بررسی اندیشه‌ی مرگ و زندگی در شعر محمود درویش

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

چکیده
اندیشه‌ی مرگ و تولّد دوباره ملّت عرب به طور عامّ، و فلسطین به طور خاصّ، یکی از گسترده ترین مضمون­هایی است که در شعر درویش نمودیافته است. وی، با کاربرد زنجیره ای وسیع و زیبا از اسطوره هاو نمادها ی تاریخی وابتکاری، هم معنایی جدید و متمایز از اندیشه­ی مرگ و زندگی متعارف را ارائه می دهد، و هم آنکه،راه کسب آزادی حقیقی و زندگی شرافتمندانه را به مخاطبانش نشان می دهد. البتّه نمادها واسطوره های شعر وی اوّلاً:ً زودیاب ورسایند. ثانیاً: درخدمت انتقال پیام او هستند. کشف وبررسی این نمادها و مضامین آن‌ها، هدفی است که نویسندگان این مقاله دنبال نموده اند.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

دراسة تحلیلیة لفکرة الموت و الحیاة فی شعر محمود درویش

چکیده [English]

انّ فکرة الموت و الانبعاث من جدید للشعب العربی و حضارته بشکل عامّ، و الشعب الفلسطینی بشکل خاصّ، تعتبر من اکثر المواضیع التی تطرّق الیها محمود درویش فی قصائده.
لقد استطاع هذا الشاعر الفذّ و من خلال أطُر مترابطة رائعة فی الأساطیر و الرموز و الطرح الفنّی والبیانی من استحداث معان جدیدة و متمیزة لفکرة الموت و الحیاة. تمکّن الشاعر محمود درویش و من خلال هذه الأدوات الّتی مرّذکرها أن یهدی أبناءشعبه و متلقّی شعره الی السُبل الّتی تؤدّی الی الحریة الحقیقیة و الحیاة الشریفة. إن اکتشاف، و دراسة و تحلیل هذه المضامین، هو الهدف المتوخّی من هذا المقال.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • الکلمات الدّلیلیة: محمود درویش
  • الموت
  • الحیاة
  • شعر المقاومة
1-     القرآن الکریم.
2-     باروت، محمدجمال(1998م)؛ زیتونه المنفی، بیروت، المؤسسة العربیة للدراسات والنشر.
3-     بیضون، حیدر توفیق(1991 م)؛ محمود درویش شاعر الأرض المحتله، بیروت، دارالکتب العلمیة.
4-     بیدج، موسی(1374هـ ش)؛ گنجشکان در الجلیل می میرند، گزیده اشعارمحمود درویش، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی حوزه هنری.
5-     حمود، محمد (1994م)؛ الحداثة فی الشعر العربی المعاصر، بیان‌ها و مظاهرها، بیروت، الشرکة العالمیة للکتاب.
6-     درویش، محمود (1994م)؛ دیوان محمود درویش، ج1و2، بیروت، دارالعودة.
7-     درویش، محمود(2008م)؛ جداریه، الطبعة الثانیة، بیروت، دارالعودة.
8-     رضایی، مهدی(1383هـ ش)؛ آفرینش ومرگ دراساطیر، چاپ اول، تهران، اساطیر.
9-     روینغ، اذزار دیوب(1375ﻫ.ش)؛ فرهنگ اسطوره های بابل و فینیق، ترجمه: محمّد وحید خیاط، تهران، فکر روز.
10-  سلیمان،خالدالله(1376 ﻫ.ش)؛فلسطین و شعر معاصر عرب، ترجمه: شهره باقری و عبدالحسین فرزاد، چاپ تهران، چشمه.
11-  شفیعی کدکنی، محمدرضا(1359 ﻫ.ش)؛ شعر معاصر عرب،چاپ اول، تهران، توس.
12-  عوض، ریتا(1974م)؛ أسطوره الموت و الإنبعاث فی الشعر العربی الحدیث، بیروت، المؤسسة العربیة للدراسات و النشر.
13-  المساوی، عبدالسلام(2008م)؛ جمالیات الموت فی شعر محمود درویش، بیروت، دارالساقی.
14-  ناصر، علی(2001م)؛ بنیه القصیده فی شعرمحمود درویش، بیروت، المؤسسة العربیة للدراسات و النشر.
15-  نقاش، رجاء (1972م)؛ محمود درویش شاعر الأرض المحتله، بیروت، المؤسسة العربیة للدراسات و النشر.
16-  نقد محمود درویش(2007م)، چاپ بیروت، دارالنهضة.
17-  وارنر، رکس(1387 ﻫ.ش)، دانشنامه اساطیر جهانترجمه: ابوالقاسم اسماعیل پور، تهران، نشر اسطوره.
ب. مجله­ها
18-  العذاری، ثائر(2008م)؛ الموت و الحیاة فی شعر محمود درویش، مجلة الدراسات الأدبیة، دمشق، اتحاد الکتاب العرب.