@article { author = {امین مقدسی, ابوالحسن and شیروانی, داود}, title = {النظرة النقدیة لإحسان عبّاس‏ وعبدالحسین زرّین‏کوب فی التفاعل مع الثقافة والأدب الغربی}, journal = {Research in Comparative Literature}, volume = {5}, number = {17}, pages = {1-28}, year = {2015}, publisher = {Razi University}, issn = {2676-6515}, eissn = {2676-6523}, doi = {}, abstract = {احسان عبّاس و عبدالحسین زرین کوب من الباحثین الممتازین الذَینِ قد تألّقا فی مجال التفاعل مع الأدب و الثقافة الغربیة، کما فی مجال النقد الأدبی المعاصر للعربیة و الفارسیة؛ و قد تطرّقا إلی التحقیق و البحث فی هذا المجال، بإستخدام منهج التجربة والخطأ، وقد درّسا جمیع التأثیرات التی قد وقعت خلال فترات من التاریخ، من الیونان القدیم حتی الیوم بین أدبی الشرق والغرب. و قد حصلا علی هذه النتیجة بأن هذا التفاعل الثقافی کان دائماً بین هذین الأدبین ولایزال کذلک؛ ولکن هذا التفاعل لا یعنی أن تنفیذ مبادئ إحدی هذه الثقافات، من الممکن تطبیقها علی أدب و ثقافة أمة أخری دائماً. إنهما اختارا موقفاً واعیآً حاسماً إزاء النظریات النقدیة الغربیة التی قد دخلت فی النقد العربی و الفارسی منذ ألازمان السابقه حتی الیوم، و مع استعراض هذه النظریات و قبولها، لم یبقا مستسلماً و مقلداً لها دون الوعی ابداً.        بناءاً علی هذا، حاولنا فی هذه الدراسة، -معتمدین علی المنهج الوصفی- التحلیلی-، أن نشیر إلی التفاعل الثنائی و المعتاد بین الأدب و الثفافة الشرقیة و الغربیة؛ وأیضاً نقارن بین آراء و تعلیقات هذین الناقدین المعاصرین کمحققی الادب المقارن، فی مجال الکیفیة و المستوی لهذه التفاعلات، فی الماضی و الحاضر، و مستوی اتجاههما بنسبة تراثهما و أیضاً بنسبة الأدب و الثقافة الغربیة المعاصرة.}, keywords = {الکلمات الدّلیلیة: إحسان عباس,زرین کوب,النقد الأدبی,الأدب الیونانیة,الشرق و الغرب}, title_fa = {رویکرد نقدی احسان عبّاس‏ و عبدالحسین زرّین‏ کوب در تعامل با فرهنگ و ادبیّات غرب}, abstract_fa = {احسان عبّاس‏ و عبدالحسین زرّین‏کوب از جمله پژوهشگران برجسته­ای هستند که در عرصه تعامل با فرهنگ و ادبیات غرب به مانند عرصة نقد ادبی معاصر عربی و ایرانی، با استفاده از روش آزمون و خطا به تحقیق و بررسی در این حوزه پرداخته­اند. آنها همه تأثیر و تأثّرهایی را که در طول تاریخ و در طی ادوار مختلف، از یونان قدیم تا به امروز، بین دو ادب شرق و غرب صورت گرفته، مورد بررسی و نقد قرار داد و به این نتیجه رسیده­اند که این داد و ستد فرهنگی، همواره بین این دو ادب وجود داشته و دارد. اما این تبادل به این معنا نیست که تطبیق همة اصول یکی از این فرهنگ‏ها بر ادب و فرهنگ دیگری همواره امکان­پذیر باشد. آنان همچنین در برابر نظریه­های نقد غربی که از دیرباز تا به امروز وارد ادبیّات عربی و فارسی شده‏اند، موضع کاملاً آگاهانه برگزیده­اند و ضمن بررسی و پذیرش آنها تسلیم و مقلّد محض نبوده­اند. بر این اساس، در این پژوهش، تلاش شده است که با تکیه بر روش توصیفی – تحلیلی، ضمن اشاره به تعامل دوجانبه و همیشگی ادبیّات و فرهنگ شرق و غرب، آرا و نظرات این دو ناقد معاصر را در زمینه چگونگی و میزان این تعاملات در گذشته و حال و میزان گرایش هر یکی از آنها به ادبیّات و فرهنگ گذشته خود و همچنین به ادبیّات و فرهنگ معاصر غرب، بررسی و مقایسه کنیم.  }, keywords_fa = {واژگان کلیدی: احسان عبّاس‏,زرّین‏کوب,نقدادبی,ادب یونان,شرق و غرب}, url = {https://jccl.razi.ac.ir/article_212.html}, eprint = {https://jccl.razi.ac.ir/article_212_c4357f3dd40b245d923953e3b75286e5.pdf} } @article { author = {خاتمی, احمد and دزفولیان, کاظم and شاکری, فرهاد}, title = {دراسـﺔ القومیـﺔ الإیرانیـﺔ و العربیـﺔ و إنعکاسِها فی شعرِ عصر المشروطـﺔ الإیرانیـﺔ و النهضـﺔ العربیـﺔ}, journal = {Research in Comparative Literature}, volume = {5}, number = {17}, pages = {29-50}, year = {2015}, publisher = {Razi University}, issn = {2676-6515}, eissn = {2676-6523}, doi = {}, abstract = {القومیة من المصطلحات التی دخلت الأدب السیاسی بعد التعرّف علی الثقافة الغربیة وحضارتها فی بدایة القرن التاسع عشر. کان ظهورها إلی حد کبیر نتاج الإستعمار و لکن بعد مدة أصبحت من وسائل النضال ضدّ الاستعمار. أحداث هذه الفترة أثّرت علی جمیع جوانب الحیاة الإجتماعِیة و الشعراء لم یستطیعوا أن ینعزلوا مِنها بل ساهموا کالمصلحین الاجتماعیین و السیاسیین و جعلوا فحوی شعرهم فی خدمة المسائل السیاسیة و الاجتماعیة لاسیما القومیة و من ثمّ أخرجوا الشعر من الحالة الذهنیة إلی الحالة العینیة. فی هذا المقالِ قارنّا بصورة توصیفیة ـ تحلیلیة القومیة الایرانیة و القومیة العربیة علی أساس أربع مقوماتها الأساسیة و هی اللسان، والتاریخ و الثقافة، والوطن أو الأرض، والدین فی أشعارکبار الشعراء الایرانیین والعرب فی عصر النهضة وعصر المشروطة المقاربین ونهدف أن نُری تصویرا جامعا فی هذا المجال. ووصلنا الی هذه النتیجة أنّ القومیة العربیة کانت مواجهة بمسائل و نقاشات کثیرة لتفرّق الدُول العربیة وتنوّع تأریخها وتعدّد الأدیان والموقف الثنائی إزاء الدولة العثمانیة. القومیة العربیة رکّزت علی اللسان تمرکزا أکثر من سائر العناصر واستفادوا منه لتوحید الناس ولکنّ الشعراء الایرانیین رکّزوا علی التاریخ و الثقافة و الوطن ولم یعتنوا باللسان إعتناء کثیرا. اما دین الاسلام کان من العناصر الرئیسیة فی تکوین القومیة الایرانیة والعربیة خلافا للقومیة الاوروبیة التی کانت فی نزاع دائم مع الدین.  }, keywords = {الکلمات الدّلیلیّة: القومیة,الشعر الفارسی و العربی,المشروطة,نهضة العرب}, title_fa = {بررسی ناسیونالیسم ایرانی و عربی و بازتاب آن در شعر دوران مشروطه ایران و نهضت عرب}, abstract_fa = {ناسیونالیسم از جمله مفاهیمی است که به دنبال آشنایی با تمدن غرب در اوایل قرن نوزدهم، وارد ادبیات سیاسی ایران و کشورهای عربی شد و رشد آن، زیادی محصول استعمار بود. از­آن­جای که وقایع این دوران تمامی جنبه­های زندگی اجتماعی را تحت تأثیر قرار داده بود، شاعران این دوره در نقش مصلحان اجتماعی ظاهر شدند و محتوای شعرشان را در خدمت بسط اندیشه های جدید مخصوصاً ناسیونالیسم قرار دادند که در نتیجه شعر از حالت ذهنیت­گرایی بیرون