@article { author = {}, title = {قصّة مجنون لیلی فی رحاب الأدب المقارن (الأدب والفنون الجمیلة: نموذجاً)}, journal = {Research in Comparative Literature}, volume = {4}, number = {13}, pages = {1-20}, year = {2014}, publisher = {Razi University}, issn = {2676-6515}, eissn = {2676-6523}, doi = {}, abstract = {إنّ قصّة مجنون لیلی تعتبر أشهر القصص الغنائیة فی الأدب العربی علی مدی عصوره السالفة حتّی الآن. فقد بذل الکاتب قصاری جهده حتّی یدرس هذه القصّة فی إطار الأدب المقارن بمختلف مدارسه ولاسیما المدرسة الفرنسیة والمدرسة الأمریکیة بالإضافة إلی رحاب الأدب بشکل عامّ. فعلی مبانی المدرسة الفرنسیة تدرس هذه القصّة فی نطاق الأدب ولاسیما الأدبین العربی والفارسی وعلی مبانی المدرسة الأمیریکیة فقد تدرس فی نطاق الفنون الجمیلة نحو فن الرسم وفن الخط وفن التمثیل والأوبرا والموسیقی والسینما وحیاکة السجادات بالإضافة إلی الإدب. خلّص هذه المقالة إلی هذه النتائج: - إنّ قصّة مجنون لیلی علی الرُّغم مِن جذورها العربیة فی القرن الأوّل للهجرة وأیضاً علی الرغم من ظهورها فی الکتب العربیة التاریخیة منها والأدبیة، ظهرت فی العصر الراهن فی مسرحیة غنائیة لأمیرالشعراء العربیة أحمد شوقی المصری باسم «مجنون لیلی» فحسب ولاغیر. - دخلت هذه القصّة الغرامیة فی بدایة القرن الرابع للهجرة، فی إیران فشاعت فی الأدب الفارسی فی فترة وجیزة، خاصةً فی أشعار فحول شعراء الفرس وبالطبع أثارت ردودَ فعلٍ واسعةً، علی الخصوص فی صدر القرن السادس حیث نظمها النظامی الکنجوی وحذا حذوه کثیر من أدباء الفرس والأتراک. فقد کُتب أکثر من ثلاثین قصّة غرامیة محاکاةً لـ «لیلی والمجنون» للنظامی إضافةً إلی فن الدراما والأوبرا والموسیقى والمسرح فی آذربیجان وغیرها من البلدان الناطقة باللّغة الترکیة؛ وفی بلاد الهند، أیضا نری دویّاً عظیماً لهذه القصّة خاصّة فی صناعة السینما (بولیوود) أکثر من الأدب فالمخرجون الهنود صنعوا أفلاماً کثیرة ودخلت هذه الأفلام السینما الإیرانیة والطاجیکیة والآذربیجانیة والمالیزیة. إذا أمعنّا النظر نری صدی هذه القصّة فی إطار الفنون الجمیلة کفن الخط والرسم والموسیقی والأوبرا والسینما وغیر ذلک من الفنون فی إیران وغیرها من البلدان الأخری فتلوّنت القصّة بلون تلک البلدان حتّی نزعم أن المجنون ولیلی هما من أهل تلک الأرض ثقافةً وأدباً.  }, keywords = {الکلمات الدّلیلیّة: لیلی,مجنون,الأب الرّوائی,الأدب المقارن,الفنون الجمیلة}, title_fa = {داستان لیلی و مجنون در گسترۀ ادبیّات تطبیقی (مطالعۀ موردی: ادبیّات و هنرهای زیبا)}, abstract_fa = {داستان لیلی و مجنون، روایتی نا مکرّر از کهن داستان «عشق» است که گذر روزگاران، غبار کهنگی بر رخساره­اش ننشانده است. این داستان هرچند ریشه در تاریخ کهن قوم عرب، در سدۀ نخست هجری دارد؛ امّا تنها در یک اثر ادبی، با عنوان نمایشنامۀ لیلی و مجنون، اثر احمد شوقی، آن‌هم در دوران معاصر، بازتاب می­یابد. ولی به‌محض ورود به ایران در سدۀ چهارم، در سروده­های شاعران نامی بازتاب یافته و در سدۀ ششم، نظامی گنجوی منظومه­ای به نام لیلی و مجنون می­سراید که 66 منظومۀ شعری به پیروی از آن سروده می­شود و پس از پهنۀ ادبیّات، در بسیاری از هنرهای زیبای ایرانی از قبیل نگارگری، خوشنویسی، تئاتر (نمایش)، سینما، موسیقی، فرش­بافی و... نیز رسوخی چشمگیر می­کند. در ادبیّات ترکی نیز بیش از 30 منظومه به تقلید از لیلی و مجنون نظامی سروده شده که تئاتر (نمایش و اُپرا)، موسیقی و سینمای آذربایجان را هم باید به آن اضافه کنیم. در هندوستان، این داستان، بیشتر از ادبیّات، در صنعت فیلم‌سازی سینمای هندوستان بازتاب داشته است که از همین رهگذر، کشورهایی چون ایران، تاجیکستان، آذربایجان و مالزی، درصدد ساختن فیلم‌هایی با عنوان «لیلی و مجنون» برآمدند. این داستان با ورود به دیگر کشورها، آراسته به آداب‌ورسوم آن­ها گردیده و هم‌رنگ مردمان همان محیط گشته است؛ گویی اینکه «لیلی» و «مجنون»، مردمانی از همان سرزمین هستند.  }, keywords_fa = {واژگان کلیدی: لیلی,مجنون,ادبیّات داستانی,ادبیّات تطبیقی,هنرهای زیبا}, url = {https://jccl.razi.ac.ir/article_115.html}, eprint = {https://jccl.razi.ac.ir/article_115_c1665bc6f3946ac7e6a8cc842ab831e8.pdf} }