Document Type : Research Paper
Author
Associate Professor, Department of Arabic Language and Literature, Faculty of Humanities, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran
Abstract
Keywords
Article Title [العربیة]
کتاب آفاق الأدب المقارن عربیّاً وعالمیّاً در آینة نقد و بررسی
Abstract [العربیة].نظریة ادبیّات تطبیقی، نظریة نوینی است از آن رو که فلسفه آن بر مطالعة ادبیّات در آنسوی مرزهای زبانی، فرهنگی و بین رشتهای مبتنی است. ادبیّات تطبیقی نخست در فرانسه و دیگر کشورهای غربی پدید آمد؛ آنگاه از نیمة قرن بیستم به دانشگاههای جهان سوم درآمد. غنیمی هلال (د 1968) بنیانگذار ادبیّات تطبیقی علمی در کشوهای عربی است. بعدها ادبیّات تطبیقی در کشورهای عربی پژوهشگران بزرگی را شاهد بود که از آن جملهاند: طاهر مکی، سعید علوش، عزالدّین مناصره، حسام الخطیب و... . حسام الخطیب را میتوان بزرگترین و پرتألیفترین تطبیقگر عرب زبان دانست. وی همچنین تحوّلات ادبیّات تطبیقی جهان را بیش از سایر هموطنان خویش رصد میکند و بیشترین اطّلاعات و مدارک را درخصوص ادبیّات تطبیقی در عرصههای جهانی و عربی دارد. این مقاله با روش توصیفی - تحلیلی و نقد شکلی و محتوایی میکوشد تا کتاب آفاق الادب المقارن عربیّاً وعالمیّاً را بررسی کند. خطیب در این کتاب نگرشی تکاملیافته و مبتنی بر تخصّص و تجربة شخصی درزمینة تدریس و تألیف و حضور در کنفرانسهای عربی و بینالمللی ارائه داده است. نیز به تصحیح مسائل مربوط به تاریخچة ادبیّات تطبیقی در کشورهای عربی میپردازد و میکوشد تا میان ادبیّات تطبیقی عربی و تجربههای جهانی پیوند برقرار سازد. او به معرّفی تجربة علمی و شناختی عربها از این دانش، از اواسط دهة سی قرن گذشته تا اوایل دهة نود میپردازد و میکوشد تا دیدگاهی عربی در این زمینه بهدست دهد؛ دیدگاهی مشتمل بر تلاشی مجدّانه و خالصانه بهمنظور ارتقای ادبیّات تطبیقی عرب. در خاتمه نیز برخی کتابهای تئوری عربی را به بررسی و نقد میگذارد؛ بنابراین کتاب پیشگفته یکی از بهترین آثار عربی درزمینة ادبیّات تطبیقی است.
Keywords [العربیة]