آمد و حالت عینیت­گرا و رئالیستی یافت. در این مقاله به شیوه توصیفی ـ تحلیلی ناسیونالیسم ایرانی و عربی در دوران نهضت عربی و مشروطه ایران مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته و چهار مؤلفه ناسیونالیسم؛ یعنی زبان، تاریخ و فرهنگ، سرزمین و دین در شعر شاعران بزرگ این عصر بررسی شده با این هدف که دیدگاهی نسبتاً جامع و گویا ارائه شود. در نهایت این نتیجه به دست آمد که ناسیونالیسم عربی به دلیل پراکندگی سرزمین، تنوع تاریخی، تعدد ادیان و نقش دوگانه حکومت عثمانی با چالش­های زیادی روبرو بوده است. در ناسیونالیسم عربی، زبان عربی بیش از سایر مؤلّفه­ها مدنظر بوده، ولی در میان شاعران ایرانی، بیش­تر بر تاریخ و فرهنگ و سرزمین تکیه شده است. دین اسلام نیز به دلیل حضور تاریخی و مبارزه با استعمار در میان شاعران ایرانی و عربی به عنوان یکی از عناصر ناسیونالیسم مورد توجّه قرار گرفت؛ از این روی ناسیونالیسم ایرانی و عربی بر خلاف نوع اروپایی نه تنها ضد دین نبود بلکه رنگ دینی هم داشت.  }, keywords_fa = {واژگان کلیدی: ناسیونالیسم,شعر عربی و فارسی,مشروطه,نهضت عرب}, url = {https://jccl.razi.ac.ir/article_213.html}, eprint = {https://jccl.razi.ac.ir/article_213_63e5362c7f3c5314d2199e2a3e7c1c98.pdf} } @article { author = {خاقانی اصفهانی, محمد and ابن الرسول, سیدمحمدرضا and صادقی, رقیه}, title = {تجلّیات الواقعیة السحریة فی الروایتین(دراسة مقارنة}, journal = {Research in Comparative Literature}, volume = {5}, number = {17}, pages = {51-74}, year = {2015}, publisher = {Razi University}, issn = {2676-6515}, eissn = {2676-6523}, doi = {}, abstract = {یعتبر النظر إلی الأدب من منظور الواقعیة السحریة من الأسالیب الحدیثة وذات الکفائة فی فن الروایة؛ و فی یومنا هذا مع توظیف هذا الأسلوب یتطرق إلی تحلیل أنواع التعارض والصعوبات الاجتماعیة والسیاسیة والأدب الشعبی. من هذه الروایات یمکن الإشارة إلی روایة کولی جنب النار لِمنیرو روانی‌بور روائیة بلادنا المعاصرة؛ وحارس المدینة الضائعة لإبراهیم نصرالله الکاتب والناقد الفلسطینی المعاصر. لقد تبین فی هذه المقاله المفاهیم و المبانی الواقعیة السحریة مع الترکیز علی وجهة نظر الادباء والناقدین البارزین، ویتجلّی ذلک بکل وضوح فی فن: التشخیص والفضاء فی الروایتین. هذه الدراسة تتطرق إلی دراسة تجلیات الواقعیة السحریة مع الترکیز علی عناصر الشخصیة و الفضاء، فی الروایتین. وتجلیات الملامح الواقعیة السحریة تتبلوّر فی الشخوص، الوهم والخیال، الخوف من الوحده، التحوّل الروحی؛ والفضاء الوهمی، والاستغراب.    }, keywords = {الکلمات الدّلیلیة: الواقعیة السحریة,منیرو روانی‌بور,کولی جنب النار,ابراهیم نصراللّه,حارس المدینة الضائعة}, title_fa = {تحلیل تطبیقی کاربست رئالیسم جادویی در دو رمان «حارس المدینة الضائعة» و «کولی کنار آتش»}, abstract_fa = {گرایش به سبک رئالیسم جادویی در ادبیات، یکی از شیوه‌های جدید و کارآمد در حوزه داستان‌نویسی است که امروزه با به کار‌گیری این سبک به تحلیل انواع تضادها، مشکلات اجتماعی، سیاسی و ادبیّات