این مقاله به بررسی موضوع بینامتنیت در اشعار مهدی أخوان ثالث شاعر ایرانی و احمد مطر شاعرعراقی در دوره معاصر میپردازد. این دو شاعر از حیث اوضاع اجتماعی و تاثیر آن ...
Read More
این مقاله به بررسی موضوع بینامتنیت در اشعار مهدی أخوان ثالث شاعر ایرانی و احمد مطر شاعرعراقی در دوره معاصر میپردازد. این دو شاعر از حیث اوضاع اجتماعی و تاثیر آن در زندگی آنها، شبیه هم بوده و به وضوح میتوان این تأثیر را در آثار هنری و شعری آنها ملاحظه کرد.
این پژوهش به شناخت بینامتنیت و رابطه آن با ساختار زبان شعری از دیدگاههای احمد مطر و مهدی اخوان ثالث می پردازد. چنانچه این دو شاعر با به کارگیری تمام توان هنری خود توانستهاند بینامتنیت را در شعر خود به تصویر بکشند؛ لذا می توان گفت: شعر آنها در پی خلق جهان دیگری است و این دو شاعر بدون توجه به دیگر عناصر زبانی، از بینامتنیت قرآنی تأثیر پذیرفته و توانسته اند با به کارگیری آن در عرصه شعر به نوآوری بپردازد.
هدف از این مقاله، بررسی اشعار احمد مطر و مهدی اخوان ثالث در حوزه بینامتنیت قرآنی از منظر نقد ادبی و ادبیات تطبیقی می باشد. چرا که بینامتنیت قرآنی یکی از اجزاء اساسی شعر و نقد معاصر اسلامی و عربی بوده و بخش مهمی در میزان تجربه شاعران و تاثیر آن در جوانب مختلف زندگی آنها به شمار می رود. در حقیقت این نوع شعر به روح انسان و واقعیتهای آن می پردازد واقعیتی که شاعران آن را از محیط پیرامون خود به ارث می برند؛ لذا متن قرآن، منبع ارزشمندی برای بینامتنیت والهام شعراء از مضمون و دیدگاههای آن می باشد چنانچه گفتمان دینی و به خصوص قداست و اعجاز قرآنی، محبوبیتی و تعالی خاصی به شعر شاعران معاصر بخشیده است.
از این رهگذر، این نوشتار در پی تحلیل آثار ساختارهای بینامتنیت قرآنی، تعابیر شاعرانه و خلق زیبایی شناسی زبانی و معنایی آن در آثار احمد مطر و مهدی اخوان ثالث می باشد.
محمد الماغوط چکامه سرا، نویسنده و نمایشنامهنویس مشهور سوری است که از پیشگامان شعر سپید محسوب میشود، او تأثیر بسزایی در تکامل ادبیات عرب و به ویژه در ادبیات سوریه ...
Read More
محمد الماغوط چکامه سرا، نویسنده و نمایشنامهنویس مشهور سوری است که از پیشگامان شعر سپید محسوب میشود، او تأثیر بسزایی در تکامل ادبیات عرب و به ویژه در ادبیات سوریه داشت. این امر برایندی است از عصیان و سرکشی وی بر فرم و قالب کلاسیکی شعر و نتیجه رسیدن به یک فرم شعری که با ذهن انسان معاصر همخوانی دارد.همتای او در زبان فارسی احمد شاملو است که از شاعران معاصر و پیشگامان شعر سپید محسوب میشود. او در زمینههای گوناگون ادبی چون چکامه، روزنامه، نمایشنامه، سریالهای تلویزیونی و دیگر زمینهها فعّالیّت داشته است و با اختلافی اندکی نسبت به ماغوط توانست گونهای ادبی بیافریند. این مقاله برآن است تا در چارچوب نظری و با تکیه برتکنیکهای ادبیات تطبیقی تجربهی عریان هنری دو شاعر را برای خواننده روشن سازد. لذا از یک سو به خواننده اندیشهای ارائه میدهد که بواسطه آن بر سازههای ادبی وبویژه عاطفه و اندیشه وقوف یابد و از دیگر سو به دیالکتیک عاطفه و اندیشه سایه میافکند تا بُرد تأثر عاطفی دو شاعر را در تولید ادبیشان واکاوی کند. رویکرد پژوهشی در این تحقیق بر مکتب امریکائی تمرکز دارد که از رابطه ی «تأثیر و تأثر» و «اختلاف زبانی» فراتر می رود.
این مقاله به بررسی موضوع بینامتنیت در اشعار مهدی أخوان ثالث شاعر ایرانی و احمد مطر شاعرعراقی در دوره معاصر میپردازد. این دو شاعر از حیث اوضاع اجتماعی و تاثیر آن در زندگی ...
