من المعرّة الى شیراز: أثر أبی العلاء المعرّی فی الشاعر الفارسی المعاصر فریدون تولّلی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

تهدف هذه المقالة إلى دراسة أثر أبی العلاء المعری فی الشاعر الفارسی المعاصر «فریدون تولّلی»، بدءاً من التعریف بحیاة الشاعرین، ثم بیان العوامل المساعدة على نشأة ظاهرة «جنایة الأب على الابن» عندهما، و من ثم دراسة أثر أبی العلاء المعری فی فریدون تولّلی فیما یخص هذا المجال، مشیراً إلى «الدلیل النصی» و «ما فوق النصی» لإثبات هذا التأثر و التأثیر، و بیان کیفیة تعرف فریدون توللی إلى أبی العلاء المعری و مدى تأثّره بأبی العلاء المعری فی نظریته «جنایة الأب على الابن». تفید نتائج هذا المقال التی استقصینا من خلال تأمّلنا فی شعر التوللی قلباً و قالباً أنّ الشاعر تأثّر فی افکاره و آراءه بالشاعر العربی، أبی العلاء المعری، عالما أن هذا التأثر جاء فی إطار الشکل و الظاهر أکثر مما جاء فی إطار المعتقدات.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

از معرّه تا شیراز: تأثیر ابوالعلاء معرّی بر شعر فریدون تولّلی

چکیده [English]

این مقاله بر آن است تا به بررسی پدیده «جنایت پدر نسبت به پسر» در شعر ابوالعلاء معری و فریدون تولّلی بپردازد. ابتدا این پدیده را در زندگی و آثار هردو شاعر مورد بحث و بررسی قرار داده و سپس به بیان عوامل مؤثّر در شکل گیری آن پرداخته­ایم. مقاله در آخر با اشاره به دلیل داخل متنی و خارج متنی به بیان میزان تأثیرگذاری ابوالعلاء معری بر فریدون توللی می پردازد. یافته­های مقاله که حاصل تأمل در مسائل درون متنی و برون متنی شعر توللی می­باشد، بیانگر این است که وی در بیان این اندیشه، از ابوالعلاء معری تأثیر پذیرفته است. این تأثیرپذیری، بیشتر در شکل و ظاهر شعر ایشان تجلی یافته است، نه در باورها و اعتقادات

کلیدواژه‌ها [English]

  • واژگان کلیدی: ابوالعلاء المعری
  • فریدون توللی
  • جنایت پدر نسبت به پسر
  • ادبیات تطبیقی
  • نگاه بدبینانه
  1. المصادر

    1. ابن خلّکان (لا.تا.)؛ وفیات الأعیان، تحقیق: إحسان عباس، المجلد الأول، بیروت: دار صادر.
    2. أبوماضی، إیلیا (2005)؛ دیوان، تقدیم: إبراهیم شمس الدین، الطبعة الأولى، بیروت: مؤسسة النور للمطبوعات.
    3. آرین پور، یحیى (بى.تا)؛ از صبا تا نیما (تاریخ 150سال ادب فارسى)؛ ج.2، چاپ ششم ، تهران: زوار.
    4. اسماعیل، عزالدین (1995)؛ التفسیر النفسی للأدب، د.ط، بیروت:دار العودة.
    5. اصطیف، عبدالنبی (2007)؛ العرب والأدب المقارن، الطبعة الأولى، دمشق: وزارة الثقافة، منشورات الهیئة العامة السوریة للکتاب.
    6. التبریزی، الخطیب (1999)؛ الإیضاح فی شرح سقط الزند وضوئه، تحقیق: فخر الدین قباوة، الطبعة الأولى، حلب: دار القلم العربی.
    7. تولّلی، فریدون (1380)؛ شعله کبود، منتخب پنج دفتر شعر (رها، نافه، پویه، شگرف، بازگشت)؛ چاپ دوم، تهران: سخن.
    8. جمعة، حسین (2003)؛ إبداع ونقد (قراءة جدیدة للإبداع فی العصر العباسی)؛ الطبعة الأولى، دمشق:منشورات دار النمیر.
    9. جمعة، حسین (2006)؛ مرایا للالتقاء والارتقاء بین الأدبین العربی والفارسی، د.ط، دمشق: منشورات اتحاد الکتاب العرب.

    10. حسین پورچافى، على (1380)؛ طبقه بندى ونقد وتحلیل جریانهاى شعرى فارسى از 1332 تا 1357، رساله دوره دکترى زبان وادبیات فارسى (گرایش ادبیات غنایى وحماسى)؛ تهران: دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده ادبیات وعلوم انسانى.

