نوع مقاله : مقاله پژوهشی
چکیده
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Marzbanname is one of the leading technical proses that demands this kind of prose, Arabic testimonies is one of its distinctive features. Warawayni’s Specific skills, in compliance with the verbal and semantic coherence between the Arabic text of Marzbanname with its Persian text have become his work to one of the masterpieces of different technical prose; but this important aspect of his work has been neglected. This paper attempts to clarify the role of the Arabic phrases in the vocabulary and intellectual structure of Marzbanname and to review the different aspects of the verbal and spiritual communication between the Arabic words with Persian text of Marzbanname, as a stylistic feature of warawayni.
The results showed warawayni with special skills, but due to the arrangement of words, respected meaning continuity in both the literal and spiritual aspect. This combinations of Arabic as part of Persian prose, have different grammatical roles literally and have rhetorical roles too. Arabic examples have a strong spiritual cohesion and have come to complete and approve the text.
کلیدواژه‌ها [English]
عنوان مقاله [العربیة]
استخدام العبارات العربیة فی مرزباننامة
چکیده [العربیة]الملخّص
مرزباننامة من أبرز نماذج النثر الفنّی المرموقة ومن جملة خصائصها البارزة أنها تعتمد علی استخدام الشّواهد العربیة. المهارة الّتی أبدعها وراوینی فی إیجاد التناسق والترابط بین العبارات العربیة والفارسیة فی مرزباننامة جعلت کتابه بمستوی أعلی وأسمی نماذج النثر الفنّی إلاّ أنّ هذا الجانب القویم من عمله بات مغفولاً. وأمّا هذه المقالة فإنها تهدف إلی تبیین وتحدید مکانة النصوص العربیة ودورها اللّفظی والمعنویّ فی تشکیلة مرزباننامة الأدبیة، ومن ثمّ نتطرق إلی دراسة الجوانب المتعدّدة للعلاقات الشکلیة والمعنویة الّتی توجد بین عبارات مرزباننامة العربیة مع نصّه الفارسی، والّتی ترتقی بهذا الکتاب وتجعله مِن أرقی نماذج النثر الفنّی.
تسعی هذه الدّراسة لیتناول المسائل التالیة:
کیفیة ارتباط الأمثال والأشعار العربیة لمرزباننامة مع نصّه الفارسی. تبیین إرتباط المقتطفات العربیة لمرزباننامة مع نصّه الفارسی لفظاً ومعنی. کانت نتائج هذه الدراسة تبین أن وراوینی مع مهارته الخاصّة قد التزم بارتباط المعنی فی الجانبین؛ اللفظی والمعنوی بشکل جیّد فی حین أنّه لم یغفل من المحسّنات اللّفظیة.
من النّاحیة الشکلیة، هذه التراکیب العربیة بوصفها کجزء من النّثر الفارسی، لها وظائف نحویة مختلفة وکانت تستعمل من الناحیة البلاغیة فی بناء المحسنات اللّفظیة والمعنویة وکذلک الشواهد العربیة من الجانب المعنوی ارتبطت ارتباطاً وثیقاً مع نصّه الفارسی وقد استعملت تکملةً للکلام وتأکیداً علیه.
کلیدواژه‌ها [العربیة]
الف: کتابها
1. آلن، گراهام (1385)؛ بینامتنیّت، ترجمة پیام یزدانجو، چاپ دوّم، تهران: نشر مرکز.
2. اربابی، مهناز (1374)؛ بررسی سبک و زبان و نکات بلاغی مرزباننامه، پایاننامۀ کارشناسی ارشد زبان و ادبیّات فارسی، مشهد: دانشگاه فردوسی.
3. استرآبادی، میرزا مهدی خان (1387)؛ درّة نادره، به اهتمام سیّد جعفر شهیدی، چاپ چهارم، تهران: علمی و فرهنگی.
