مسبوق, سید مهدی, دلشاد, شهرام, آقاجانی, حمید. (1396). درآمدی تطبیقی بر شاخصه‌های رئالیسم در آثار غلامحسین ساعدی و طیّب صالح (مطالعه موردی داستان گاو و دومه ود حامد). کاوش نامه ادبیات تطبیقی, 7(26), 129-144.
سید مهدی مسبوق; شهرام دلشاد; حمید آقاجانی. "درآمدی تطبیقی بر شاخصه‌های رئالیسم در آثار غلامحسین ساعدی و طیّب صالح (مطالعه موردی داستان گاو و دومه ود حامد)". کاوش نامه ادبیات تطبیقی, 7, 26, 1396, 129-144.
مسبوق, سید مهدی, دلشاد, شهرام, آقاجانی, حمید. (1396). 'درآمدی تطبیقی بر شاخصه‌های رئالیسم در آثار غلامحسین ساعدی و طیّب صالح (مطالعه موردی داستان گاو و دومه ود حامد)', کاوش نامه ادبیات تطبیقی, 7(26), pp. 129-144.
مسبوق, سید مهدی, دلشاد, شهرام, آقاجانی, حمید. درآمدی تطبیقی بر شاخصه‌های رئالیسم در آثار غلامحسین ساعدی و طیّب صالح (مطالعه موردی داستان گاو و دومه ود حامد). کاوش نامه ادبیات تطبیقی, 1396; 7(26): 129-144.
درآمدی تطبیقی بر شاخصه‌های رئالیسم در آثار غلامحسین ساعدی و طیّب صالح (مطالعه موردی داستان گاو و دومه ود حامد)
1دانشیار گروه زبان و ادبیّات عربی، دانشگاه بوعلیسینا، همدان
2دانش‌آموختۀ دکتری زبان و ادبیّات عربی، دانشگاه بوعلیسینا، همدان
3دانش‌آموختۀ دکتری زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه بوعلیسینا، همدان
چکیده
واقع‌گرایی یا نمایش واقعیّت پس از حوادث خون‌بار جنگ جهانی، یکی از مهمترین دغدغههای نویسندگان قرن بیستم گردید. آنچه برای آن‌ها اهمّیّت داشت پرداختن به موضوعات این دنیایی و بیان مصیبتها و بلایایی بود که انسان معاصر با آن‌ها در ارتباط است. کشورهای جهان سوّم بیشتر با چنین پدیدههایی سر و کار داشتند؛ از این رو، ادبیّات آن‌ها بیشتر به رئالیسم گرایش داشت و در صدد بیان واقعیّتهای تلخ و آشکار جامعة خود برآمدند. غلامحسین ساعدی، در ایران و طیّب صالح در سودان، از نامدارترین نویسندگان سبک رئالسیم در این دو کشورند. پژوهش حاضر کوشیده بر اساس مکتب فرانسوی ادبیّات تطبیقی و با روش توصیفی - تحلیلی، همگونیها و ناهمگونیهای داستان «گاو» از غلامحسین ساعدی و داستان دومه ود حامد از طیّب صالح را با تکیه بر مهمترین شاخصه‌های رئالسیم در این دو داستان و در شش محور عنصر عادت، سیطرة واقع‌گرایی، رئالیسم انتقادی، روایت ساده، وجهۀ تیپیک شخصیّتها و قهرمانزدایی، بررسی و تحلیل نماید. برآیند پژوهش نشان میدهد که این دو داستان به طور نمادین به جنبههای روانشناختی شخصیّتهایی پرداخته‌اند که در عقبماندگی غوطهورند و با آن خو گرفته و حاضرند پیشرفت و تمدّن را در جهت حفظ این سنّتهای مندرس از دست بدهند. شاخصه‌های رئالیسم در هر دو داستان مشترک بوده و از کمترین ناهمگونی برخوردار است و عواملی چون فقر، جهل و سنّت در پدید آمدن آن نقش دارند.
8. علوش، سعید (1987)؛ مدارس الأدب المقارن؛ دراسة منهجیّة، الطّبعة الأولی، بیروت: المرکز الثّقافی العربی.
9. مرتاض، عبدالملک (1998)؛ فی نظریه الرّوایة؛ بحث فی تقنیّات السّرد، الکویت: عالم المعرفة.
10. میرصادقی، جمال (1390)؛ عناصر داستان، تهران: سخن.
11. میرعابدینی، حسن (1386)؛ فرهنگ داستان نویسان ایران از آغاز تا به امروز، تهران: چشمه.
ب: مجلاّت
12. اکبری موسیآبادی، مریم و محمد خاقانی اصفهانی (2012)؛ «دلالة المکان فی روایه موسم الهجرة إلی الشّمال»، مجلّة إضاءات نقدیة، سنة ثانیة، عدد 7، صص 9-29.
13. تقوی، علی (1389)؛ «رئالیسم در ادبیّات داستانی با نقدی بر داستانهای جلال آل احمد»، کتاب ماه ادبیّات، سال 4، شمارۀ 44، صص 8-23.
14. طهماسبی، فرهاد و مریم السّادات سجودی (1389)؛ «نگاهی تطبیقی به داستاننویسی فئودر داستایوفسکی و غلامحسین ساعدی»، مجلّة مطالعات ادبیّات تطبیقی، شمارة 14، صص 83-100.
15. علوی، الهام (139 2)؛ «مطالعۀ تطبیقی رئالیسم جادویی در آثار ساعدی و مارکز»، کتاب ماه ادبیّات، شمارة 71، صص 155-174.
16. کریمی مطهّر، جانالله و ناهید اکبرزاده (1392)؛ «بازتاب رئالیسم انتقادی روسیه در ادبیّات فارسی معاصر»، مجلّةادب فارسی، دورۀ 3، شمارۀ 1، صص 59-71.
ابتدای صفحه