دراسة تطبیقیة فی برائة الطفولة ومقدرتها الإثاریة فی شعر طاهرة صفارزادة ونازک الملائکة

Document Type : Research Paper

Abstract

ذکری الطفولة تحیی فی قلب کل شخص مشاعر تتمیّزُ بها من غیرهم وبالطبع یکون هذا التمایز لدی الشعراء الذین لهم عواطف ومشاعر متدفّقة، أعمق وأکثر عن الآخرین. طاهرة صفّارزاده ونازک الملائکة تعدان من الشعراء المشهورین ولهما فضل فی ابداع الأسلوب فی الأدبین الفارسی والعربی هذا المقال قارن بین أوصاف الطفولة وذکریاتها فی شعر الشاعرتین البارزتین بمنهج توصیفی – تحلیلی، وما توصّلنا إلیه من النتائج أنَّ شعر الطفولة لکلّ واحدة منهما، یتأثر تماماً بذکریات طفولة الشاعرة نفسها فالمشابهة بین ذکریات طفولتهما قلیلة جداً. إنّ شعر صفّارزاده حول الطفولة بیان لحرمان الأطفال وشعورهم بالوحشة ومعاناتهم وإنّه ذو نزعة واقعیّة ولون مکفهر. وحدیثها عن الطفولة یحی لها مرارة ذکریات طفولتها الخاصة بها، ولکنّ الملائکة برغم إشتهارها بالیأس والتشاؤم، إنّ الطفولة وذکریاتها لها تثیر لدیها رومنسیة ممزوجة بالتفاؤل، وصورة الطفل فی شعرها تحیی لها ذکریاتها الماضیة الحلوة خلافاً لصفارزادة.
 

Keywords


کتابنامه
الف: کتاب­ها
1. الیافی، نعیم، (1983)؛ تطوّر الصورة الفنّیة فی الشعر العربی الحدیث، دمشق: منشورات إتّحاد الکتّاب العرب.
2. الیوت، تی­. اس (1375)؛ برگزیدۀ آثار در قلمرو نقد ادبی، ترجمۀ دامادی، چاپ اوّل، تهران: علمی.
3. پرهام، سیروس، (1362)؛ رئالیسم و ضدّ رئالیسم در ادبیّات، چاپ هفتم، تهران: آگاه.
4. جیدة، عبد الحمید، (1980)؛ الإتّجاهات الجدیدة فی­ شعر العربی المعاصر، بیروت: مؤسسه­ نوفل.
5. رفیعی، علی­محمّد، (1386)؛ شناختنامۀ طاهره صفّارزاده (شاعر، نظریه­پرداز)، ترجمۀ دین­پژوه و عارف ایرانی، چاپ اوّل، تهران: هنر بیداری.
6. شفیعی­کدکنی، محمّد رضا (1380)؛شعر معاصر عرب، چاپ اوّل، ویراست دوّم، تهران: سخن.
7. صفّارزاده، طاهره (1365/ الف)؛ بیعت بابیداری، چاپ سوّم، شیراز: نوید.
8. ------------ (1365/ ب)؛ سد و بازوان، چاپ دوّم، شیراز: نوید.
9. ------------ (1365/ ج)؛ طنین در دلتا، چاپ دوّم، شیراز: نوید.
10. ------------ (1386)؛ رهگذر مهتاب، چاپ پنجم، تهران: هنر بیداری.
11. ------------ (1366)؛ مردان منحنی، چاپ اوّل، شیراز: نوید.
12. ------------ (1384)؛ روشنگران راه، چاپ اوّل، تهران: برگ زیتون.
13. الملائکه، نازک (1997)؛ الدیوان، المجلّد اوّل، بیروت: دار العودة.
14. -------- (2008)؛ الأعمال الشّعریة الکاملة، المجلّد الثانی، بیروت: دار العودة.
ب: مجلّه­ها
15. آقایاری، خسرو (1390)؛ «فرایند توسعۀ مفهوم کودکی و گفتمان نقد ادبی معاصر»، ماهنامۀ کتاب ماه، کودک و نوجوان، سال چهاردهم، شمارۀ یازده، شهریور، صص 10-17.
16. ارجی، علی­اصغر (1390)؛ «عواملی که شعر کودک را مخدوش می­کنند»، ماهنامۀ کتاب ماه کودک و نوجوان، سال چهادهم، شماره یازدهم، شهریور، صص 93-88.
17. اسماعیلی، فائزه (1384)؛ «تعریف کودک»، ماهنامۀ دادرسی، سال نهم، شماره 50، صص 22-28.
18. رفیعی، علی­محمّد (1388)؛ «کودک طاهره بیم نگاهی به کودکی و نوجوانی در شعرهای طاهره صفّارزاده»، کتاب ماه کودک و نوجوان، آبان ماه، صص 56-72.
19. محمودی، محمّد علی (1388)؛ «تداعی و روایت داستان جریان سیّال ذهن»، فصلنامۀ پژوهش­های ادبی، سال 6، شمارۀ 24، تابستان، از صص 129-144.