    1. حسین، طه (لا.تا.)؛ مع أبی العلاء فی سجنه، د.ط، القاهرة: دار المعارف.
    2. حسین، طه وآخرون (لا.تا)؛ أبوالعلاء المعری حیاته وشعره، د.ط، بیروت: المکتبة الحدیثة للطباعة والنشر.
    3. حقوقى، محمد (1377)؛ مرورى بر تاریخ ادب وادبیات امروز ایران 2، چاپ اول، تهران: قطره.
    4. الحلح، یحیى محمد (2006)؛ أبو العلاء المعری رحلة الحیاة والخلود، الطبعة الأولى، دمشق: دار البعل.
    5. الحموی، یاقوت (1991)؛ معجم الأدباء، المجلد الأول، الطبعة الأولى، بیروت:دار الکتب العلمیة.
    6. خریبانی، جعفر (1990)؛ أبوالعلاء المعری رهین المحبسین، الطبعة الأولى، بیروت:دار الکتب العلمیة.
    7. خسرو، ناصر (1382)؛ سفرنامه، با مقدمه­اى در شرح احوال شاعر، به قلم آلیس سى. هانسبرگر، به اهتمام محسن خادم، چاپ اول، تهران: ققنوس.

    18. خضرى، حیدر (1385)؛ بررسى مکتب رمانتیسم در شعر معاصر عربى وفارسى (الرومانتیکیة فی الشعرین العربی والفارسی المعاصرین)؛ پایان­نامه کارشناسى ارشد زبان وادبیات عربى، تهران: دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده ادبیات وعلوم انسانى.

    1. الخطیب، عبدالکریم (1961)؛ القضاء والقدر بین الفلسفة والدین، د.ط، القاهرة: دار الفکر العربی.
    2. ........... (1988)؛ رهین المحبسین أبوالعلاء المعری بین الإیمان والإلحاد، د.ط، القاهرة: دارالفکر العربی.
    3. السید، غسان (1996)؛ دراسات فی الأدب المقارن والنقد، دمشق: مطبعة زید بن ثابت.
    4. شفیعى کدکنى، محمدرضا (1380)؛ ادوار شعر فارسى از مشروطیت تا سقوط سلطنت، چاپ اول، تهران: سخن.
    5. العباسی، عبدالرحیم (1974)؛ معاهد التنصیص على شواهد التلخیص، تحقیق: محمد محیی الدین عبدالحمید، الجزء الأول، بیروت: عالم الکتب.
    6. عبود، عبده و حمود، ماجدة و السید، غسان (2000-2001)؛ الأدب المقارن مدخلات نظریة ونصوص ودراسات تطبیقیة، منشورات جامعة دمشق.
    7. العلایلی، عبدا... (1986)؛ المعرّی ذلک المجهول رحلة فی فکره وعالمه النفسی، بیروت: الأهلیة للنشر والتوزیع.
    8. غنیمی هلال، محمد (2001)؛ الأدب المقارن، الطبعة الثالثة، القاهرة: دار نهضة مصر.

    27. قسم اللغة العربیة وآدابها بجامعة دمشق بالتعاون مع اتحاد الکتاب العرب وجامعة طهران (1999)؛ أبحاث ندوة: العلاقات الأدبیة واللغویة العربیة – الإیرانیة (تاریخها وواقعها وآفاقها) 27-29،  منشورات اتحاد الکتاب العرب.

    1. لنگرودى، شمس (1384)؛ تاریخ تحلیلى شعر نو (1284 – 1332)؛ جلد اول، چاپ.چهارم، تهران: مرکز.
    2. المعری، أبوالعلاء (1992)؛ دیوان لزوم ما لا یلزم، شرح وتحریر: د.کمال الیازجی، الطبعة الأولى، بیروت:دار الجیل.
    3. ....... (1998)؛ دیوان سقط الزند، تحقیق: عمر فاروق الطباع، بیروت:شرکة دار الأرقم بن أبی الأرقم.
    4. مولوى، جلال الدین محمد (1375)؛ کلیات دیوان شمس، جلد1، چاپ اول، تهران: نگاه.

    32. ناصر خسرو (1983)؛ سفرنامه. رحلة ناصر خسرو إلى لبنان وفلسطین ومصر والجزیرة العربیة فی القرن الخامس الهجری، ترجمه: یحیى الخشاب، الطبعة الثالثة، بیروت:دار الکتاب الجدید.

    1. نویهض، عادل (1986)؛ أبو العلاء المعری الشاعر الفیلسوف، الطبعة الأولى، بیروت:مؤسسة نویهض الثقافیة.