Document Type : Research Paper
Authors
Abstract
بیاتی در دیوانی که به سال 1965م منتشر نمود، مرحله تازهای از تجربه شعری خود به نمایش گذاشته است. در این دیوان که آن را «دفتر فقر و انقلاب» نامیده، اندیشههای صوفیانه او دیده میشود. بیاتی در این دیوان، شخصیّت حلّاج و معری را مورد بررسی قرار داده است و به نظر ناقدان آن گونه که از سرودههای وی در این دیوان بر میآید، از واقعگرایی به تصوّف روی آورده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی مقایسهای میان رویکرد صوفیانه حلاج و معری است که با شیوه تحلیلی توصیفی و با تأکید بر قصاید بیاتی صورت پذیرفته است. از مهمترین دستاوردهای این تحقیق این است که رویکرد صوفیانه بیاتی بیشتر به حلاج نزدیک است تا معری که در رویکرد حلاج، گرایش به انقلاب و پویایی و رویارویی با ظلم و ستم جایگاه ویژهای دارد. در مقابل بیاتی، رویکرد صوفیانه معری را مورد انتقاد قرار داده است. لذا باید گفت تصوّف بیاتی یک تصوّف انقلابی است.
Keywords
- · قرآن کریم.
- ابن خلکان، ابو العباس (1994)؛ وفیات الأعیان وأنباء أبناء الزمان،بیروت:دار صادر.
- ابن الساعی، علی بن انجب (1997)؛، اخبار الحلاج، دمشق: دار الطلیعة الجدیدة.
- ابن منظور (بی تا)؛ لسان العرب، الطبعة الأولی، بیروت: دارصادر.
- اطیمش، محسن، دیراملاک (1982)؛ عراق: دار الرشید.
- البیاتی، عبد الوهاب (1995)؛ الاعمال الشعریة، بیروت: دار الفارس.
- ................... (1999)؛ ینابیع الشمس، دمشق: دار الفرقد.
- جاسم، السید عزیز (1990)؛ الالتزام والتصوف فی شعر عبد الوهاب البیاتی، بغداد: دار الشؤون الثقافیة العامة.
- الحداد، علی (1986)؛ أثر التراث فی الشعر العراقی الحدیث، بغداد: دار الشؤون الثقافیة العامة.
- الحفنی، عبد المنعم (1992)؛ الموسوعة الصوفیة، مکه: دار الرشد.
10.داوود، أنس (بی تا)؛ الأسطورة فی الشعر العربی الحدیث، طرابلس: المنشأة الشعبیة للنشر والتوزیع.
11.رزق، خلیل (1979)؛ شعر عبد الوهاب البیاتی فی دراسة اسلوبیة، بیروت: دار الأشرف.
12.زبیدی، مرتضی، (بیتا)، تاج العروس من جواهر القاموس، ریاض: دارالهدایة.
13.زرکلی، خیرالدین بن محمود، (2002)، الأعلام، الطبعة الخامسة عشرة، دار العلم للملایین.
14.صبحی، محیی الدین، (1988)، الرؤیا فی شعر البیاتی، بغداد: دار الشؤون الثقافیة العامة.
15.القشیری، ابوالقاسم، (2001)، الرسالة القشیریة، بیروت: دار الکتب العلمیة.
16.الکندی، محمد علی، (2003)، الرمز والقناع فی الشعر العربی الحدیث، بیروت: دار الکتاب الجدید المتحدة.
17.الکفومی، أیوب، (1998)، کتاب الکلیات، مؤسسة الرسالة، بیروت: به تحقیق: عدنان درویش و محمد المصری.
18.الکیلانی، کامل، (بی تا)، مدینة النحاس، اسکندریه، دار المعارف،.
ب: المجلاّت
19. روشنفکر و رخشندهنیا، کبری و سیده اکرم (1389)؛ «قناع الحلاج فی الشعر العربی المعاصر «صلاح عبد الصبور وعبد الوهاب البیاتی نموذجا»، دراسات فی العلوم الإنسانیة، العدد 17، صص: 13_28.
)