نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
استادیار گروه زبان و ادبیّات عربی، دانشکدة ادبیّات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
چکیده
عشق بهمثابة خاستگاه اسطورههای آفرینش و مرگ، از دیرگاه یکی از برجستهترین بنمایههای ادبیّات مشرقی بهویژه در هردو گونة منظوم و منثور ادب عربی و فارسی بوده است؛ در شعر معاصر ایران و عراق نیز، کاربرد گستردة مفهوم عشق در سرودههای حسب الشّیخ جعفر و احمد شاملو، آن را به بسامدواژهای برجسته نزد دو سراینده تبدیل کرده است تاآنجاکه میتوان در خوانشی آکادمیک، نمود عشق و گونههای آن را بهروشنی در نگارههای شعری آنان مشاهده نموده و بررسی و تحلیل تطبیقی کرد. آنچه ضرورت نگارش جستار حاضر را در ذهن پدیدآور مطرح نموده، نبود حتّی یک جستار تطبیقی پیرامون عاشقانههای حسب الشّیخ جعفر و احمد شاملو، دو سرایندة صاحبسبک معاصر عربی و فارسی در این زمینه است. نگارنده در این نوشتار بر آن است تا بر بنیاد خوانش تحلیلی – تطبیقی سرودههای آنان، به گونهشناسی الگوهای عشق و قالبهای پدیداری آن در اندیشة دو شاعر بپردازد. رهیافت فرجامین این جستار حکایت از آن دارد که الگوهای عشق آنیمایی، عشق اساطیری و عشق گیتیمدار در سرودههای دو سراینده نمود دارد با این تفاوت که شاخصة شعر شاملو، عشق آنیمایی و بنمایة شعر حسب الشّیخ جعفر، عشق اساطیری است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
دراسة مقارنة فی قصائد الحبّ لحسب الشّیخ جعفر واحمد شاملو
نویسنده [English]
- بهار صدیقی
أستاذة مساعدة فی قسم اللّغة العربیة وآدابها، کلّیّة الآداب والعلوم الإنسانیّة، جامعة فردوسی مشهد، مشهد، إیران
چکیده [English]
إنّ الحبّ من قدیم الزّمن بصفته منشأ لأساطیر التّکوین والموت قد کان واحداً من أبرز مکوّنات الأدب المشرقی وخاصّة فی نوعیه المنظوم والمنثور من الأدب العربی والفارسی؛ واالتّوظیف الواسع لمضمون الحب فی قصائد حسب الشّیخ جعفر وأحمد شاملو فی شعری ایران والعراق المعاصرین أیضا جعله موتیفا متمیّزا عند الشّاعرین إلی أنّه یمکن لنا مشاهدة الحب وأنواعه فی دواوینهما الشّعریّة بوضوح فی قراءة أکاییمیة وبإمکاننا دراسته وتحلیله بشکل مقارن. وممّا یسبّب ضرورة إنجاز هذه الدّراسة فی خاطر الباحثة هو عدم وجود حتّی دراسة واحدة فی مقارنة قصائد الحبّ عند حسب الشّیخ جعفر وأحمد شاملو، وهما شاعران مبدعان معاصران فی الأدبین العربیّ والفارسیّ. تحاول الدّارسة فی هذا المقال معرفة أنواع الحبّ وأسالیب إظهاره عند الشّاعرین فی ضوء قراءة تحلیلیّة مقارنة لقصائدهما. تشیر النّتائج الحاصلة لهذه الدّراسة إلی أنّ نماذج الحبّ المثالیّ، الحبّ الأسطوریّ والحبّ الطبیعانی تتمثّل فی أشعار الشّاعرین مع أنّ قصائد شاملو تمتاز بالحبّ المثالی لکنّ المیزة البنیویّة لقصائد حسب الشّیخ جعفر هی الحبّ الأسطوریّ.
کلیدواژه‌ها [English]
- الأدب المقارن
- الحبّ المثالی
- الحبّ الأسطوریّ
- الحبّ الطبیعانیّ
- حسب الشّیخ جعفر
- أحمد شاملو
عنوان مقاله [العربیة]
A Comparative Study of Romance in Hasb al Sheikh Jafar and Ahmad Shamlou
چکیده [العربیة]
Love as the origin of the myths for creation and death has long been one of the most prominent elements of the oriental literature especially in both the poetic and prose works in Arabic and Persian literature. In contemporary Iranian and Iraqi poems, the use of the concept of love in poems by al-Sheikh Ja'far and Ahmad Shamlou has made it a respectable motif for both poets’ so much that it can be seen In their poems with a scholarly study of love and its kinds that are analyzed and compared. One of the reasons for writing the present article is the lack of a comparative study of both contemporary Arabic and Persian prominent romance poets, Hasb Sheikh Jafar and Ahmad Shamlou. The author of this article aims to reveal the typology of patterns of love and its visible templates in the ideas of both poets based on an analytical – comparative research of their poems. The final results of this article show that in both poets’ poems the patterns of Anima love, mythical love and universe based love, are shown and their only difference is that Anima love is characterized in Shamlou poems but mythical love is the resource for Hasab – al -Sheikh Jafar poetry.
کلیدواژه‌ها [العربیة]
- Comparative Literature
- Anima Love
- Mythical love
- Universe Based Love
- Hasab – al -Sheikh Jafar
- Ahmad Shamlou
)