فولکور به صورت ضمنی می‌پردازد؛ از جمله این رمان‌های رئالیسم جادویی می‌توان به کولی کنار آتش نوشته منیرو روانی‌پور داستان‌‏نویس معاصر ایران، و حارس المدینة الضائعة اثر ابراهیم نصرالله نویسنده و منتقد فلسطینی اشاره کرد. در این مقاله مفاهیم و مبانی رئالیسم جادویی با توجه به دیدگاه منتقدان و صاحب‌نظران ادبی تعریف و تبیین شده و سپس رمان‌های ذکر شده با توجه به ویژگی‌ها و مؤلّفه‌های رئالیسم جادویی تحلیل شده‌اند. پژوهش حاضر به بررسی کاربست رئالیسم جادویی با تکیه بر عناصر شخصیت و فضا در این رمان‌ها می‏پردازد و کاربست جلوه‌های رئالیسم جادویی در رویکردهایی همچون: شخصیّت‌ها، وهم و خیال، ترس از تنهایی، استحالۀ‌ روحی و فضای وهم‌آلود، تعفّن‌بار و اغراقی، نمود یافته‌اند.  }, keywords_fa = {‌ واژگان کلیدی: رئالیسم جادویی,منیرو روانی‌پور,کولی کنار آتش,ابراهیم‌ نصرالله,حارس المدینة الضائعة}, url = {https://jccl.razi.ac.ir/article_214.html}, eprint = {https://jccl.razi.ac.ir/article_214_892e82a6400981bda1095e3452f8027f.pdf} } @article { author = {سبزیان بور, وحید and قنبری, کاوه}, title = {دراسة مقارنة فی آداب الحرب مرتکزة علی عیون الأخبار والشاهنامه}, journal = {Research in Comparative Literature}, volume = {5}, number = {17}, pages = {75-104}, year = {2015}, publisher = {Razi University}, issn = {2676-6515}, eissn = {2676-6523}, doi = {}, abstract = {عندما نقارن أدب الحرب فی عیون الاخبار مع نظیره فی الشاهنامه یتبیّن لنا أن أدب الحرب وفنونه فی العهود القدیمة من تاریخ إیران،کان یتّبع مبادئاً خاصة متقدّمة؛ بما فیها أساسیَّات تصفیف الجیش التی کانت تحتوی علی حشد البیادق والخیَّالات وراکبو­الفیلة والجند العسر، والقلب والمیمنة والمیسرة والمادَّتین. وکان للجیش الإیرانی علم التخطیطات العسکریة وعلم نفس الحرب؛ وکان یستفید من فنون خاصة لتحدید الوقت وتوقیت الزحف المناسب، وحشد الجیش وفقا لهبوب الریاح وضوء الشمس وتوفیر المیاه والعتاد، والحفاظ علی المعلومات، ودسائس البیات والدفاع ضدها، وفتح الحصون، وأخیرا رفع معنویات الجنود وزرع الیأس فی قلب العدوّ. ومع مقارنة المؤَلَّفَین، إضافة إلى التعرف على بعض القواعد وآداب إیران القدیمة للحرب، یظهر لنا أن الشاهنامه بالتحدید فی مجال فنون الحرب خلافا لبعض الباحثین، فقد تأثرت بالآداب والثقافة الإیرانیة القدیمة. ومن خلال المقارنة بین الکتابین اللذین ذکرناهما أعلاه وباستخدام الأسلوب التأریخی والتحلیلی إننا نرید أن نعطی مؤشرات من الجیش الإیرانی فی العهود القدیمة، وما إلی ذلک سنشیر إلی أن الفردوسی کان أمیناً فی نقل مصادره المعروفة فی خداینامه­.  }, keywords = {الکلمات الدّلیلیة: أدب المقارن,جیش إیران القدیم,عیون الأخبار,الشاهنامة,ابن قتیبة,الفردوسی}, title_fa = {بررسی تطبیقی آیین سپاهیگری ایران باستان با استناد به عیون الأخبار ابن قتیبه و شاهنامۀ فردوسی}, abstract_fa = {مقایسة­ عیون الأخبار ابن قتیبه و شاهنامه فردوسی نشان می­دهد که فنون نبرد در ایران پیش از اسلام از مبانی نظری خاصی برخوردار بوده است. از جمله آن مبانی نظری می­توان به آرایش سپاه اشاره کرد که مواردی مانند استقرار پیاده­گان، سوار­ان، فیل­سواران، جنگجویان چپ دست، قلب، میمنه، میسره، مقدّمه و ساقة لشگر را در برمی­گیرد. ایرانیان پیش از اسلام، روانشناسی جنگ و تاکتیک­های نظامی آن را به خوبی می­دانسته و برای تشخیص زمان و مکان حمله، استقرار سپاه، با توجه به وزش باد، تابش خورشید، دسترسی به آب و آذوقه، حفظ اطّلاعات، شبیخون و دفاع، تسخیر قلعه­ها، تقویت روحیۀ سربازان و تضعیـف روحیة دشمن از فنون ویژه­ای بهره­مند بوده­اند. از مقایسه این دو اثر، افزون بر روشن شدن برخی مبانی نظری مـربوط به ارتش ایران، معلوم می‏گردد که شـاهنامه فردوسی در بخش نظامی و آداب سپاهیگری از آیین­ها­ و فرهنگ ایران پیش از اسلام تأثیر پذیرفته است. در این مقاله با استفاده از روش تاریخی -تحلیلی، سر نخ­هایی از ساختار و مبانی نظری ارتش ایران ارائه داده­، نشان داده­ایم که حکیم توس در نقل منابع خود یعنی خداینامه­ها، امین بوده است.  }, keywords_fa = {واژگان کلیدی:ارتش ایران باستان,عیون الأخبار,شاهنامه,ابنقتیبة,فردوسی}, url = {https://jccl.razi.ac.ir/article_226.html}, eprint = {https://jccl.razi.ac.ir/article_226_cee45d8845a6f09c2c807713edd19986.pdf} } @article { author = {مختاری, قاسم and درخشان, معصومه}, title = {دراسة مقارنة للأسلوب اللغوی والفکری وتحلیل اللغة الجنسیة فی أشعار بروین اعتصامی و نازک الملائکة}, journal = {Research in Comparative Literature}, volume = {5}, number = {17}, pages = {105-125}, year = {2015}, publisher = {Razi University}, issn = {2676-6515}, eissn = {2676-6523}, doi = {}, abstract = {الأدب المقارن یبحث عن الجوهر الرئیسی للأدب حتّی یوفّر التّفاهم والسّلام العالمی بتقریب الفکر البشری. إن بروین إعتصامی و نازک الملائکة من شهیرات الشاعرات فی الأدب الفارسی والأدب العربی. هذا البحث مع افتراض أن بین المؤشر الإجتماعی الجنسیّ وخصائص لغة المرأة علاقة مباشرة ومنتظمة؛ عبر اتکائه علی النّزعات العامة المؤثرة علی التّصرفات الکلامیة‌ فی لغة النّساء یحاول أن یُثبت أن بروین إعتصامی ونازک الملائکة تتبعان مواصفاتهما الرّوحیّة النّسویّة فی کثیر من الخصائص اللغویة کإستخدام الصور والمعجم اللغوی، والتراکیب، والأنماط اللغویة، واختیار المواضیع وتطبیق خصائص ماوراء اللغة فی شعرهما بحیث یمثل شعرهما تماماً الأسلوب النسوی. إذن یمکننا القول أنَّ شعر بروین اعتصامی ونازک الملائکة نموذج حقیقی لانتقاءاتٍ لغویةٍ نسویةٍ وأن شعرهما یمثّل الخُلق والأسلوب النسوی وتتمثل فیه اللغة التابعة لجنسهما. هذا البحث یقارن الأسلوب النّسوی فی أشعار هاتین الشاعرتین. یرجع اختلاف أشعارهما فی کمیة استخدام المواضیع النّسویّة وهذه المواضیع أکثر وأبرز فی أشعار بروین إعتصامی. وقد تم هذا البحث استناداً إلى المدرسة الأمریکیة فی الأدب المقارن.    }, keywords = {الکلمات الدّلیلیّة: الأدب المقارن,الأسلوب النسوی,اللغة الجنسیّة,بروین إعتصامی,نازک الملائکة}, title_fa = {بررسی تطبیقی سبک زبانی و فکری و واکاوی زبان جنسیّتی در اشعار پروین اعتصامی و نازک الملائکه}, abstract_fa = {ادبیّات تطبیقی در پی یافتن جوهرۀ اصلی ادبیّات انسانی است تا با شناخت آن بر غنای فکر و اندیشۀ انسان بیافزاید و با نزدیک ساختن فکر و اندیشۀ انسان­ها، زمینۀ تفاهم و صلح جهانی را فراهم سازد. پروین اعتصامی و نازک الملائکه از شاعران بنام  و صاحب سبک در ادب فارسی و عربی هستند. پژوهش حاضر با فرض بر این اصل که بین متغیّرهای اجتماعی جنس و ویژگی­های زبانی گروه­های آن، ارتباطی مستقیم و قاعده­مند وجود دارد، سعی دارد تا با تکیه بر گرایش­های عام حاکم بر رفتارهای کلامی گروه زنان، ثابت نماید که پروین اعتصامی و نازک الملائکه در بیشتر مختصّات زبانی از جمله: استفاده از صورت­ها و اقلام واژگانی، کاربرد ساخت­ها و الگوهای زبانی، انتخاب موضوع و ویژگی­های کاربردی و فرازبانی، کاملاً موافق با روحیّات و خلق و خوی زنانه عمل کرده­اند؛ بنابراین می­توان آثار پروین اعتصامی و نازک الملائکه را نموداری واقعی از گزیده­های کلامی یک زن دانسته و نشان داد که اشعار این دو شاعر بیانگر خلق و خوی و سبک زنانه است و بیشتر ویژگی­های زبان جنسیّتی گروه جنس خود را منعکس نموده است. تفاوت اشعارآن­ دو در کمّیت به کارگیری مضامین زنانه است و این مضامین در اشعار پروین اعتصامی برجسته­تر می­نماید. این پژوهش براساس مکتب آمریکایی ادبیّات تطبیقی صورت گرفته است.  }, keywords_fa = {واژگان کلیدی: ادبیّات تطبیقی,سبک زنانه,زبان جنسیّتی,پروین اعتصامی,نازک الملائکه}, url = {https://jccl.razi.ac.ir/article_216.html}, eprint = {https://jccl.razi.ac.ir/article_216_12f50ff4e327b654f0bb0112efd8f10c.pdf} } @article { author = {معروف, یحیی and نادری, روزین}, title = {تحلیلُ ماهیّة الأمواج الإیجابیة والسلبیة فی شعر المقاومة العربی والفارسی تطبیقاً لأسلوب «جیلبر دوران» فی النقد الأدبی}, journal = {Research in Comparative Literature}, volume = {5}, number = {17}, pages = {127-150}, year = {2015}, publisher = {Razi University}, issn = {2676-6515}, eissn = {2676-6523}, doi = {}, abstract = {إن حرکة الصحوة الإسلامیة فی الدول العربیة، وهجوم صدام علی إیران بصفتها کحوادث عظیمة فی القرن العشرین سیطرت علی قریحة الشّعراء. هؤلاء الشعراء وقفوا بجانب المقاتلین لسدّ هجوم الأعداء فخلقوا مضامینَ سامیة کالشهادة فی سبیل الله والصمودة فی سبیلِ الحق مقابل مضامینَ کالظّلم والاستعمار؛ فلهذا خَلقوا تقنیةً فنیة تشتَملُ شحنةً عاطفیةً إیجابیةً أو حقیقةً وحالةً سلبیةً. النّظرُ إلى الشّعرِ الحدیث مِن هذه الزاویة له جذورٌ فی آراءِ المحلّل الأدبی الفرنسی «جیلبر دوران» الّذی اعتقد بأنَّ جمیع المفردات والتعبیرات فی دائرة الألفاظ لِذهن شعراء شعر الحرب تنقسم إلی قسمین:القسمُ الأول هو الألفاظ الطّاهرة والإلهیة والقسم الثانی هو الألفاظ القذرة والشّیطانیة؛ بما أن هذه النظریّة تطرَّقت إلی مباحث معرفة الإنسان وعلم الاجتماع وکذلک نقد الدّراسات الّتی ترتبط بالأساطیر؛ فلهذا تساعد الباحث فی نظرته الخاصّة إلی شعر الحرب، خاصّة فی إدراک المفاهیم والتعبیرات للخیال الشاعریّ. بناءاً علی هذا تسعی هذه الدّراسة وفقا للأسلوب التوصیفی التّحلیلی لـ«جیلبر دوران» وفی ضوء المنهج الوصفی أن تسلط الضوء علی أن الحرب وآثارها کیف أثرَّت علی البینة الشعریة لفظا ومعنیً فی کل من الأدبین الفارسی والعربی. وبالتالی کیف نتجت عنها الإتجاهات الإیجابیة والسلبیة فی النظام الشعری.  }, keywords = {الکلمات الدّلیلیة: شعر المقاومة,جیلبر دوران,الأمواج المضادة,الأدب المقارن}, title_fa = {تحلیل ماهیّت موج‌های مثبت و منفی در شعر مقاومت عربی و فارسی (بر اساس نظریة «ژیلبر دوران» در نقد ادبی)}, abstract_fa = {نهضت بیداری اسلامی درکشورهای عربی و حملة عراق به ایران، به عنوان رخدادهای بزرگ قرن بیستم، طبع شاعران را تحت الشّعاع قرار داده است؛ آنان همدوش رزمندگان به پاخاستند و در قالب واژگان، مضامینی همچون شهادت و استقامت در راه حق را در برابر مضامینی چون ظلم و استعمار قرار داده‌ و بدین نحو تصاویری را که یا دارای بار عاطفی مثبت است و یا حقیقت و حالتی منفی دارد، خلق کرده‌اند؛ نگریستن از این زاویه به شعر معاصر پایداری، ریشه درآرای نظریّه‌پرداز فرانسوی «ژیلبر دوران» دارد که معتقد است؛ تمام واژگان و تعبیرات در دایرة واژگانیِ ذهنِ تصویرگرانِ شعر جنگ، به دو دسته تقسیم شده است: دستة واژگان اهورایی و دستة واژگان اهریمنی؛ نظریّة «ژیلبر دوران» به دلیل آنکه پا را از حیطة انسان- جامعه‌شناسی فراتر نهاده و به نقد اسطوره‌شناختی کشیده شده است، می‌تواندکمک شایانی به نگاه فرامتنی به شعر جنگ، خصوصاً در فهم دقیق‌تر مفاهیم و تعبیرات در خیال شاعرانه کند؛ لذا این مقاله با تکیه بر نظریة نقدی وی و با روش توصیفی–  تحلیلی درصدد آن است تا نشان دهد که جنگ و تحوّلات ناشی از آن چگونه بر ساختار لفظی و محتوایی شعر خواه در ادب فارسی و خواه در ادب عربی تأثیر گذاشته و موجب به وجود آمدن مدارهای منفی و مثبت و قطب‌های متضادی در نظام شعر می‌شود. واژگان کلیدی: شعر پایداری عربی و فارسی، ژیلبر دوران، قطب‌های متضاد، ادبیّات تطبیقی.}, keywords_fa = {واژگان کلیدی: شعر پایداری عربی و فارسی,ژیلبر دوران,قطب‌های متضاد,ادبیّات تطبیقی}, url = {https://jccl.razi.ac.ir/article_217.html}, eprint = {https://jccl.razi.ac.ir/article_217_da99483643d9241d49a43fe35968ded5.pdf} } @article { author = {میرزایی, فرامرز and بروینی, خلیل and رحمنی, ابوالفضل}, title = {البحث عن معنی اغتنام الفرصة الخیّامی فی شعر علی محمود طه المصری}, journal = {Research in Comparative Literature}, volume = {5}, number = {17}, pages = {151-175}, year = {2015}, publisher = {Razi University}, issn = {2676-6515}, eissn = {2676-6523}, doi = {}, abstract = {إنّ إغتنام الفرصة، أی استذکار اللحظات، نسیان العدید من المرارات الماضیّة و الابتعاد عن المخاوف المستقبلیّة، هی ظاهرة معنویة فی الشعر الخیامی حیث تتکون من نظرة عمیقة إلی العالَم الداخلیّ الملیء بالرموز فضلا عن ذلک تعتبرُ الأسئلة الوجودیّة من سماتها البارزة. ینعکس هذا المفهوم علی نطاق واسع فی شعر شعراء العرب المعاصرین، و إستثناءً علی أنّه قد یخلطه مع المتعة الأبیقوریّة و قلَّلُوه إلی حدّ المحبوب الحسیّ. إنّ علی محمود طه، الشاعر المصریّ أحدُ اولئک هؤلاء الشّعراء الذی قد أخذ فکر إغتنام الفرصة من الخیّام و لکن یعبّره فی سیاق المفاهیم الحسیّة. هذه الدراسة تحاول لتمثّل کیف علی محمود طه التعرّف علی هذا الفکر الخیامیّ و أیّ التأویلات الإنحرافیّة حدّثتْ فی شعره ؟ لقد أجابها الکتّاب من رؤیة مقارنة فی ضوء منهج تحلیلیّ –وصفیّ و بناءً علی المنحی النقدیّ عن الأسئلة المذکورة. یبدو علی محمود طه لم یکن یتعرف علی مصادر الفکر الخیامیّ بطریقة مباشرة، بلْ إنه عرفه عن طریق تأویل ملهم من ترجمات الرباعیّات باللغة الإنجلیزیّة و العربیّة و قد نحی موقف المادیّ و ذی المتعة أو الأبیقوریّة من هذا الفکر الخیامیّ.    }, keywords = {الکلمات الدّلیلیة: إغتنام الفرصة,المتعة الأبیقوریّة,خیّام,علی محمود طه}, title_fa = {واکاوی اندیشة دم غنیمت شمری خیّامی در شعر علی محمود طه مصری}, abstract_fa = {دم غنیمت شمری؛ به معنای پاسداشت لحظه‌ها، فراموشی تلخی‌های گذشته وکنارنهادن نگرانی‌های آینده، پدیده‌ای است معنایی در شعر خیّام که از نگرشی ژرف به جهانِ سربسته و پر رمز و راز شکل می‌گیرد و پرسش‌های وجودگرایانه از ویژگی‌های بارز آن به ‌شمار می‌رود. این مفهوم در شعر شاعران معاصر عرب، انعکاسی گسترده دارد، با این تفاوت که گاهی آن را با خوش‌باشی و لذّت­طلبی اپیکوری اشتباه گرفته و در حد یک کامجوی حسّی کاهش داده‌اند. علی محمود طه، شاعر مصری از آن دسته شاعرانی است که اصل اندیشة دم غنیمت شمری را از خیّام گرفته است، اما آن را در قالب مفاهیم حسّی بیان می‌کند. این پژوهش می‌کوشد تا نشان دهد؛ چگونه علی محمود طه با این اندیشة خیّامی آشنا شده و چه برداشت‌های انحرافی از آن در شعرش روی داده است؟ نگارندگان با چشم اندازی تطبیقی و روشی توصیفی-تحلیلی و با رویکردی انتقادی به پرسش‌های فوق پاسخ داده‌اند. یافته‏های پژوهش، نشان می‏دهد که علی محمود طه مستقیماً با منبع فارسی اندیشة خیّامی آشنا نبوده، بلکه با برداشتی الهام‏گونه از ترجمه‌های انگلیسی و عربیِ رباعیّات خیّام، رویکردی مادی گرایانه ولذّت طلبانه به این اندیشه دارد.  }, keywords_fa = {واژگان کلیدی: دم غنیمت شمری,خوش باشی اپیکوری,خیّام,علی محمود طه}, url = {https://jccl.razi.ac.ir/article_218.html}, eprint = {https://jccl.razi.ac.ir/article_218_bcce5cf65c8bc3c0e74cb3e90b09967e.pdf} } @article { author = {}, title = {ملحق العدد}, journal = {Research in Comparative Literature}, volume = {5}, number = {17}, pages = {177-193}, year = {2015}, publisher = {Razi University}, issn = {2676-6515}, eissn = {2676-6523}, doi = {}, abstract = {}, keywords = {}, title_fa = {پاره ها و نکته ها}, abstract_fa = {تعبیر «پاره­ ها و نکته­ ها» را از مجله «گزارش میراث» به عاریت گرفته­ ایم. 2- این بخش، ارزش علمی – پژوهشی ندارد.3- رعایت اصول فنی و اخلاقی نقد، ضروری است.}, keywords_fa = {}, url = {https://jccl.razi.ac.ir/article_670.html}, eprint = {https://jccl.razi.ac.ir/article_670_871ec13837a42742b7b0f38125ffb216.pdf} }