Read More
این مقاله به بررسی موضوع بینامتنیت در اشعار مهدی أخوان ثالث شاعر ایرانی و احمد مطر شاعرعراقی در دوره معاصر میپردازد. این دو شاعر از حیث اوضاع اجتماعی و تاثیر آن در زندگی آنها، شبیه هم بوده و به وضوح میتوان این تأثیر را در آثار هنری و شعری آنها ملاحظه کرد.
این پژوهش به شناخت بینامتنیت و رابطه آن با ساختار زبان شعری از دیدگاههای احمد مطر و مهدی اخوان ثالث می پردازد. چنانچه این دو شاعر با به کارگیری تمام توان هنری خود توانستهاند بینامتنیت را در شعر خود به تصویر بکشند؛ لذا می توان گفت: شعر آنها در پی خلق جهان دیگری است و این دو شاعر بدون توجه به دیگر عناصر زبانی، از بینامتنیت قرآنی تأثیر پذیرفته و توانسته اند با به کارگیری آن در عرصه شعر به نوآوری بپردازد.
هدف از این مقاله، بررسی اشعار احمد مطر و مهدی اخوان ثالث در حوزه بینامتنیت قرآنی از منظر نقد ادبی و ادبیات تطبیقی می باشد. چرا که بینامتنیت قرآنی یکی از اجزاء اساسی شعر و نقد معاصر اسلامی و عربی بوده و بخش مهمی در میزان تجربه شاعران و تاثیر آن در جوانب مختلف زندگی آنها به شمار می رود. در حقیقت این نوع شعر به روح انسان و واقعیتهای آن می پردازد واقعیتی که شاعران آن را از محیط پیرامون خود به ارث می برند؛ لذا متن قرآن، منبع ارزشمندی برای بینامتنیت والهام شعراء از مضمون و دیدگاههای آن می باشد چنانچه گفتمان دینی و به خصوص قداست و اعجاز قرآنی، محبوبیتی و تعالی خاصی به شعر شاعران معاصر بخشیده است.
از این رهگذر، این نوشتار در پی تحلیل آثار ساختارهای بینامتنیت قرآنی، تعابیر شاعرانه و خلق زیبایی شناسی زبانی و معنایی آن در آثار احمد مطر و مهدی اخوان ثالث می باشد.
این مقاله بر آن است تا به بررسی پدیده «جنایت پدر نسبت به پسر» در شعر ابوالعلاء معری و فریدون تولّلی بپردازد. ابتدا این پدیده را در زندگی و آثار هردو شاعر مورد بحث ...
Read More
این مقاله بر آن است تا به بررسی پدیده «جنایت پدر نسبت به پسر» در شعر ابوالعلاء معری و فریدون تولّلی بپردازد. ابتدا این پدیده را در زندگی و آثار هردو شاعر مورد بحث و بررسی قرار داده و سپس به بیان عوامل مؤثّر در شکل گیری آن پرداختهایم. مقاله در آخر با اشاره به دلیل داخل متنی و خارج متنی به بیان میزان تأثیرگذاری ابوالعلاء معری بر فریدون توللی می پردازد. یافتههای مقاله که حاصل تأمل در مسائل درون متنی و برون متنی شعر توللی میباشد، بیانگر این است که وی در بیان این اندیشه، از ابوالعلاء معری تأثیر پذیرفته است. این تأثیرپذیری، بیشتر در شکل و ظاهر شعر ایشان تجلی یافته است، نه در باورها و اعتقادات
رمز و قناع، حضور گستردهای در شعر بیاتی دارد. بخش گستردهای از این رموز، رموز صوفیانه است؛ بـه طــوری کـه میتوان گفت: بیاتی در این زمینه از رموز شعری عارفان بزرگی ...
Read More
رمز و قناع، حضور گستردهای در شعر بیاتی دارد. بخش گستردهای از این رموز، رموز صوفیانه است؛ بـه طــوری کـه میتوان گفت: بیاتی در این زمینه از رموز شعری عارفان بزرگی چون فرید الدین عطار نیشابوری و بسیاری دیگر کمک گرفته است. از اشعار این شاعر میتوان به این نتیجه رسید که او از ادیبان ایرانی، به خصوص، عارف ادیب، عطار، تأثیر پذیرفته است که به نظر میرسد شرایط معیشتی مشابهی که هر دو شاعر از آن رنج بردهاند، یکی از دلایل این تأثیرپذیری باشد؛ زیرا هر دو شاعر در اوضاع سیاسی و اجتماعی دردناکی زندگی کردهاند. اگر در اشعار بیاتی به خوبی نظر کنیم در مییابیم که وی به آثار عطار توجه داشته و بسیاری از افکار صوفیانه او را در اشعار خود بهکار گرفته است. اما این تأثیرپذیری از عطار مانع از گرایش او به سمت تجدّد نشده است؛ زیرا او در واقع بین گرایش صوفیانه خود و گرایش صوفیانه عطار پیوندی شاعرانه ایجاد نموده است.
