ایران باستان
نرگس رشیدی؛ وحید سبزیان پور؛ جهانگیر امیری؛ علی دودمان کوشکی
چکیده
یکی از نشانههای ژرفاندیشی و خردمندی ایرانیان باستان، سخنانی است کوتاه و پرمغز و پندهایی ارزشمند است که نشان از خردگرایی و دینمداری و دادورزی و پایبندی به اخلاقیات آنان دارد. نیاز و شیفتگی عربها به فرهنگ و تمدن ایرانی و اشتیاق آنها به شنیدن اخبار ایرانیان باستان، باعث آشنایی آنها با حکمتها و پندهای این قوم از طریق ترجمة ...
بیشتر
یکی از نشانههای ژرفاندیشی و خردمندی ایرانیان باستان، سخنانی است کوتاه و پرمغز و پندهایی ارزشمند است که نشان از خردگرایی و دینمداری و دادورزی و پایبندی به اخلاقیات آنان دارد. نیاز و شیفتگی عربها به فرهنگ و تمدن ایرانی و اشتیاق آنها به شنیدن اخبار ایرانیان باستان، باعث آشنایی آنها با حکمتها و پندهای این قوم از طریق ترجمة متون پهلوی و اختلاط نژادی و درنتیجه ورود این سخنان حکیمانه به فرهنگ عربی شد. این پژوهش تکملهای است بر کتاب حکمتهای ایرانیان باستان در منابع عربی که به معرفی بیش از هزار مضمون حکیمانة ایرانی در ادب عربی پرداخته است. از آنجا که در پژوهش مذکور برخی منابع در دسترس نبوده و یا از قلم افتاده است، به معرفی حدود 250 مضمون جدید پرداخته همسویی و اشتراک آنها را با حکمتهای نهج البلاغه، غررالحکم و احادیث نبوی و... از جهت ساختار کلامی و مضمونی نشان دادهایم. علاوه بر معرفی حکیمانه های جدید ایرانی، تلاش کردهایم که با روش عِلّی- مقایسه ای، احتمالات مختلف را برای توجیه و تفسیر این شباهتها مورد بررسی قرار دهیم. نتایج مقایسه بر اساس این احتمالات، نشان از قرابت فکری و فرهنگی ایرانیان باستان با بسیاری از مضامین اسلامی به سبب تجربه و عقلانیت و آموزه های دینی دارد. هرچند احتمال جعل و انتساب دروغین با انگیزة تعصبات دینی و شعوبی منتفی نیست.