4. انوری، حسن و حسن احمدی گیوی (1374)؛ دستور زبان فارسی(2)، چاپ دوازدهم، تهران: فاطمی.
5. بهار، محمّدتقی (1370)؛ سبک شناسی یا تاریخ تطوّر نثر فارسی، چاپ ششم، تهران: امیرکبیر.
6. حسین، طه (1957)؛ من حدیث الشعر والنّثر، طبعة 10، القاهرة: دار المعارف بمصر.
7. خطیبرهبر، خلیل (1389)؛ (مقدّمه بر) مرزباننامۀ وراوینی، چاپ پنجاهم، تهران: صفی علیشاه.
8. خطیبی، حسین (1386)؛ فنّ نثر در ادب پارسی، چاپ سوّم، تهران: زوّار.
9. رجایی، محمّدخلیل (1379)؛ معالم البلاغه، چاپ پنجم، شیراز: دانشگاه شیراز.
10. زینی معیار، حمیده (1389)؛ جنبههای اخلاقی و تعلیمی در مرزباننامه، پایاننامۀ کارشناسی ارشد زبان و ادبیّات فارسی، اصفهان: دانشگاه اصفهان.
11. شمیسا، سیروس (1390)؛ بیان، (ویراست چهارم)، چاپ اوّل، تهران: میترا.
12. شهبازی، علی (1363)؛ دستور زبان فارسی نوین، تهران: انتشارات افشار.
13. شهیدی، سیّدجعفر(1387)؛ (مقدّمه بر) درّۀنادرۀ استرآبادی، چاپ چهارم، تهران: علمی و فرهنگی
14. صفا، ذبیحاللّه (1366)؛ تاریخ ادبیّات در ایران، چاپ هفتم، تهران: فردوس.
15. فشارکی، محمّد (1379)؛ نقد بدیع، چاپ اوّل، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت).
16. کبوتری، جواد (1375)؛ جلوههای شعری در مرزباننامه، پایاننامۀ کارشناسی ارشد زبان و ادبیّات فارسی، تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
17. کشاورز، کریم (بیتا)؛ هزار سال نثر پارسی، تهران: شرکت سهامی کتابهای جیبی با همکاری مؤسّسۀ انتشارات فرانکلین.
18. مدرّسی، فاطمه (1387)؛ از واج تا جمله (فرهنگ زبانشناسی- دستوری)، چاپ دوم، تهران: نشر چاپار.
19. نوریس، کریستوفر (1385)؛ شالودهشکنی، ترجمة پیام یزدانجو، چاپ اوّل، تهران: نشر مرکز.
20. وحیدیان کامیار، تقی و غلامرضا عمرانی (1383)؛ دستور زبان فارسی 1، چاپ ششم، تهران: سمت.
21. وراوینی، سعدالدّین (1389)؛ مرزباننامه، به کوشش خلیل خطیبرهبر، چاپ پنجاهم، تهران: صفی علیشاه.
22. یوسفی، غلامحسین (بیتا)؛ دیداری با اهل قلم، تهران: علمی.
ب: مجلّهها
23. افراسیابی، غلامرضا (1382)؛ «نکتههایی تازه پیرامون تألیف، ترجمه و تحریر روضة العقول محمّد غازی ملطیوی و مرزباننامۀ سعدالدّین وراوینی»، نشریۀ آیینۀ میراث، دورۀ جدید، شمارۀ 21، صص 5-31.
24. مجتبایی، فتحاللّه (1390)؛ «چند نکته دربارۀ مرزباننامه: مصنّف و زبان اصلی آن»، دو فصلنامۀ علمی تخصّصی علّامه، سال یازدهم، شمارۀ پیاپی 33، صص177-188.
25. محسنینیا، ناصر (1380)؛ «شواهد عربی در کلیله و دمنه و مرزباننامه»، مجموعه مقالات همایش مدرّسان زبان و ادبیّات فارسی ایران، تدوین ابوالقاسم رادفر، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی، صص 274-277.
)