این مقاله بر آن است تا ضمن مقایسهای میان اشعار بیاتی و عطار بر اساس شیوه تحلیل- توصیفی و در قالب مکتب فرانسه، بر این امر تأکید ورزد که بیاتی از چشمه گوارای عرفان عطار سیراب شده است. نتیجه،گویای آن است که بیاتی از بسیاری افکار صوفیانه عطار الهام گرفته و به همین دلیل مضامین مشترک بسیاری میتوان در شعر دو شاعر یافت؛ اما وجه تمایز دو شاعر، در شیوه بهکارگیری مضمونهای عارفانه در شعر نمود یافته است.
با توجّه به اینکه متن با تغییرشیوههای زندگی وتغییر تجربیات اجتماعی و تاریخی و فرهنگی خواننده قابل تغییر است، نظریات نقدی جدید، در ایجاد آفرینش ادبی و خلق معنای جدید ...
Read More
با توجّه به اینکه متن با تغییرشیوههای زندگی وتغییر تجربیات اجتماعی و تاریخی و فرهنگی خواننده قابل تغییر است، نظریات نقدی جدید، در ایجاد آفرینش ادبی و خلق معنای جدید برای متن آزادی خاصی را به خواننده و دریافت کننده متن می دهد. هر دوره و زبانی، خوانندگان خود را دارد، بنابراین خواندن و دریافت هیچگاه متوقف نمیشود. زمانی که دریافت های خوانندگان از زبان خود مختلف است. بنابراین از اختلاف دریافت از زبانی دیگر، گریزی نیست. با توجه به پیوند دو زبان و ادب فارسی و عربی -که بر کمتر کسی پوشیده است- شاعران فارسی همواره مورد توجّه و اهتمام پژوهشگران و ادیبان عربی بودهاند. از جمله این شاعران، حافظ شیرازی، شاعر بزرگ قرن هشتم است. در این پژوهش، دریافت معنایی و زیبایی شناسی ادیب سوری، محمد فراتی و ادیب مصری، ابراهیم امین شواربی، از هشتمین غزل حافظ به طور مقایسهای مورد بررسی قرار گرفته است. نگارندگان فراز و فرودهای دو دریافت را مورد بررسی و مقایسه قرار داده و نتیجه، بیانگر این است که دریافتهای دو ادیب از شعر حافظ در بیشتر ابیات و مفاهیم متفاوت بوده و نیز ترجمه شواربـی بلیغتر به نظر میرسد؛ چرا که نثر با محدودیتهای کمتری مواجه است.
این نوشتار، بر آن است تا با تحلیل شعر جواهری و شهریار، دیدگاههایشان را درباره استعمار و نقشههای آن، در دو کشور عراق و ایران به جهت تشابه اوضاع سیاسی و اجتماعی ...
Read More
این نوشتار، بر آن است تا با تحلیل شعر جواهری و شهریار، دیدگاههایشان را درباره استعمار و نقشههای آن، در دو کشور عراق و ایران به جهت تشابه اوضاع سیاسی و اجتماعی بررسی کند. جواهری، آشوب سیاسی را با هرج و مرج اجتماعی پیوند میدهد و بر این عقیده است که اگر انحطاط اجتماعی در ملتها گسترش نمییافت استعمار و دست نشاندگان آن از آب گلآلود ماهی نمیگرفتند و اگر سیاستمداران فاسد و رهبران مستبد نبودند، دولتها در زیر کابوس جهل، بیماری و محرومیت له نمیشدند. شهریار نیز با اشعار خود در حوادث سیاسی مشارکت میکند و ملت را که از ستم استعمار و مـزدورانش به ستـوه آمـده بود به یکدلی و وحدت فرا میخواند.
جواهری و شهریار با حفظ سنّت و نگاهداشت نظام فنّی شعر قدیم با طرح اندیشههای نو، شعر خویش را در راستای تحریک ملت برای طرد بیگانگان، دعوت به وحدت، شهادت و جانفشانی قرار میدادند. بدینگونه بخشی از نظرات و دیدگاههای آن دو در مبارزه با استعمار و مزدورانشان بدست میآید.