نقد کتاب چالش میان فارسی و عربی اثر آذرتاش آذرنوش

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار گروه زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه علامه طباطبایی تهران

چکیده

چکیده
در این نوشتار، کوشیده‌ایم تا کتاب چالش میان فارسی و عربی (سده‌های نخست) نوشتة آذرتاش آذرنوش را مورد نقد و ارزیابی قرار دهیم؛          نظریّة چالش میان فارسی و عربی، ادّعایی است که اوّل بار از جانب برخی از خاورشناسان همچون ریشتر - برونبورگ، باسورث و کلود ژیلیو ابراز شده است و البتّه هستند کسانی همچون جولی اسکات و میثمی که با آن مخالفند. در این میان، نویسندة کتاب، بنا به تصریح خود این معنا را از کلود ژیلیو وام گرفته است. ژیلیو این مطلب را به عنوان یک حدس، به هنگام مطالعة کتاب الاقتباس من القرآن ثعالبی طرح کرده با تذکار این نکته که ثعالبی خود از این چالش اسمی نبرده‌ است. نویسنده بر مبنای قبول بی‌دلیل این حدس، کوشیده است تا با استمداد از مدارکی که ژیلیو نمی‌شناخته، درستی آن را تأیید کند. ما در این نوشتار، تنها بر مبنای اعترافات نویسنده، نشان داده­ایم که ادّعای چالش، درست به نظر نمی­رسد و مستندات مؤلّف به جای چالش، بیشتر بر تفاهم میان فارسی و عربی دلالت دارد. این پژوهش بر اساس چاپ دوّم کتاب است که در سال 1387 صورت گرفته و تمامی صفحات ارجاعی نیز متعلّق به همین چاپ است.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

نقد لکتاب الصّراع بین الأدبین الفارسی والعربی لآذرتاش آذرنوش

نویسنده [English]

  • مهدی دشتی
چکیده [English]

الملخّص
یمکن هذا البحث محاولة لنقد کتاب الصّراع بین الأدبین الفارسی والعربی فی القرون الأوّلیّة لمؤلّفه آذرتاش آذرنوش. وقد اخترنا لبحثنا هذا الطّبع الثّانی للکتاب وهو الّذی تمّ عام 1387 هـ ش. هذا وقد اقترح نظریّة الصّراع بین الأدب الفارسی والعربی لأوّل مرّة باحثون من أمثال ریشتر-برونبورغ وباسورث وکلود جیلیو. وقد خالف النّظریّة من أمثال جولی إسکات ومیثمی. وقد أخذ المؤلّف (آذرنوش) فکرته بناءً علی ما صرّح به فی الکتاب من کلود جیلیو. وقد طرح جیلیو الفکرة نفسها کفرضیّة عند مروره بکتاب الاقتباس من القرآن للثّعالبی. مع أنّ الثّعالبی نفسه لم یتطرّق إلیها. وقد سعی آذرنوش جاهداً لإثبات فرضیّة جیلیو بالاعتماد علی مصادر لم یکن جیلیو قد عرفها قطّ. وأمّا ما نرمی إلیه فی هذا المقال هو أن نثبت أنّ ما تبنّاه آذرنوش فی کتابه فیما یتعلّق بالصّراع بین الأدبین لیس له أساس من الصّحّة. وقد اعتمدنا فی بحثنا هذا ما قاله المؤلّف فی کتابه الّذی أسلفناه سابقاً.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • الکلمات الدّلیلیّة: آذرتاش آذرنوش
  • الصّراع بین الأدبین الفارسی والعربی
  • نقد الکتاب
  • المستشرقان
  • الأدب المقارن