نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

عبّاس خلیلی از نویسندگان و ادیبان دورة پهلوی است؛ وی زادة عراق است و تباری ایرانی دارد. تسلّط وی به زبان فارسی و عربی از او مردی مطّلع و آگاه در حوزة فرهنگ و ادب فارسی و عربی ساخته است. با
بررسی­های به عمل آمده مشخّص شد که فعّالیّت­های ادبی و فرهنگی وی بازتابی منطقه­ای داشته و مختصّ ادبیّات فارسی نیست. خلیلی از طریق فعّالیّت­های مطبوعاتی زحمات فراوانی برای توسعه و گسترش روشنفکری در دورة پهلوی کشیده و روزنامة «اقدام» نماد این خدمت وی به جامعة روشنفکری ایران است. اشعار و
نوشته­های او به فارسی برآمده از رویدادهای اجتماعی آن روزهای ایران است. فعّالیّت­های ادبی او نظیر ترجمة 17000 بیت از شاهنامه به عربی و نیز ترجمه، شرح، تحقیق و سرایش شعر به عربی از دیگر فعّالیّت­های ادبی خلیلی به شمار می­آید.
 

کلیدواژه‌ها

• واژگان کلیدی: عبّاس خلیلی
• زبان و ادبیّات فارسی
• زبان عربی
• روابط فرهنگی - ادبی ایران و عرب معاصر

عنوان مقاله [English]

عبّاس إقدام (دراسة حول أعمال عبّاس الخلیلی الأدبیّة وخدماته فی الأدب الفارسی والعربی)

چکیده [English]

یعتبر عبّاس الخلیلی من الکتاب وأدباء العصر البهلوی. قد ولد بالعراق وکان من أصل ایرانی. إن إلمام الخلیلی بالأدب والثّقافة قد جعله شخصیة مثقفة وممیزة فی مجال اللّغة العربیّة والفارسیّة. إن الدّراسات العدیدة تشیر إلی أن نشاطاته الثقافیة والأدبیة لا تختصّ بالأدب الفارسی فحسب، بل تنعکس علی المستوی الاقلیمی. إن هذه الشّخصیة العلمیّة لن یألوا جهدا لتنویر الرأی العام فی العصر البهلوی من خلال النّشاطات الإعلامیة، منها إنشاء یومیة «إقدام» وهو یعتبر رمزا للجهود الّتی قد بذلها للمجتمع الثقافی الإیرانی. إن أشعار الخلیلی وکتاباته باللّغة الفارسیة تنجم عن الأحداث الإجتماعیة الّتی جرت فی تلک الفترة فی إیران. إن ترجمة 1700 بیتا من شهنامة للفردوسی وإنشاد الشّعر بالعربیّة والشّروح والتّحقیقات هی من النّشاطات الأدبیة الأخری للخلیلی.
 

کلیدواژه‌ها [English]

• الکلمات الدّلیلیّة: عبّاس الخلیلی
• اللّغة الفارسیّة وآدبها
• اللّغة العربیّة
• العلاقات الثقافیِّة بین إیران والعرب