الأروبیین فی شعرهما.
کلیدواژهها [English]
- الکلمات الدّلیلیّة: دراسة مقارنة
- تصویریة الشرق والغرب
- شوقی
- بهار